Quà vặt cổng trường: Biết bẩn vẫn ăn

Người ta nghiễm nhiên coi đây là một phần không thể thiếu đối với học đường, vô hình chung, đã biến cổng trường học thành một cái chợ ‘tạp phí lù’ và những chữ ‘an toàn vệ sinh thực phẩm’ dường như chưa bao giờ tồn tại.

Dạo qua các trường Nghĩa Tân, Dịch Vọng A (quận Cầu Giấy, Hà Nội) và trường tiểu học Nguyễn Trãi, Khương Mai (quận Thanh Xuân, Hà Nội)… điều dễ dàng nhận thấy nhất là trước mỗi cổng trường đều có ít nhất 5 - 6 quán quà vặt vỉa hè. Các loại hàng hóa, thực phẩm phục vụ các thượng đế học trò chủ yếu là các đồ ăn nhanh như nem chua , xúc xích rán, thịt hổ, phomai que, thịt xiên nướng cho đến các loại đồ uống không nhãn mác như nước hoa quả dạng xịt, kem 7 màu, Coca chai, trà sữa chân trâu…

Đặc điểm chung của các loại thức ăn vặt cổng trường đều rất rẻ, có bao bì, màu sắc rực rỡ, bắt mắt và tuyệt nhiên đều không có hạn sử dụng hay thông tin nguồn gốc xuất xứ. Mức giá của các loại thực phẩm này rẻ đến mức khiến nhiều người giật mình như 2.000 đồng/ chiếc nem chua rán, nước ngọt trái cây dạng xịt 25 ml 2.000 đồng/chai, nước ngọt Coca 1.000 đồng/ cốc, thịt hổ 3.000 đồng – 5.000 đồng/gói…

Thực phẩm bẩn bủa vây cổng trường

Theo quan sát của phóng viên, hầu hết các loại thức ăn ở các cổng trường đều được chế biến tại chỗ, bất chấp bụi bẩn ngoài trời, người chế biến không hề đeo găng tay hay bất kỳ dụng cụ vệ sinh nào khác... Thậm chí để tận dụng diện tích, nhiều hàng quán còn bày bán đồ ăn ngay sát cống, rãnh nước thải hay nơi tập kết rác.

Đặc biệt, món khoái khẩu nem chua và xúc xích thường được các em học sinh ăn kèm với tương ớt, tuy nhiên, loại “tương ớt hảo hạng” ở đây cũng hoàn toàn vô danh và nổi bật màu đỏ tươi. Mỗi khi có khách tới ăn, những người bán hàng lại nhanh tay múc từ chiếc can lớn để ở góc bàn, đổ vào những chiếc cốc nhựa cho các bé chấm.

Món khoái khẩu nem chua và xúc xích thường được các em học sinh ăn kèm với tương ớt

Cháu Ngô Đức Đoàn – trường THCS Đống Đa hồ hởi chia sẻ: “Cháu thấy các loại thịt xiên nướng, thịt hổ hay nem chua rán… đều rất ngon, lại còn rất rẻ nữa. Nhóm chúng cháu thường rủ nhau cùng đi mua hoặc góp tiền lại để cả nhóm ăn chung. Chỉ cần khoảng 20.000 đồng- 30.000 đồng là chúng cháu có thể ăn được rất nhiều món ngon rồi ạ”.

“Bố mẹ cháu làm văn phòng nên buổi sáng rất vội và bận, không thể chuẩn bị đồ ăn được cho 2 anh em cháu. Vì vậy, bố mẹ thường cho chúng cháu tiền để mua đồ ăn ở cổng trường cho tiện. Hôm thì chúng cháu mua xúc xích, thịt xiên nướng, bánh mỳ, nem chua rán, hôm thì chúng cháu ăn bánh bao, bánh giò. Có hôm, chúng cháu nhịn ăn sáng, dùng tiền mua quà vặt ăn cùng bạn bè cho vui”, cháu Nguyễn Thành Tuấn, học sinh Trường Tiểu học Dịch Vọng, nói.

