Bánh trôi - bánh chay là 2 loại bánh không thể thiếu trong ngày Tết Hàn thực (3/3 Âm lịch), nhưng khi ăn bánh cũng cần phải chú ý những điểm dưới đây để bảo vệ sức khỏe.
Phong tục Tết Hàn thực (Tết ăn đồ lạnh) - 3/3 âm lịch bắt nguồn từ Trung Quốc - xưa kia dịp này người ta thường không đốt lửa trong 3 ngày và chỉ ăn đồ lạnh đã nấu sẵn trước đó. Mỗi gia đình đều chuẩn bị bánh trôi - bánh chay dâng lên bàn thờ, tưởng nhớ ân đức tổ tiên.
Tuy nhiên, khác với Trung Quốc, Tết Hàn thực ở Việt Nam, người dân không kiêng lửa, mọi việc nấu nướng vẫn diễn ra bình thường. Do giao lưu văn hóa lâu đời với Trung Hoa nên ở một số gia đình người Việt Nam cũng có thói quen cúng Tết Hàn thực.
Giá trị dinh dưỡng của Món bánh trôi - bánh chay
Bánh trôi, bánh chay được làm từ gạo nếp, có nhiều mặt lợi cho sức khỏe. 100g gạo nếp có tới 1,2mg sắt, tốt cho phụ nữ sau sinh. Vitamin E và dưỡng chất trong cám gạo nếp được Đông y tận dụng chữa tê phù và chứng nghẹn, đồng thời cung cấp dinh dưỡng cần thiết cho da. Ngoài ra chúng còn được dùng chữa các bệnh tiêu chảy, tiểu đường, buồn nôn, rối loạn bài tiết…
Tuy nhiên khi ăn bánh trôi - bánh chay cần lưu ý “5 không 5 nên”:
“Năm tránh” - 5 người này tránh hoặc hạn chế ăn bánh trôi, bánh chay
Thành phần chính của bánh trôi - bánh chay là gạo nếp, là loại gạo dẻo và khó tiêu nên sẽ không phù hợp với cơ địa của một số người.
1. Người già và trẻ em
Người già và trẻ em khả năng tiêu hóa yếu, ăn quá nhiều đồ nếp dễ gây khó tiêu, đối với trẻ nhỏ thậm chí còn dễ bị hóc do bánh trôi - bánh chay khá dính. Vì vậy, người già và trẻ nhỏ không nên ăn hoặc ăn ít loại bánh này.
2. Bệnh nhân tiểu đường
Trong khẩu phần ăn của những người tiểu đường, tăng mỡ máu, cao huyết áp... thường được bác sĩ khuyến cáo hạn chế ăn đồ ngọt, đồ chứa nhiều tinh bột, đồ ăn nhiều năng lượng. Bánh trôi, bánh chay chính là những thực phẩm cần kiêng trong số đó. Những người tiểu đường nên tránh ăn món này để tránh chỉ số đường trong máu vượt ngưỡng quá cao.
3. Người bị bệnh về dạ dày, tim mạch
Những người mắc các bệnh như viêm dạ dày, cao huyết áp, cholesterol cao, bệnh nhân tim mạch… không nên nhiều ăn bánh trôi - bánh chay. Bởi nếu ăn quá nhiều sẽ làm tăng gánh nặng cho chức năng lưu thông máu, làm mệt tim thậm chí gây nhồi máu cơ tim.
4. Bệnh nhân bị viêm túi mật và sỏi mật
Sau khi ăn bánh trôi - bánh chay, chúng thường khá khó tiêu sẽ buộc túi mật phải làm việc thêm nhiều giờ để tiết dịch mật giúp tiêu hóa, đây là gánh nặng rất lớn cho bệnh nhân viêm túi mật và sỏi mật, khiến bệnh trở nên trầm trọng hơn.
5. Người béo phì
Như đã biết, thành phần chính của bánh trôi chính là đường và tinh bột. Do vậy, bánh thường có độ ngọt và calo rất cao. Nếu bạn đang có ý định giảm cân thì nên tránh xa những loại bánh này bởi chúng cơ thể làm nghiêm trọng hơn tình trạng tăng cân, béo phì của bạn.
“Năm nên” - 5 việc cần làm khi ăn bánh trôi, bánh chay:
1. Hâm nóng trước khi ăn
Thành phần chính của bánh trôi - bánh chay là bột gạo nếp, sau khi để nguội rất dễ bị cứng lại, bất lợi cho quá trình tiêu hóa và cấu trúc dinh dưỡng trong bánh cũng sẽ bị phá hủy. Do đó, trước khi ăn bánh nên hâm nóng.
2. Chú ý đến lượng thức ăn
Bánh trôi - bánh chay khó tiêu hóa, vì vậy bạn không nên ăn nhiều, nhất là đối với những người có hệ tiêu hóa kém và người muốn giảm cân. Ăn quá nhiều dễ làm tăng lượng đường và chất béo trong cơ thể. Tốt nhất là chỉ nên ăn 3-5 chiếc bánh trôi - bánh chay.
3. Ăn kèm với trái cây và rau
Khi ăn bánh trôi - bánh chay, tốt nhất nên ăn một số loại thực phẩm giúp tiêu hóa, nên kết hợp với rau và trái cây để tăng cường chất xơ, giúp thúc đầy nhanh nhu động ruột và cải thiện hệ tiêu hóa, đồng thời cũng có lợi cho sự hấp thụ bánh trôi - bánh chay trong cơ thể.
4. Tránh ăn với thịt mỡ
Không nên ăn bánh trôi - bánh chay với thịt mỡ, nếu ăn thức ăn khó tiêu như gạo nếp trộn với mỡ sẽ làm tăng gánh nặng cho dạ dày và gây khó tiêu. Bên cạnh đó, chất béo còn làm tăng nguy cơ béo phì.
5. Tập thể dục đúng cách sau bữa ăn
Bánh trôi - bánh chay không chỉ khó tiêu mà còn chứa nhiều calo, bạn có thể tranh thủ đi dạo sau bữa ăn để tiêu hóa và tiêu hóa thức ăn, điều này không chỉ tránh được hàm lượng tích tụ trong đường tiêu hóa mà còn tiêu hao calo dư thừa.
