Tiểu không kiểm soát khi gắng sức ở phụ nữ

Các loại tiểu không kiểm soát

TKKS xảy ra khi có bất thường ở bàng quang và ở cơ vòng trong. Bất thường ở bàng quang với những cơn co thắt cơ chóp bàng quang không tự chủ và sức chứa đựng của bàng quang thấp. Ở phái nữ, bất thường ở cơ vòng cổ bàng quang-niệu đạo về mặt chức năng gồm có niệu đạo di động quá mức và suy cơ vòng trong. Trong niệu đạo di động quá mức, cơ nâng đỡ sàn chậu bị yếu là yếu tố quan trọng. Sàn chậu yếu, khi áp lực trong xoang bụng tăng lên, cổ bàng quang và niệu đạo gần bị xoay và sa xuống, nếu niệu đạo mở ra, TKKS sẽ xảy ra. Suy cơ vòng trong do bệnh lý ngay tại cơ vòng trong niệu đạo. Có 4 loại tiếu không kiểm soát:

1. Tiểu gấp: Sự thoát nước tiểu ra thình lình theo sau sự muốn tiểu ngay mà không kềm chế được. Nguyên nhân chủ yếu là do nhiễm trùng tiểu, bế tắc cổ bàng quang và cũng có thể là do tâm lý.

2. Tiểu không kiểm soát khi gắng sức: Nước tiểu thoát ra ngoài ý muốn khi ho, hắt hơi hay khiêng vật nặng. Khi niệu đạo chuyển dịch quá mức do yếu cơ sàn chậu, yếu kém cơ vòng trong hoặc do phẫu thuật trước đó.

3. Tiểu không kiểm soát do tràn đầy: Nước tiểu tự động chảy ra khi thể tích vượt quá dung lượng bàng quang, thường theo sau bí tiểu do bế tắc hoặc bàng quang thần kinh.

4. Tiểu không kiểm soát không ý thức: Nước tiểu thoát ra không phụ thuộc rặn cơ thành bụng hay tiểu gấp. Thường gặp ở bệnh nhân tuổi già, bàng quang thần kinh, niệu quản lạc chỗ cắm vào âm đạo hay tầng sinh môn, dò bàng quang hay niệu quản-âm đạo.

Nguyên nhân gây TKKSGS

Có thai và sinh sản: Tỷ lệ TKKSGS tăng lên ở người phụ nữ sinh nhiều lần, đây cũng là yếu tố thuận lợi gây ra TKKSGS. Nguyên nhân tổn thương trực tiếp phần mô mềm vùng chậu khi sinh con ngã âm đạo, một phần thần kinh vùng chậu cũng bị tổn thương nhất là khi thời gian chuyển dạ kéo dài hơn 56,7 phút hoặc thai nhi nặng hơn 3,41 kg, tổn thương sẽ nặng nề hơn.

Mãn kinh: Sự thay đổi nội tiết tố của thời kỳ mãn kinh sẽ làm teo niêm mạc niệu đạo, giảm lượng collagene trong mô liên kết nâng đỡ, giảm mạch máu dưới niêm mạc.

Cắt tử cung: Tỷ lệ 20,8% phụ nữ cắt tử cung bị TKKSGS so với 16,4% ở phụ nữ bình thường.

Tuổi già: Gây ra sự thay đổi mô xương, mô mềm trong cơ thể, mất tính đàn hồi của gân cơ làm mở rộng các lỗ tự nhiên của hệ niệu-sinh dục. Lớp niêm mạc niệu đạo chịu ảnh hưởng nhiều bởi oestrogen, thời kỳ mãn kinh thiếu oestrogen làm teo lớp niêm mạc, góp phần gây ra TKKSGS.

Cách chẩn đoán TKKSGS

1. Phân tích nước tiểu: Giúp loại trừ TKKS do nhiễm trùng

2. Niệu động học: Đo áp lực đồ bàng quang giúp ta chẩn đoán TKKSGS với TKKS do tiểu gấp mà cả 2 bệnh lý giống nhau về bệnh sử cũng như khám lâm sàng khó phân biệt. TKKS khi áp lực trong bàng quang cao hơn áp lực đóng của niệu đạo. Áp lực đóng của niệu đạo phản ảnh áp lực niệu đạo, cho phép dự đoán kết quả của phẫu thuật, còn leak point pressure cụ thể hóa kháng lực của niệu đạo. Tuy nhiên cả 2 phương pháp trên đều không thể thay thế được khám và đánh giá TKKSGS tốt về mặt lâm sàng.

3. Chẩn đoán hình ảnh: Siêu âm đơn giản giúp loại trừ các bệnh lý ở bàng quang gây TKKS như: sỏi, bướu, túi ngách . . . Một số tác giả dùng siêu âm qua ngã trực tràng để đánh giá sự di động của cổ bàng quang nhưng cũng không được áp dụng nhiều.

TKKSGS là một vấn đề liên quan đến sức khỏe và xã hội. Khám lâm sàng cẩn thận sẽ cho ra chẩn đoán chính xác và giúp chọn lựa phương pháp điều trị thích hợp. Phương pháp điều trị đa dạng với loại không phẫu thuật như dùng thuốc, tập bàng quang, tập cơ sàn chậu, kích thích điện chức năng…được Viện Sức Khỏe Hoa Kỳ (NIH) khuyến cáo ưu tiên áp dụng điều trị trước khi áp dụng phương pháp phẫu thuật.

Khoa Niệu BVQT City cung cấp những dịch vụ tốt nhất trong việc chẩn đoán và điều trị các bệnh phổ biến và chuyên sâu về lĩnh vực Niệu khoa và Nam khoa. Tới đây bệnh nhân được hướng dẫn về bệnh lý, phương án điều trị, cách theo dõi và phòng bệnh nhằm mang lại hiệu quả điều trị cao nhất.

Liên hệ: 08.6280.3333-8204

BVQT City – Số 3 – Đường 17A – P.Bình Trị Đông B – Q.Bình Tân

Website: www.cih.com.vn