Sự xuất hiện của Trần Thu Hà trong danh sách 4 diva của nhạc Việt đến giờ vẫn còn nhiều ý kiến trái chiều.
Khổ luyện có thành diva?
Khác với Thanh Lam, Mỹ Linh hay Hồng Nhung, ca sĩ Trần Thu Hà không sở hữu chất giọng đẹp nhưng vẫn được mệnh danh là một diva với khả năng tư duy âm nhạc tốt. Là người trẻ tuổi nhất trong bộ tứ diva, Hà Trần từng được đánh giá là hình mẫu của sự khổ luyện, tìm tòi và có cá tính trong âm nhạc.
Trả lời câu hỏi cá tính chiếm bao nhiêu % thành công trong nghề hát, giọng ca "Em về tinh khôi" không ngần ngại trả lời: 90%. Nữ ca sĩ cũng cho rằng nếu thiếu cá tính thì giọng hát của cô sẽ nhạt nhòa giữa muôn vàn người khác.
Hà Trần là một trong số những ca sĩ được học hành bài bản về âm nhạc từ nhỏ. Tuy nhiên, một sự thật là giọng hát của cô vẫn bị chê mỏng, bị chênh phô. Chính Hà Trần cũng thừa nhận: "Tôi không tin vào vẻ đẹp giọng hát. Tôi tin vào cá tính từ người hát tạo nên vẻ đẹp".
Vậy câu hỏi đặt ra sẽ là: Với một người được mệnh danh diva thì cần tài năng thiên bẩm, xuất chúng hay sự khổ luyện?
Trần Thu Hà là ca sĩ có nhiều thể nghiệm mới.
Thực tế đã chứng minh, một ca sĩ có giọng hát bẩm sinh tốt sẽ lợi thế khi bước vào đời sống âm nhạc. Tuy nhiên, thế giới cũng có không ít trường hợp bị chê về chất giọng mỏng, thiếu cá tính như Madonna vẫn được mệnh danh là nữ hoàng nhạc Pop nhờ sự định hướng cho những trào lưu âm nhạc mới của thế giới.
Về trường hợp của nữ diva trẻ nhất Việt Nam, một nghệ sĩ xin giấu tên bình luận: "Chất giọng như cây cầu, như phương tiện để cá tính được hiện thực hóa với người nghe. Một số ca khúc không đòi hỏi lắm về chất giọng thì giọng như Hà Trần ổn nhưng có một số bài hát đặt ra một vài giới hạn nhất định thì lúc đó chúng ta phải sòng phẳng với nhau rằng "có bột mới gột nên hồ". Với nghề hát, không hát nổi là thất bại. Giống như nhiều người trong đầu nghĩ vô số ý tưởng hay ho nhưng không có khả năng diễn đạt thành lời cho người khác hiểu vậy. Lúc đó không thể cứ khăng khăng tôi có cá tính nên tôi hay được".
Trần Thu Hà bên nhạc sĩ Trần Tiến và cha (NSND Trần Hiếu).
Những bản hit của Hà Trần như: Em về tinh khôi, Lời ru cho con, Ngày em đến, Sắc màu, Chị tôi, Tóc gió thôi bay… cộng với cột mốc đánh dấu sự lột xác của cô trong album "Nhật thực" dường như vẫn chưa đủ để nữ ca sĩ xứng đáng với danh xưng diva.
Không thể phủ nhận, chính “Nhật thực” đã làm thay đổi quan niệm của khán giả Việt về một tác phẩm âm nhạc hay ngoài giọng hát của ca sĩ thì phần hòa âm đặc sắc cũng quan trọng không kém. Nhưng một lần nữa, các sản phẩm này cũng vạch rõ nhược điểm âm nhạc của Hà Trần ở sự kén khán giả.
Ngay cả 2 album “Vi sinh” và “Mầm hạt” được đánh giá là sản phẩm tiên phong về nhạc điện tử vừa độc vừa lạ nhưng vẫn không gây được hiệu ứng trên thị trường nhạc Việt. Thậm chí, nếu so sánh với đĩa nhạc “Vòng tròn” của Hồng Nhung phát hành ngay sau đó thì hiệu ứng kém hơn hẳn.
