Câu chuyện của sản phụ người Trung Quốc là lời cảnh báo cho các chị em về việc ăn uống, cân bằng dinh dưỡng trong thai kỳ.
Thai phụ 8 tháng nhập viện nguy kịch vì viêm tụy cấp sau khi ăn quá no
Tại Bệnh viện Nhân dân tỉnh Chiết Giang (Trung Quốc), các bác sĩ vừa cứu sống thành công một thai phụ 30 tuổi mang thai 8 tháng bị viêm tụy cấp nặng sau một bữa ăn.
Xiao Jin (30 tuổi, tên nhân vật đã được thay đổi), đang trong tháng thứ tám của thai kỳ. Vì được nhà chồng chăm sóc chu đáo nên cô thường xuyên được chuẩn bị những món ăn bổ dưỡng. Nhưng dù vậy, Xiao Jin vẫn luôn nhớ hương vị những món ăn mẹ ruột nấu ở quê.
Một chiều sau khi tan làm, cô gọi xe về nhà mẹ đẻ. Biết con gái mang thai vất vả, người mẹ liền trổ tài nấu nướng, dọn ra một bàn ăn đầy đủ thịt cá, hải sản, canh gà, món chiên xào... Xiao Jin ăn say sưa, vừa ăn vừa cười nói, thậm chí còn đùa rằng: “Hôm nay con sẽ ăn bù cho cả tuần”.
Bà bầu 8 tháng nhập viện cấp cứu sau bữa ăn, bác sĩ chẩn đoán viêm tuỵ cấp - Ảnh minh hoạ.
Nhưng niềm vui ấy chẳng kéo dài bao lâu. Chỉ vài tiếng sau, Xiao Jin bắt đầu cảm thấy đau dữ dội vùng thượng vị, kèm theo buồn nôn và nôn mửa liên tục. Gia đình vội đưa cô đến bệnh viện cấp cứu, trong tình trạng đau bụng dữ dội, mồ hôi vã ra, sắc mặt nhợt nhạt.
Kết quả xét nghiệm khiến các bác sĩ lắc đầu, cho biết men tụy và men mỡ trong máu tăng gấp ba lần bình thường, chỉ số triglycerid cao vượt ngưỡng nguy hiểm. Xiao Jin được chẩn đoán viêm tụy cấp do tăng triglycerid máu nặng, đồng thời có dấu hiệu phản ứng viêm toàn thân (SIRS) - biến chứng có thể gây tử vong cho cả mẹ và thai nhi nếu chậm trễ xử lý.
"Khi nghe bác sĩ nói tôi chỉ cách ranh giới giữa sự sống và cái chết một bước, tôi thật sự sợ hãi. Chỉ vì một bữa cơm ngon mà suýt mất cả con và mình", Xiao Jin nghẹn ngào kể lại.
Ngay trong đêm, hơn 10 bác sĩ từ các chuyên khoa Cấp cứu, Sản, Tiêu hóa, Hồi sức tích cực (ICU), Dinh dưỡng lâm sàng và Nhi sơ sinh được huy động khẩn cấp. Đội ngũ y bác sĩ nhanh chóng thống nhất chiến lược hai hướng song song: Vừa kiểm soát tình trạng viêm tụy và giảm mỡ máu, vừa đảm bảo an toàn cho thai nhi trong bụng mẹ.
Xiao Jin được truyền insulin kết hợp heparin để kích hoạt enzyme phân giải mỡ, giúp giảm nhanh mỡ máu. Các bác sĩ hạn chế tối đa chất béo qua đường ăn, bổ sung dịch truyền, cân bằng điện giải và nuôi dưỡng qua ống mũi. Cùng lúc, sản khoa theo dõi sát nhịp tim thai và cơn gò tử cung để ngăn ngừa sinh non.
Sau một tuần điều trị tích cực, sản phụ qua cơn nguy kịch - Ảnh minh hoạ.