Miếng thịt bò này được bán tràn lan ở cổng trường với giá 3.000 đồng

Việc bố mẹ bận bịu không thể chuẩn bị đồ ăn sáng cho con cái là lý do khá phổ biến khiến nhiều phụ huynh phó mặc sức khỏe của con em mình cho các hàng ăn vặt, thức ăn vỉa hè. Tuy nhiên, cũng không ít phụ huynh vì sợ con đói, con mệt, sợ các bạn có tiền ăn quà mà con mình lại không… nên đã vô tình “tiếp tay” cho thực phẩm bẩn.

Biện minh cho điều này, chị Mai Thu Hà (Nguyễn Ngọc Vũ, Cầu Giấy, Hà Nội) chia sẻ: “Con gái em phải học cả ngày ở trường, chiều nào đón con về cháu cũng kêu đói. Thành thử ra, trong lúc đón con, em thường cho con ăn thêm cái xúc xích hoặc nem chua rán, khi thì cốc nước ngọt để cháu đỡ đói. Con của em đã gầy yếu thì chớ, cháu mà đói quá, hạ đường huyết rồi xỉu ra đó còn khổ hơn”.

Cùng quan điểm trên, anh Phạm Hùng Sơn (Từ Liêm, Hà Nội) phân tích: “Đôi khi cũng vì bố mẹ chiều con quá mà thôi. Đón con đi học về, các bạn cháu đứa nào cũng cầm trên tay đồ ăn, mà con mình không có gì ăn thì cũng tội. Tuy nhiên, tôi đã thử mua cho cháu ăn nhiều lần các loại như thịt hổ, nước ngọt hay xúc xích rán… cháu đều ăn rất ngon lành và không bị sao cả, thế nên tôi nghĩ nó cũng không ảnh hưởng nhiều đến con”.

Vì bận bịu công việc, vì chiều con cái mà các bậc phụ huynh đã “bỏ qua” vấn đề an toàn vệ sinh thực phẩm. Đặc biệt, hậu quả của các loại thực phẩm bẩn này có thể không để lại hậu quả trước mắt nhưng sẽ ảnh hưởng rất lớn tới sức khỏe, thậm chí là trí tuệ và sự phát triển sau này của trẻ.

Chia sẻ về vấn đề này, PGS. TS Nguyễn Duy Thịnh (Viện Công nghệ sinh học và công nghệ thực phẩm, Đại học Bách khoa Hà Nội) cho biết, rất nhiều xúc xích, nem chua được bán rong có nguồn gốc không rõ ràng, được chế biến từ thịt ôi thiu trong những cơ sở tư nhân thiếu an toàn vệ sinh thực phẩm. Đồ chiên rán như nem chua rán thường dùng dầu, mỡ chiên đi chiên lại nhiều lần gây biến chất vì tạo thành axit béo dạng xấu (trans fat) không có lợi cho sức khỏe, gây đầy bụng, khó tiêu, nguy hiểm khiến người ăn sẽ bị béo phì và bị bệnh tim mạch.

Xúc xích, nem chua thường phải sử dụng chất bảo quản tiềm ẩn rất nhiều nguy cơ gây bệnh. Các chất bảo quản sử dụng phổ biến trong xúc xích là kali sorbate và nitrit. Chất này vừa bảo quản thực phẩm lâu vừa làm xúc xích tươi, đỏ màu. Tuy nhiên, trong quá trình tiêu hóa, chất này sẽ phản ứng với axit amin có trong thịt để tạo thành chất gây ung thư nitrosamine ở ruột của chúng ta.

Ăn nhiều xúc xích, nem chua rán, trẻ có thể lâm vào tình trạng thừa năng lượng dẫn đến béo phì, dễ mắc các bệnh tim mạch, tiểu đường, đặc biệt, nếu các bé ăn nhiều, ăn trong thời gian dài, các chất độc có thể tích tụ lại, gây nên bệnh ung thư, thậm chí tử vong...