Thận được ví như “bộ lọc” của cơ thể, giúp loại bỏ độc tố, điều hòa nước và điện giải. Tuy nhiên, không ít người đang vô tình làm tổn thương bộ phận quan trọng này thông qua những thói quen tưởng chừng vô hại. Những hành động nhỏ lặp lại mỗi ngày có thể âm thầm “bào mòn” sức khỏe của thận mà bạn không hề hay biết.
1. Nhịn tiểu
Nhiều người trẻ vì công việc bận rộn mà hình thành thói quen nhịn tiểu. Tuy nhiên, đây là hành vi tưởng chừng vô hại nhưng lại gây tổn thương nghiêm trọng cho hệ tiết niệu, đặc biệt là thận. Khi nước tiểu bị giữ lại quá lâu, bàng quang chịu áp lực lớn, có thể lên tới 500-600ml. Lúc này, nước tiểu có thể gây ứ nước bể thận, mỏng nhu mô thận và ảnh hưởng đến chức năng lọc của cơ quan này.
Thói quen nhịn tiểu kéo dài khiến bàng quang mất tính đàn hồi, dễ nhiễm khuẩn và làm tăng nguy cơ viêm đường tiết niệu. Nếu tình trạng này diễn ra thường xuyên, độc tố tích tụ trong cơ thể có thể gây ra các biến chứng như suy thận, urê huyết cao. Nhiều người chỉ nhận thấy dấu hiệu mơ hồ như đau lưng, đi tiểu khó hoặc tiểu rắt, nhưng đến khi phát hiện thì thận đã tổn thương nghiêm trọng.
Nhịn tiểu gây ảnh hưởng vô cùng nghiêm trọng đến sức khoẻ, làm tăng nguy cơ mắc các bệnh thận (Ảnh minh hoạ)
2. Uống không đủ nước
Một trong những nguyên nhân phổ biến gây hại cho thận là thói quen uống nước không đều. Nhiều người chỉ uống khi cảm thấy khát hoặc uống lượng nước rất ít trong suốt cả ngày. Việc cơ thể thiếu nước khiến nước tiểu trở nên đậm đặc, nồng độ độc tố tăng cao, làm giảm khả năng lọc thải và dễ hình thành sỏi thận, viêm thận hay nhiễm độc tế bào thận. Thận vốn là cơ quan chịu trách nhiệm thanh lọc và loại bỏ chất thải, nên nếu không được cung cấp đủ nước, quá trình này bị đình trệ, không thể đào thải độc tố.
Chính vì vậy, người trưởng thành nên bổ sung từ 1,5-2 lít nước mỗi ngày, tùy theo thể trạng và điều kiện thời tiết. Tuy nhiên, việc uống nước cũng cần đúng cách, bạn cần chia nhỏ lượng nước trong ngày thay vì uống dồn dập cùng lúc. Uống nước đều đặn không chỉ giúp hệ tiết niệu khoẻ mạnh mà còn hỗ trợ thận hoạt động ổn định, giảm nguy cơ tổn thương lâu dài.
3. Ăn quá mặn
Thói quen ăn mặn là một trong những “kẻ thù thầm lặng” gây hại đến thận. Bạn chỉ cần tăng thêm 1 gam muối mỗi ngày, nguy cơ mắc các bệnh lý về thận và tim mạch có thể tăng 6-8%. Lượng muối cao khiến cơ thể phải giữ nước để cân bằng nồng độ natri, khiến thận phải làm việc liên tục để đào thải lượng muối dư thừa. Hệ quả là cầu thận bị quá tải, chức năng lọc giảm sút và lâu dần gây tổn thương mô thận.
Ngoài ra, ăn mặn còn làm tăng huyết áp dẫn đến suy thận mạn tính. Muối là món gia vị cần thiết để món ăn đậm đà. hấp dẫn khẩu vị, nhưng việc cắt giảm muối trong khẩu phần là điều cần thiết để bảo vệ sức khỏe lâu dài. Mỗi người không nên tiêu thụ quá 5 gam muối mỗi ngày, đồng thời nên hạn chế thực phẩm chế biến sẵn, nước chấm và đồ ăn nhanh, đây đều là những “thủ phạm” ẩn chứa lượng natri cao.
4. Ăn quá nhiều thịt đỏ
Thịt đỏ là nguồn cung cấp protein dồi dào, tiêu thụ quá mức trong thời gian dài, thận sẽ phải hoạt động liên tục để xử lý lượng đạm dư thừa. Khi cơ thể hấp thụ quá nhiều protein, nồng độ ure, creatinin tăng lên, thận phải lọc nhiều hơn để đào thải, làm tăng gánh nặng cho thận, khiến cơ quan này dễ suy yếu.
Bên cạnh đó, việc ăn quá nhiều thịt đỏ còn làm tăng nguy cơ axit uric trong máu, dẫn đến bệnh gout hoặc hình thành sỏi thận. Thay vì chỉ dựa vào thịt làm nguồn đạm, bạn nên cân bằng khẩu phần bằng cách bổ sung thêm protein thực vật từ đậu, nấm hoặc ngũ cốc nguyên hạt. Một chế độ ăn giàu rau xanh, trái cây và nước lọc sẽ giúp thận được khoẻ mạnh và hoạt động hiệu quả hơn.
Bổ sung quá mức lượng thịt đỏ cần thiết, thận phải tăng khả năng đào thải lên đến 120-150%, dễ khiến thận suy yếu (Ảnh minh hoạ)
5. Lạm dụng thuốc giảm đau
Thuốc giảm đau có thể giúp cắt nhanh triệu chứng đau nhức, nhưng nếu dùng thường xuyên sẽ gây hại trực tiếp đến thận. Những loại thuốc này làm giảm lưu lượng máu đến thận, khiến tế bào thận thiếu oxy và tổn thương theo thời gian. Người có thói quen tự ý dùng thuốc khi đau đầu, đau lưng hoặc đau bụng nhẹ thường không nhận ra rằng chính hành động này đang “bào mòn” thận từng ngày.
Thuốc giảm đau chỉ nên dùng khi thực sự cần thiết và tuân theo chỉ định của bác sĩ. Người có tiền sử bệnh thận, huyết áp cao hoặc tiểu đường càng cần cẩn trọng, vì nguy cơ tổn thương thận cao hơn bình thường. Việc lạm dụng thuốc không chỉ gây suy giảm chức năng lọc máu mà còn có thể dẫn đến suy thận cấp, buộc bệnh nhân phải chạy thận suốt đời.