Sau hơn một tuần điều trị, tình trạng của Xiao Jin cải thiện rõ rệt, men tụy giảm dần, các chỉ số viêm ổn định. Khi thai nhi đạt độ trưởng thành, cô được mổ lấy thai an toàn, hạ sinh một bé trai khỏe mạnh, nặng 3,2kg. "Tôi không nghĩ một bữa ăn có thể gây hậu quả lớn như vậy. Giờ tôi chỉ muốn nhắc các mẹ bầu nên ăn uống điều độ, đừng vì thương con mà làm hại cả hai mẹ con", Xiao Jin chia sẻ khi xuất viện.
Theo bác sĩ Từ Kiến Phong, Phó giám đốc khoa Cấp cứu Bệnh viện Nhân dân tỉnh Chiết Giang, trong thai kỳ, hormone thay đổi khiến quá trình chuyển hóa chất béo bị rối loạn. Nếu mẹ bầu ăn quá nhiều đồ chiên rán, thịt mỡ, hải sản béo..., lượng triglycerid trong máu sẽ tăng đột biến, gây ra viêm tụy cấp do tăng mỡ máu, là biến chứng cực kỳ nguy hiểm.
"Không ít sản phụ được người nhà khuyên 'một người ăn, hai người bổ', dẫn đến tăng cân quá mức, rối loạn mỡ máu, thậm chí đe dọa tính mạng. Phụ nữ mang thai chỉ nên tăng từ 10 - 12kg trong suốt thai kỳ là hợp lý", bác sĩ khuyến cáo.
Các chuyên gia khuyên mẹ bầu nên ăn chia nhỏ bữa, ưu tiên rau xanh, ngũ cốc nguyên hạt, thịt nạc, cá hấp; Tránh thức ăn quá nhiều dầu mỡ hoặc đường; Định kỳ kiểm tra máu, đặc biệt là mỡ máu và đường huyết, để phát hiện sớm bất thường; Khi xuất hiện triệu chứng đau bụng dữ dội vùng thượng vị, nôn mửa không dứt, sốt nhẹ, phải đến ngay cơ sở y tế có sản khoa và hồi sức tích cực.
Cảnh báo nguy cơ viêm tụy cấp trong thai kỳ và cách phòng tránh
a. Viêm tụy cấp là gì?
Viêm tuỵ cấp là tình trạng tuyến tụy (cơ quan giúp tiêu hóa chất béo và điều hòa đường huyết) bị viêm đột ngột. Khi xảy ra ở phụ nữ mang thai, bệnh diễn biến phức tạp, có thể dẫn đến sốc, suy đa tạng và tử vong nếu không được phát hiện sớm.
b. Nguyên nhân thường gặp ở thai phụ:
- Rối loạn mỡ máu (tăng triglycerid) - nguyên nhân hàng đầu.
- Ăn quá nhiều đồ béo, chiên rán, hoặc ăn bữa lớn sau thời gian dài nhịn đói.
- Sỏi mật hoặc rối loạn nội tiết trong thai kỳ.
- Tiền sử bệnh gan mật, tiểu đường thai kỳ.
b. Dấu hiệu cảnh báo:
- Đau bụng dữ dội vùng thượng vị, lan ra sau lưng.
- Buồn nôn, nôn liên tục, đầy hơi, sốt nhẹ.
- Cảm giác đau tăng sau ăn, đặc biệt là sau bữa ăn nhiều dầu mỡ.
c. Mức độ nguy hiểm: Theo thống kê, tỷ lệ tử vong cho mẹ và con có thể lên tới 30 - 40% nếu chẩn đoán chậm hoặc điều trị muộn. Trong trường hợp nặng, bệnh có thể gây sinh non, thai lưu hoặc tổn thương đa cơ quan.
d. Cách phòng tránh cho mẹ bầu:
- Duy trì chế độ ăn cân bằng, hạn chế chất béo, đường và muối.
- Uống đủ nước, tránh bỏ bữa hay ăn quá no.
- Kiểm tra sức khỏe định kỳ, đặc biệt là mỡ máu, gan mật và đường huyết.
- Khi có tiền sử tăng mỡ máu, nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước và trong thai kỳ để được tư vấn điều trị phù hợp.
- Giữ tinh thần thoải mái, ngủ đủ giấc, hạn chế stress - yếu tố làm tăng nguy cơ rối loạn chuyển hóa.
