Để dạy bé học mẹ thường phải rất kiên nhẫn bởi ở lứa tuổi mải ăn, mải chơi, bé rất khó để tập trung và tiếp thu bài học. Mẹ còn đau đầu hơn khi không biết làm sao để bé có thể học được tiếng Anh và còn phát âm thật chuẩn.
Mẹ có thể tham khảo những gợi ý sau đây từ ông Ben Longsworth, chuyên gia ngôn ngữ đến từ I Can Read System Vietnam để có thể giúp con có được tiếng Anh chuẩn đồng thời cảm thấy hứng thú với việc học tiếng Anh.
Chuyên gia ngôn ngữ Ben Longsworth cùng các học viên I Can Read (Ảnh: I Can Read System Vietnam)
Đọc phụ âm
Một điểm rất dễ thấy đối với người Việt Nam khi nói tiếng Anh là xu hường không phát âm rõ âm cuối. Âm cuối trong tiếng Anh cũng như dấu trong tiếng Việt của các bạn, nếu không phát âm rõ sẽ rất dễ gây hiểu nhầm. Ví dụ như từ Catch (bắt, chụp) nếu các bạn không phát âm rõ âm “ch” ở cuối sẽ thành Cat (con mèo). Hoặc như từ Guest nếu không phát âm âm “t” cuối sẽ thành Guess (suy đoán, dự đoán), nếu không phát âm cả 2 âm st ở cuối sẽ thành Get (nhận được, đạt được). Cũng giống như khi tôi học tiếng việt 1 chữ Ba nhưng với 6 dấu khác nhau sẽ có 6 nghĩa khác nhau vậy.
Để khắc phục điều này, học viên nhí có thể theo học theo phương pháp Phonics – phương pháp đánh vần từng âm một để tạo thành từ (tương tự tiếng Việt) nhờ đó mà các em không thể quên được âm cuối cùng, vừa có thể phát âm chuẩn ngay cả những từ mà mình chưa gặp bao giờ.
Có một mẹo nhỏ để luyện phát âm âm cuối ở nhà, đó là viết từ ra giấy, bỏ nguyên âm, chỉ phát âm phụ âm. Ví dụ: Hot bỏ nguyên âm đi sẽ là H...t, bạn chỉ cần đọc hờ tờ một vài lần, khi bạn đọc trở lại Hot sẽ có đủ âm cuối.
Học viên Phonics tại Úc (Ảnh: I can Read System Australia)
Đọc chậm và đọc rõ
Một điểm nữa là khi phát âm, người Việt phát âm thường bị nuốt mất chữ đặc biệt là đối với các từ dài. Ví dụ từ differentiation (tạo sự khác biệt) nếu đọc nhanh và mất âm sẽ trở thành defension (không có nghĩa).
Để khắc phục vấn đề này lời khuyên cho các bạn là đọc thật chậm và rõ từng âm một trong từ đó.
Một số âm gió không có trong tiếng Việt như âm th các bạn cần đè lưỡi giữa 2 hàm răng và thổi ra. Âm sh và p, t khi phát âm các bạn có thể đặt tay trước miệng và cảm nhận hơi thổi ra từ miệng.
Có một điểm gây tranh cãi rất nhiều là tiếng Anh giọng Mỹ, giọng Úc hay giọng Anh là hay nhất. Thực ra theo tôi điều này không quan trọng; quan trọng nhất là bạn có khả năng giao tiếp: nghĩa là hiểu người khác và làm cho người khác hiểu. Có bao nhiêu dân tộc trên thế giới thì có bấy nhiều giọng nói tiếng Anh. Ngay trong nước Mỹ, Úc hay Anh thì mỗi vùng sẽ có một giọng điệu khác nhau, nên người nước ngoài như chúng tôi sẽ không quan tâm bạn nói giọng gì mà chỉ quan tâm bạn nói có rõ hay không, có dễ hiểu và tự tin hay không. Vì vậy, các bạn đừng quá lo về accent (giọng) của mình nhé.
Học viên hệ thống tiếng Anh Phonics I Can Read System tại Singapore (Ảnh: I Can Read System Singapore)
Tiếng Anh cũng có quy tắc đọc?
Khi các bạn trẻ Việt Nam đi ra nước ngoài, tôi thấy có một điểm chung là khi các bạn nói quá nhanh và một số từ người nghe không hiểu phải hỏi lại. Lúc đó người Việt trở nên rất mất bình tĩnh và nhiều khi phải dừng lại để đánh vần từng chữ rồi hỏi lại người đối diện xem từ này phát âm thế nào. Việc này xảy ra là do người Việt học phát âm bằng trí nhớ. Nhiều khi cùng 1 từ nhưng mỗi thầy cô giáo đọc theo cách khác nhau khiến các bạn học viên không biết đâu mới là chuẩn.
Từ trước đến giờ tất cả mọi người đều nghĩ việc phát âm trong tiếng Anh là bất quy tắc và cách duy nhất để nhớ cách phát âm một từ là phải học thuộc. Điều này không đúng. Thực ra tiếng Anh có quy tắc đọc nhưng rất phức tạp đến mức đến bây giờ nó cũng không được dạy rộng rãi tại các nước nói tiếng Anh.
Chỉ trong khoảng 15 năm trở lại đây, với những tiến bộ trong ngành khoa học giáo dục thì các quy tắc phát âm trong tiếng Anh (Phonics) mới được hệ thống hóa và trình bày theo cách mà trẻ em có thể tiếp cận được. Có thể kể đến các phương pháp như Starfall (học qua phần mềm) hay phương pháp độc quyền của I Can Read (học trực tiếp với các chuyên gia ngôn ngữ học người bản địa).
Tuy vậy, theo tôi điều quan trọng nhất khi nói tiếng Anh là phải tự tin vào những gì mình nói. Sự tự tin này được xây dựng dựa trên cơ sở thực hành liên tục cộng với việc học tiếng Anh đúng phương pháp.
