“Dạy con từ thuở còn thơ – Chăm da từ thuở ban sơ lọt lòng”

Vì sao phải nâng niu làn da của bé?

Nhiều người cho rằng việc chăm sóc da chỉ dành cho chị em phụ nữ, đối với trẻ con, quan trọng là ăn uống, tăng trưởng, giáo dục ra sao…Tuy nhiên, ở cái nhìn đầu tiên, làn da đã đóng một vai trò quan trọng để đánh giá sự khỏe mạnh của trẻ. Bên cạnh việc điều hòa thân nhiệt và môi trường nước của cơ thể, da còn là cơ quan xúc giác và là hàng rào bảo vệ đầu tiên giúp bé chống lại các tác nhân bên ngoài.

Một điều rất thú vị là các nghiên cứu lớn đã cho thấy việc tiếp xúc da góp phần quan trọng trong sự phát triển trí não, giúp cải thiện sự phát triển về xã hội, cảm xúc, nhận thức và sinh lý của bé, cũng như làm vững bền các kết nối thần kinh. Từ tháng thứ 2 của thai kỳ, thai nhi nhỏ xíu trong bụng đã nhận thức được sự đụng chạm bên ngoài cơ thể. Các kích thích xúc giác tốt như massage, vuốt ve trìu mến,… sẽ giúp giảm stress, cải thiện tâm trạng, số lượng và chất lượng giấc ngủ của bé.

Làn da đóng vai trò vô cùng quan trọng ngay khi bé chào đời, tuy nhiên, làn da của bé lại vô cùng mỏng manh và dễ tổn thương (ảnh minh họa)

Da còn là hàng rào đầu tiên che chở, bảo vệ bé chống các mầm bệnh từ bên ngoài. Tuy nhiên, so với người lớn, da của bé chẳng những mỏng hơn mà tỷ số bề mặt da/ trọng lượng cơ thể lại cao gấp 3 lần, nên da của bé yêu thực sự dễ mất nước, dễ bị kích ứng và mầm bệnh cũng theo đó dễ dàng xâm nhập hơn.

Do đó, chăm sóc sao cho làn da mỏng manh của bé yêu luôn ở trạng thái khỏe mạnh là vấn đề hết sức quan trọng đối với hạnh phúc cũng như sức khỏe hiện tại và lâu dài của bé.

Các sai lầm nào cần tránh khi chăm sóc da bé?

Từ gần 30 năm kinh nghiệm thực hành nhi khoa, tôi xin nêu một số sai lầm thường gặp để mẹ dễ dàng tránh được:

Trước tiên, trong những ngày nắng nóng, mẹ thường tắm cho bé bằng nước lá (lá chè xanh, lá khế, lá kinh giới, …). Chắc hẳn mẹ mong rằng một số hoạt chất trong các loại lá đó (ví dụ Tanin có trong trà) sẽ làm sạch da, săn da, làm bớt rôm sảy…? Nhưng trong thực tế, để có được lượng hoạt chất cần thiết, mẹ phải biết cách chế biến phù hợp. Nếu chỉ nấu theo cách thông thường, bé sẽ phải tiếp xúc với hàng triệu chất khác cùng có trong các loại lá này – đôi khi cả thuốc diệt sâu rầy.

Một số mẹ chỉ tắm cho con bằng nước, vì cho rằng nước thôi là đủ rồi; và tất cả những phương pháp tắm còn lại là không “tự nhiên”. Như chúng ta đã biết, da bình thường tiết nhiều chất nhờn và bụi bẩn sẽ bám dính lên đó. Nước chỉ có thể lấy đi chất bẩn tan trong nước, nên những bụi bẩn tan trong chất béo (chất nhờn, dầu) vẫn ở nguyên đấy và làm bít tắc lỗ chân lông của bé. Vậy, tắm bằng nước thôi rõ ràng là không sạch.

Có nhiều ý kiến cho rằng có thể sử dụng bất kỳ loại sữa tắm nào cho bé. Điều này hoàn toàn không nên! Các loại xà phòng có độ pH cao sẽ gây tổn hại đến lớp tế bào ngoài cùng có nhiệm vụ bảo vệ cơ thể. Và một khi hàng rào này bị tổn hại, da bé sẽ bị mất nước và những chất lạ sẽ dễ dàng xâm nhập làm da khô, nứt nẻ, kích ứng, viêm, và trở thành cửa ngõ cho vi trùng xâm nhập đấy. Và để duy trì làn da mỏng manh của bé, các loại sữa tắm được bổ sung một số chất có đặc tính dưỡng ẩm là hết sức cần thiết. Chính những chất này sẽ làm cho làn da của bé mềm mại đáng yêu.

Làm sao để chọn được sản phẩm chăm sóc da an toàn?

Sự thật là làn da mỏng manh và nhạy cảm của bé yêu cần những sản phẩm chăm sóc được chọn lọc, không chỉ làm sạch da bé mà còn giúp xây dựng và duy trì hàng rào bảo vệ của da, ngăn chặn mầm bệnh hiệu quả.

Các tiêu chí chọn lựa sản phẩm an toàn:

- An toàn: Không mùi, không có chất gây kích ứng, không làm cay mắt, đỏ da, nhất là không có phthalates, parabens.

- Dịu nhẹ: có pH trung tính (5.5), không tẩy quá sạch làm tổn thương hàng rào bảo vệ này

- Bảo vệ da và hàn gắn những khiếm khuyết của làn da mỏng manh của bé: phù hợp với tính chất sinh lý của da trẻ em, có khả năng dưỡng ẩm tốt. Dưỡng ẩm nghĩa là hạn chế sự mất nước qua da. Một chất dưỡng ẩm tốt (ví dụ dầu khoáng) giúp giữ những phân tử nước ở lại trên da bé, giúp hồi phục những khiếm khuyết trong khoảng gian bào của da, duy trì độ ẩm tự nhiên, làm cho da mềm mại. Điều này là hết sức cần thiết cả trong mùa lạnh, hay khi nằm máy lạnh hoặc quạt máy.

Mẹ nên chú ý các tiêu chí an toàn để lựa chọn được sản phẩm chăm sóc da phù hợp với bé

Vậy sản phẩm nào đáp ứng các tiêu chí an toàn này? Hiện nay, trên thị trường có rất nhiều sản phẩm chăm sóc da dành riêng cho bé. Bạn cần kiểm tra giấy phép của sản phẩm hoặc bằng chứng nghiên cứu cụ thể để biết có thực sự an toàn hay không. Một trong những nhãn hàng mà quý vị phụ huynh luôn tin dùng là Johnson’s, với 125 năm kinh nghiệm nghiên cứu về các sản phẩm cho làn da bé yêu thì các sản phẩm của họ đã được kiểm định nghiêm ngặt, và có giấy phép rõ ràng.

Chúc bạn và bé thật hạnh phúc với làn da căng mọng, mịn màng trong mùa hè oi nồng này!

TS.BS. Phạm Diệp Thùy Dương – ĐH Y Dược TPHCM