Tỏi là một gia vị quen thuộc, có nhiều ý nghĩa đối với đời sống và sức khỏe nên hầu như luôn luôn có trong mọi căn bếp. Vậy nên, việc tạo ra nguồn tỏi sạch có sẵn đảm bảo sử dụng trong gia đình thực sự rất cần thiết.
Có nhiều cách khách nhau để trồng tỏi, nhưng không phải gia đình nào cũng có đủ không gian hay đất để có thể trồng. Theo đó, có một cách trồng tỏi thủy canh trong chai nhựa được nhiều chị em nội trợ truyền tai nhau và áp dụng. Nhìn thì rất sơ sài nhưng lại mang hiệu quả khá tốt.
1. Kỹ thuật trồng tỏi trong chai nhựa
Việc trồng tỏi trong chai nhựa được tiến hành khá đơn giản, không đòi hỏi nhiều kỹ thuật. Chỉ cần dành ra chút ít thời gian, vài cái chai nhựa và một ít tỏi khô là đủ. Các bước trồng tỏi được tiến hành như sau:
- Tùy số lượng tỏi bạn muốn trồng mà quyết định cắt bao nhiêu đáy chai. Mỗi cái cắt giữ lại độ dài khoảng 5 – 7cm.
- Chọn những củ tỏi khỏe mạnh nhất, không bị hư hỏng, sâu thối đem bóc vỏ, rửa sạch và ngâm trong nước 12 giờ.
- Sau khi ngâm, vớt tỏi ra, xếp vào chai. Lưu ý xếp cho phần đầu củ tỏi hướng lên trên.
- Đổ nước vào lên đến gần đầu củ tỏi, không để ngập.
- Đặt các phần đáy chai đã trồng tỏi ra nơi thoáng mát. Có thể đặt chúng ở hành lang hay bên cửa sổ để đón ánh sáng mặt trời.
Với những chậu tỏi thủy canh như thế này, bạn không cần phải tốn công chăm sóc. Sau khi trồng, để vậy là những chồi tỏi sẽ đâm mọc ra tươi tốt. Sau khoảng 15 ngày, khi mầm mọc lên cao, bạn có thể mang trồng ra thùng xốp, lấp đất kín củ để rễ tỏi phát triển nhanh.
Cây tỏi sẽ ra hoa sau 2 - 3 tháng trồng. Đến thời điểm này có thể thu hoạch ngồng tỏi, vừa tạo điện kiện cho củ tỏi phát triển mạnh; vừa có thể dùng ngồng tỏi để chế biến một số món ăn hấp dẫn.
Số lá tỏi là tương ứng với số tép tỏi của củ bên dưới. Nên khi quan sát thấy có khoảng ½ số lá tỏi bắt đầu khô héo đi là đã có thể thu hoạch được.
2. Đặc điểm của tỏi
Ở nước ta, tỏi phổ biến khắp mọi nơi. Được trồng nhiều nhất ở Lý Sơn – Quảng Ngãi, Khánh Hòa, Ninh Thuận; một số tỉnh như Bắc Giang, Sơn La, Hòa Bình cũng trồng khá nhiều tỏi.
- Tỏi có thân thực hình trụ, phía trên mang nhiều lá còn phía dưới mang nhiều rễ phụ.
- Lá tỏi cứng, thẳng, dài chừng 15 – 20 cm, rộng từ 1 – 2.5 cm. Lá có rãnh khía và mép hơi ráp.
- Thông thường, ở mỗi nách lá phía gốc sẽ có một chồi nhỏ, chồi này sau sẽ phát triển thành một tép tỏi. Các tép tỏi nằm chung tròn một các bao do các bẹ lá tạo ra, hình thành một củ tỏi nằm dưới mặt đất.
- Hoa tỏi mọc ở đầu một cành cứng mọc dài từ phần gốc gọi là ngồng tỏi. Hoa thường ra vào khoảng tháng 5 – 7.
- Quả ra trong khoảng tháng 9 – tháng 10.
3. Điều kiện sinh trưởng của cây tỏi
Tỏi có khả năng chịu lạnh tốt, nên sinh trưởng và phát triển được trong khung nhiệt độ từ 18 – 20 độ C. Và trong thời gian tỏi ra củ, cần nhiệt độ ấm áp hơn, khoảng 20 – 22 độ C. Nếu trong ngày chiếu đủ 12 giờ ánh sáng thì củ sẽ còn ra nhanh hơn nữa.
Về chế độ nước, tỏi cần tưới ở mức độ vừa phải. Nếu tưới nhiều quá sẽ làm úng củ, thối củ; còn nếu tưới ít thì củ bị nhỏ.
4. Công dụng của tỏi
Trong thực phẩm và gia vị, tỏi là một nguyên liệu để làm dậy mùi thơm cho các món xào; được dùng để pha chế nước chấm. Một số món ăn không thể thiếu tỏi như rau muống xào, thịt rim tỏi, thịt chiên sốt tỏi, các món thịt bò xào,…
Trong y học, tỏi cũng là một vị thuốc có khả năng điều trị và ngăn ngừa một số bệnh. Trong tỏi có chứa nhiều tinh dầu, các loại vitamin A, B1, B2, C; các chất kháng khuẩn như allycin, allycetoin I và II, men allynin và acid nicotinic.
Thường người ta sử dụng tỏi để sát khuẩn, điều hòa các chức năng chủ yếu như rối loạn gan và các tuyến nội tiết; điều trị đái đường; chống những bệnh đau màng óc, xơ cứng động mạch, huyết áp cao… Rượu ngâm tỏi có tác dụng với bệnh thấp khớp, tim mạch, phế quản, trĩ,…
