Đang khỏe mạnh, nhiều người trẻ bỗng thấy cơ thể có dấu hiệu bất thường nên đi khám, khi nhận kết quả họ đã sốc nặng khi biết mình đã mắc bệnh từ lúc nào không hay.
Thống kê cho thấy, hiện nay ngày càng nhiều người trẻ mắc các bệnh lý mạn tính, đáng nói họ không hề biết mình mắc bệnh từ khi nào, trong khi đó nguyên nhân gây bệnh lại hoàn toàn có thể phòng tránh được.
Thạc sĩ, bác sĩ Lý Hoàng Anh, Khoa Phẫu thuật tim mạch, Bệnh viện Đại học Y Dược TP. HCM cho biết, lối sống hiện đại luôn có tính hai mặt, nhất là với những người trẻ tuổi. Trong môi trường hiện đại, những người trẻ có thể cống hiến, thỏa sức sáng tạo, làm việc và được sống là chính mình. Thế nhưng, mặt trái của nó chính là việc sức khỏe bị tàn phá từ những thói quen ăn uống, sinh hoạt hàng ngày mà họ không hề hay biết.
Quá trình thăm khám, bác sĩ Hoàng Anh đã tiếp nhận rất nhiều người trẻ, khi có dấu hiệu bất thường đi khám và biết kết quả không ít người đã sốc. “Tôi không uống rượu bia, hút thuốc sao lại mắc bệnh?”, “Em gầy thế này làm sao lại mỡ máu, rối loạn chuyển hóa được?”, đó là những câu hỏi thường gặp ở những người trẻ khi biết tình trạng sức khỏe của mình.
Cô gái trẻ bị suy thận mạn, tăng huyết áp vì những thói quen hàng ngày mà không hề hay biết. Ảnh minh họa.
Điển hình như trường hợp một nữ bệnh nhân mới 30 tuổi, được bác sĩ Hoàng Anh thăm khám mới đây. Bệnh nhân hiện đang là nhân viên văn phòng, do khối lượng công việc nhiều nên chủ yếu ngồi một chỗ, ít vận động. Dù không uống rượu bia, nhưng nữ bệnh nhân này thường xuyên uống trà sữa và ăn đồ ngọt.
Gần đây, bệnh nhân bị phù chân, nghĩ do ngồi một chỗ nhiều nên vậy. Dù dùng một số biện pháp nhưng không đỡ, kèm theo đó là triệu chứng tiểu ít nên đã đi khám. Kết quả cho thấy, nữ bệnh nhân bị tăng huyết áp, dù mới tuổi 30. Xét nghiệm cho thấy rối loạn lipid máu kéo dài đã gây tổn thương thận mạn tính, đó chính là nguyên nhân dẫn đến tăng huyết áp.
Khi được bác sĩ phân tích nguyên nhân gây bệnh, cô gái trẻ cho biết, rất ân hận vì không quan tâm đến sức khỏe bản thân. Đồng thời nhắn nhủ các bạn trẻ nên thực hiện lối sống lành mạnh để bảo vệ sức khỏe và không tạo gánh nặng cho gia đình.
Một trường hợp khác là người phụ nữ 37 tuổi, quê Phú Thọ, chỉ nặng 45kg, nhìn bề ngoài rất gầy, nhưng khi bị đau bụng, buồn nôn đến viện khám bất ngờ phát hiện chỉ số mỡ máu cao gấp 37 lần bình thường. Cùng với đó là chỉ số men tụy tăng cao gấp 2,5 lần bình thường.
Hình ảnh chụp cắt lớp vi tính ổ bụng xác định tình trạng viêm tụy cấp. Người bệnh được chẩn đoán mắc viêm tụy cấp do tăng tryglycerid. Sau đó, bệnh nhận được điều trị bằng các biện pháp thay huyết tương, truyền dịch, liệu pháp insulin, kháng sinh, thuốc giảm tiết.
Nhiều người trẻ bị sốc khi biết mình mắc bệnh vì những thói quen trong ăn uống, sinh hoạt hàng ngày. Ảnh minh họa.
Các bác sĩ cảnh báo, rối loạn mỡ máu, dù có thể trạng gầy hay béo, đều là tình trạng bất thường của lượng lipid trong máu. Chúng bao gồm sự gia tăng của cholesterol xấu (LDL-C), triglyceride hoặc suy giảm cholesterol tốt (HDL-C). Theo số liệu từ Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), mỡ máu cao liên quan đến 48% trường hợp tai biến mạch máu não và 56% ca thiếu máu cơ tim trên toàn cầu.
Đáng chú ý, mỡ máu cao thường được coi là "sát thủ thầm lặng" do có diễn tiến âm thầm, không có triệu chứng rõ ràng nhưng lại vô cùng nguy hiểm. Nhiều người chỉ tình cờ phát hiện khi đã xuất hiện biến chứng như viêm tụy, nhồi máu cơ tim, đột quỵ. Đặc biệt, không ít trường hợp người bệnh mỡ máu cao có thân hình gầy gò, không béo phì nên thường chủ quan, không kiểm tra sức khỏe định kỳ, dẫn đến chẩn đoán muộn.
Bác sĩ Lý Hoàng Anh cho biết, nguyên nhân dẫn đến tình trạng rối loạn chuyển hóa ở người trẻ là do lối sống hiện đại, các bạn trẻ ăn nhiều thức ăn nhanh, đồ chiên rán, uống nước ngọt, ít vận động, thức khuya, làm việc căng thẳng. Chính những thói quen này khiến tình trạng rối loạn mỡ máu xuất hiện sớm hơn trước, và chỉ khi có dấu hiệu bất thường đi khám mới biết mình mắc bệnh.
Đồ ăn nhanh, thích đồ ngọt và lối sống ít vận động là nguyên nhân hàng đầu gây nên các rối loạn chuyển hóa ở người trẻ. Ảnh minh họa.
“Khi bị mỡ máu cao, nếu không được phát hiện, kiểm soát có thể dẫn tới hàng loạt hệ lụy với sức khỏe như: Xơ vữa động mạch do tích tụ cholesterol; Nhồi máu cơ tim khi mảng xơ vữa bong ra, gây tắc động mạch vành; Đột quỵ não khi mạch máu não bị hẹp hoặc tắc; Tăng huyết áp, suy thận mạn do thành mạch bị tổn thương kéo dài. Đây đều là biến chứng có thể gây tử vong hoặc để lại di chứng nặng nề”, bác sĩ Hoàng Anh cảnh báo.
Để phòng bệnh, bác sĩ Hoàng Anh khuyến cáo, người dân, nhất là những người trẻ cần thực hiện một số biện pháp sau:
- Ăn uống lành mạnh: Giảm đồ chiên rán, thịt đỏ; tăng rau xanh, cá, ngũ cốc nguyên hạt, hạt và dầu thực vật.
- Duy trì vận động: Ít nhất 150 phút/tuần với các bài tập như đi bộ nhanh, chạy bộ, bơi lội, đạp xe.
- Tránh các thói quen xấu: Không hút thuốc, hạn chế rượu bia và nước ngọt.
- Ngủ đủ giấc, kiểm soát căng thẳng.
- Khám sức khỏe định kỳ: Từ 20 tuổi nên xét nghiệm mỡ máu 4–6 năm/lần, và ngắn hơn nếu có yếu tố nguy cơ.