Nhạc sĩ Nguyễn Ánh 9 từng nhận xét, so với Thanh Lam, Mỹ Linh và Hồng Nhung thì Trần Thu Hà "khôn" hơn bởi cô biết cách lợi dụng kỹ thuật để khắc phục yếu điểm về giọng hát.
Đừng biến diva thành mác thương mại
Những năm gần đây, danh xưng diva có vẻ như đang bị lạm dụng trong cách gọi, thậm chí còn gây ra nhiều cuộc tranh cãi, bình chọn xem ai mới xứng đáng là diva.
Thông thường, có hai cách để hình thành danh hiệu diva. Một là công chúng phong tặng và truyền thông chấp nhận. Hai là truyền thông tung hô và công chúng gật đầu. Đến nay, cả ở Việt Nam và thế giới vẫn chưa có một tiêu chuẩn cụ thể nào cho một diva. Tất cả thường dựa vào công thức chung thường thấy: vững nghề, tiên phong trong một phong cách, có ảnh hưởng đến công chúng âm nhạc... Thế nên, vô hình chung, danh xưng này tùy theo trình độ phát triển của nền âm nhạc mỗi quốc gia mà hoặc sẽ trở nên danh giá, hoặc sẽ thành vô thưởng vô phạt.
Hiện tại, nền âm nhạc quốc tế có nhiều nữ nghệ sĩ được gọi là diva như: Whitney Houston, Celine Dion, Mariah Carey, Madonna... và cũng chẳng thiếu những mác diva bừa bãi với mục đích thương mại. Thậm chí, trong xã hội Âu Mỹ, nhiều ca sĩ lừng danh đã thẳng thắn từ chối, không muốn bị gọi là diva, divo.
Trên báo Us Today, Danh ca Patti LaBelle - người 2 lần đoạt giải Grammy khẳng định: "Diva là một chữ mà tôi không muốn gọi chính mình, vì nó bị lạm dụng một cách quá bừa bãi. Nó chẳng còn hay ho gì nữa".
Ở Việt Nam, diva Hà Trần hay 3 nữ diva được tôn xưng còn lại cũng chưa có ai vỗ ngực tự xưng mình là diva mà danh hiệu này được công chúng, truyền thông hoặc một "thế lực" nào đó tặng thì vẫn cứ lơ lửng trên đầu.
Hà Trần song ca cùng Tùng Dương
Trong nhiều trường hợp, mác diva còn bị sử dụng với mục đích thương mại, làm méo mó lệch chuẩn giá trị nhận thức thông qua hàng loạt bài viết kiểu như: Nữ diva khoe trọn lưng trần, diva thể hiện đẳng cấp bằng đồ hiệu... thay vì sự chú ý vào giọng hát, chuyên môn.
Với riêng Hà Trần, dù được tiếng là khôn ngoan, cá tính nhưng cho đến thời điểm hiện tại, danh xưng diva của cô vẫn gây nhiều tranh cãi. Trong chương trình Giai điệu tự hào tháng 9/2014, nữ ca sĩ đã phải hứng chịu "cơn mưa lời chê".
Đạo diễn Lê Hoàng cho rằng cách hát của cô "không thể cảm được" còn nhạc sĩ Phú Quang thì chia sẻ: "Tôi đồng ý tuổi trẻ phải có cách hát khác nhưng chương trình ngày hôm nay nên trân trọng hoài niệm cũ" và Hà Trần nhận về kết quả bình chọn thấp nhất.
Không thể phủ nhận Trần Thu Hà là nghệ sĩ có cống hiến, đủ thông minh để biết điểm mạnh, điểm yếu của mình. Nhìn lại con đường của nữ ca sĩ, từ thuở gắn bó với nhạc sĩ Dương Thụ tới Quốc Bảo, Ngọc Đại, rồi Đối thoại 06 và Trần Tiến... có thể nhận ra cô đã đi một chặng dài, đáng ghi nhận.
Cho đến bây giờ, Hà Trần là người hát nhạc Quốc Bảo hay, người đem kiểu nhạc ma mị của Ngọc Đại đến gần khán giả và album Đối thoại 06 vẫn nằm trong top những album hay, sáng tạo so với mặt bằng âm nhạc. Nhưng dĩ nhiên, với chừng ấy điểm sáng, không có nghĩa là "chiếc áo" diva trở nên vừa vặn với Trần Thu Hà.
