Trẻ bị cam là bệnh nghe tên có vẻ xa lạ do đây là ngôn ngữ dân gian, thường gặp nhiều nhất ở trẻ nhỏ, đặc biệt là trẻ dưới 3 tuổi. Có nhiều dấu hiệu khác nhau để nhận biết trẻ đang mắc phải bệnh cam.
Trẻ bị cam là gì?
Bệnh cam vốn là ngôn ngữ dân gian dùng để chỉ những trẻ em bị: cam thũng (phù), cam tích (bụng to), cam sang (mụn nhọt)... Tuy nhiên, hiện nay, bệnh cam chủ yếu để chỉ bệnh trẻ em bị đau hoặc bị lở loét tại miệng, lưỡi, mũi, mắt, có thể liên quan đến suy dinh dưỡng.
Trẻ bị cam thường hay gặp dưới 3 tuổi. (Ảnh minh họa)
Cam là bệnh thường hay gặp ở những trẻ dưới 3 tuổi do vệ sinh, chăm sóc răng miệng không tốt hoặc cũng có thể xảy ra sau khi mắc các bệnh hô hấp như viêm mũi, viêm phế quản, viêm họng, viêm amidan hoặc những bệnh do virus như sởi, thủy đậu, chân tay miệng, cúm...
Một số trường hợp nếu mắc phải bệnh cam nặng có thể khiến hoại tử môi, lợi, hở hàm ếch, mũi...(gọi là cam Tẩu Mã (hoại tử rất nhanh, chỉ vài hôm có thể bị ăn mất môi, lợi). Biến chứng này thường xảy ra ở những trẻ bị yếu, sức đề kháng kém và bị suy dinh dưỡng.
Hiện nay, bệnh cam ít xảy ra biến chứng hơn do điều kiện sống cũng như vệ sinh và dinh dưỡng cao hơn. Tuy nhiên, cần phải điều trị triệt để tránh tình trạng bệnh kéo dài dẫn đến tình trạng suy dinh dưỡng ở trẻ em.
Dấu hiệu trẻ bị cam
Dấu hiệu trẻ bị cam tích
- Trẻ bị tiêu hóa kém, khi thức ăn bị tích tụ lại khiến cho trẻ bị khó tiêu, đầy bụng.
- Bên ngoài có biểu hiện như người gầy gò, bụng trướng, đau, da mặt vàng, khi đại tiện phân thường có mùi hôi, sệt.
- Trẻ thường bị sốt theo chu kỳ, đổ mồ hôi trộm thường xuyên.
- Mắt có thể xuất hiện lớp màng trắng và nhạy cảm với ánh sáng.
Sốt có thể là dấu hiệu của trẻ bị cam tích. (Ảnh minh họa)
Dấu hiệu trẻ bị cam đường ruột
Cũng tương tự như trẻ bị cam tích, trẻ bị cam đường ruột thường có các dấu hiệu sau:
- Biếng ăn, quấy khóc thường xuyên, có thể bị sốt nhẹ.
- Trẻ đi đại tiện phân có mùi tanh và chua.
- Trẻ khó hấp thụ chất dinh dưỡng, khó có thể tăng cân, dẫn đến tình trạng suy dinh dưỡng.
Dấu hiệu trẻ bị cam lưỡi
- Trẻ bị lưỡi có lớp rêu màu trắng và dày.
- Môi và lợi của trẻ đỏ, nặng thì sưng to và lở loét, chảy máu.
- Trẻ bị chảy nước dãi nhiều, miệng hôi.
Dấu hiệu trẻ bị cam lưỡi. (Ảnh minh họa)
- Xuất hiện các nốt nhiệt lở loét ở vòm miệng và lưỡi, vòm má.
- Người có biểu hiện nóng sốt nhẹ, nhất là vào buổi chiều hoặc sốt theo chu kỳ.
- Đêm ngủ thường hay dậy quấy, nặng thì quấy khóc ban ngày.
- Có thể sinh ra táo bón, kiết lị hoặc tiêu chảy.
- Đau bụng, nôn, bỏ ăn, biếng ăn, chậm tăng cân hoặc không lên cân, sụt cân.
Ngoài những bệnh cam này, trẻ còn có thể bị cam mũi, cam mắt, cam phối hợp... hoặc cam theo thể hàn, thực, hư, nhiệt.
Cách chữa bệnh cam cho trẻ
Bệnh cam nếu được phát hiện càng sớm thì quá trình điều trị cũng sẽ càng thuận lợi hơn. Vì nếu để bệnh biến chứng thì việc điều trị sẽ rất vất vả và mất nhiều thời gian, đồng thời hiệu quả không cao. Điều trị bệnh cam chủ yếu phụ thuộc vào các loại thuốc kháng sinh. Tuy nhiên, bệnh cam có nhiều loại khác nhau nên cần phải xác định rõ ràng mới có loại thuốc phù hợp.
Chẳng hạn, đối với cách chữa bệnh cam lưỡi, có thể dùng thuốc cam bôi miệng hoặc thuốc uống. Bên cạnh việc dùng kết hợp thuốc, phụ huynh cũng có thể áp dụng các phương pháp vệ sinh răng miệng và đảm bảo chế độ dinh dưỡng để thúc đẩy nhanh quá trình phục hồi bệnh như:
- Vệ sinh răng miệng cho bé đúng cách, đặc biệt là vùng lợi và nướu.
- Tăng cường khoáng chất và các chất dinh dưỡng tổng hợp để đẩy nhanh quá trình điều trị.
- Không nên dùng những đồ ăn cay, nóng để tránh bị phỏng miệng, lâu dần gây ra các vết lở loét và hình thành bệnh lý nặng hơn.
Vệ sinh cá nhân rất quan trọng để phòng ngừa bệnh cam cho trẻ. (Ảnh minh họa)
- Không cho trẻ ăn đồ ăn quá mặn, hạn chế ăn đồ ngọt, bổ sung thêm nhiều chất xơ, vitamin thông qua rau xanh được bổ sung trong các bữa ăn.
Bài thuốc chữa bệnh cam ở trẻ em
Trong Đông y, có rất nhiều bài thuốc khác nhau để điều trị bệnh cam ở trẻ, chẳng hạn như dùng bạch biển đậu, hoài sơn, sa sâm... Những vị thuốc quý này thường được dùng tán nhuyễn thành dạng bột, tạo nên vị thuốc chữa bệnh cam.
Tuy nhiên, cha mẹ cần phải lưu ý, bài thuốc Đông y chủ yếu là các bài thuốc gia truyền, nếu dùng sai cách có thể khiến con bị teo cơ hoặc không nói được. Một số loại thuốc Đông y còn chứa lượng lớn kim loại nặng (asen, chì...) trong các loại thuốc trộn tân dược không có nguồn gốc, đưa vào cơ thể con sẽ rất nguy hiểm.
Lưu ý khi trẻ bị bệnh cam
- Tránh cho bé tiếp xúc trực tiếp với thời tiết nóng lạnh đột ngột khi thời tiết thay đổi.
- Luôn giữ ấm cho trẻ khi trời lạnh và giữ mát khi trời nóng.
- Cha mẹ nên cho trẻ đi kiểm tra và thăm khám sức khỏe định kỳ để phòng ngừa bệnh tật.
- Không nên tùy tiện mua thuốc cam cho trẻ em, đặc biệt là những bài thuốc từ thảo dược được truyền tai nhau, chưa được kiểm chứng.
- Trẻ bị cam dưới 1 tuổi không nên dùng thuốc kháng sinh, nếu dùng cần phải có sự chỉ định của bác sĩ.
