Hiện nay, nhiều khu vực miền núi phía Bắc và miền Trung vẫn đang chịu ảnh hưởng của bão lũ. Trong môi trường ngập lụt, nước tù đọng nhiều ngày mang theo bùn đất, rác thải, hóa chất sẽ khiến nhiều người đối mặt với nguy cơ bệnh tật, trong đó cần đặc biệt lưu ý đến các bệnh da liễu.
Mặc dù bão số 11 đã suy yếu thành áp thấp nhiệt đới nhưng theo dự báo, một số nơi vẫn có khả năng ngập lụt. Với người dân sống trong vùng ngập nước, nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe là rất lớn, đặc biệt là các bệnh liên quan đến da liễu.
ThS.BSCKII Nguyễn Tiến Thành, thành viên Hội Da liễu Việt Nam cảnh báo, môi trường ẩm ướt sau mưa bão là điều kiện lý tưởng để vi khuẩn, nấm mốc sinh sôi. Đặc biệt, khi người dân phải ngâm mình trong nước bẩn hoặc tiếp xúc trực tiếp với bùn đất.
Dưới đây là một số bệnh da liễu thường gặp nhất trong mùa mưa lũ, được bác sĩ Nguyễn Tiến Thành cảnh báo và tư vấn về cách vệ sinh, phòng bệnh:
- Viêm da tiếp xúc: Theo bác sĩ Tiến Thành, nguyên nhân của bệnh là do da tiếp xúc trực tiếp với nước lũ chứa hóa chất từ cống rãnh, phân hủy rác thải, phân động vật. “Dấu hiệu nhận biết là da nổi mẩn đỏ, ngứa rát, sưng nề, đôi khi xuất hiện mụn nước hoặc phồng rộp. Người bệnh cảm thấy khó chịu, đặc biệt ở vùng da hở như chân, tay”, bác sĩ Thành chia sẻ.
Khi gặp tình trạng này, người dân cần rửa sạch da bằng nước sạch và xà phòng dịu nhẹ, lau khô và bôi kem dưỡng phục hồi da. Nếu tình trạng nặng, có thể phải dùng thuốc bôi chứa corticoid hoặc thuốc kháng histamin theo chỉ định của bác sĩ.
Bác sĩ Tiến Thành đang thăm khám cho một trường hợp bị viêm da sau bão lũ. Ảnh: BSCC.
- Nấm da: Theo bác sĩ Tiến Thành, độ ẩm cao và việc ngâm da lâu trong nước là môi trường thuận lợi cho nấm phát triển, đặc biệt ở kẽ ngón chân, háng, nách. Dấu hiệu nhận biết của bệnh là ngứa nhiều, bong vảy trắng, mụn nước nhỏ, loét nông, có thể kèm mùi hôi khó chịu. Thường gặp ở bàn chân (nấm kẽ chân, viêm kẽ), nấm ở bẹn, mông, thân mình… “Bệnh nhân cần lưu ý giữ da khô ráo, thay tất, giày dép khô. Dùng thuốc bôi chống nấm (clotrimazol, ketoconazol…) theo hướng dẫn. Trường hợp nặng cần uống thuốc chống nấm do bác sĩ kê”, bác sĩ Tiến Thành khuyến cáo.
- Viêm nang lông – áp xe da: Bác sĩ Tiến Thành cho biết, tình trạng này là do vi khuẩn xâm nhập qua nang lông hoặc vết xước da khi tiếp xúc với nước bẩn. Dấu hiệu nhận biết là da đỏ, sưng, nổi mụn mủ, đau nhức, có thể tạo thành ổ áp xe. Nếu lan rộng sẽ gây viêm mô tế bào.
Về cách xử lý, bệnh nhân cần giữ vệ sinh da, không nặn mủ. Dùng dung dịch sát khuẩn nhẹ. Nếu tổn thương lan rộng hoặc kèm sốt, người bệnh cần đến cơ sở y tế để được điều trị bằng kháng sinh đường uống hoặc tiêm truyền.
Một trường hợp bị tổn thương da tay sau khi tiếp xúc với nước ô nhiễm trong mùa mưa bão. Ảnh: BSCC.
- Loét da và viêm mô tế bào: Tình trạng loét da và viêm mô tế bào có thể xảy ra nếu vết thương da không được chăm sóc, bị nhiễm trùng sâu. “Dấu hiệu nhận biết là da sưng đỏ, nóng, đau nhiều, lan rộng. Vết loét lâu lành, chảy dịch, thậm chí có mùi hôi. Người bệnh có thể sốt, mệt mỏi.
Đây là tình trạng nặng, cần đi khám ngay. Bác sĩ sẽ chỉ định kháng sinh đường toàn thân, chăm sóc vết thương và có thể phải can thiệp ngoại khoa nếu có ổ hoại tử”, bác sĩ Tiến Thành nhấn mạnh.
Bệnh da mạn tính tái phát (chàm, viêm da cơ địa, vảy nến): Da vốn nhạy cảm, khi tiếp xúc với nước lũ dễ bùng phát các bệnh da mạn tính như chàm, viêm da cơ địa, vảy nến. Theo bác sĩ Tiến Thành, dấu hiệu nhận biết là vùng da khô, dày, ngứa nhiều, bong tróc hoặc rỉ dịch, có thể lan rộng. “Người bệnh cần duy trì dưỡng ẩm, tránh tiếp xúc nước bẩn. Có thể cần thuốc bôi đặc hiệu hoặc thuốc uống theo phác đồ của bác sĩ da liễu”, BS Tiến Thành nói.
Bác sĩ Tiến Thành cho rằng, đôi khi chỉ từ một tổn thương nhỏ nhưng sẽ gây ảnh hưởng lớn đến sức khỏe nếu không được thăm khám và điều trị kịp thời. Ảnh: BSCC.
Khi nào cần đi khám?
Bác sĩ Nguyễn Tiến Thành lưu ý, các dấu hiệu như tổn thương da lan rộng, loét sâu, có mủ, kèm sốt, mệt mỏi là tình trạng cảnh báo. Người bệnh không nên tự ý mua thuốc bôi trôi nổi mà cần đi khám sớm để được chẩn đoán và điều trị đúng cách. Tốt nhất hãy đến khám tại các bệnh viện, phòng khám chuyên khoa da liễu để tránh “tiền mất, tật mang".
Để phòng ngừa các bệnh về da, người dân ở khu vực bị ảnh hưởng bởi lũ lụt cần lưu ý những nguyên tắc sau:
- Tắm rửa ngay bằng nước sạch sau khi tiếp xúc với nước lũ
- Lau khô cơ thể, đặc biệt vùng kẽ ngón, bẹn, nách
- Thay quần áo, giày dép khô, sạch
- Sử dụng găng tay, ủng khi dọn dẹp bùn đất
- Không gãi cào tổn thương da
- Bôi kem dưỡng da để phục hồi hàng rào bảo vệ
“Các bệnh về da có thể không nguy hiểm ngay nhưng ảnh hưởng lớn đến sức khỏe và sinh hoạt. Một vết xước nhỏ nếu không chăm sóc đúng cách có thể trở thành ổ nhiễm trùng nặng. Người dân cần đặc biệt chú ý vệ sinh da và đi khám ngay khi có dấu hiệu bất thường”, ThS.BSCKII Nguyễn Tiến Thành nhấn mạnh.
