Loài này có hình dáng gần giống con cua, con ghẹ, thịt có vị thơm ngon và bổ dưỡng nên rất được yêu thích trong những năm gần đây.
Nếu có dịp ghé thăm vùng biển Sa Huỳnh hay Sa Kỳ (Quảng Ngãi), giữa muôn vàn đặc sản biển, có một loài cua nhỏ bé nhưng đủ sức khiến thực khách phải tò mò ngay từ cái tên đầu tiên: cúm núm.
Cúm núm là đặc sản của vùng biển Quảng Ngãi
Nghe cái tên đã lạ tai, nhìn hình dáng lại càng đặc biệt. Cúm núm là một loài cua biển sống gần bờ, thường trú ẩn trong các khe đá hoặc lớp cát ẩm dưới triều. Mai cua tròn, phẳng, có màu xanh pha lẫn nâu đốm như ngụy trang dưới lòng biển, trong khi phần bụng thì trắng ngà như lớp vỏ sò. Càng cua to, thô, lốm đốm màu vàng nhạt, trông có vẻ "gân guốc" nhưng khi cử động thì lại rất lanh lẹ.
Người dân bản địa lý giải tên gọi kỳ cục của loài cua này bắt nguồn từ chính phản xạ tự nhiên của nó: hễ ai chạm nhẹ vào lưng là lập tức co rúm cả mình lại, cứ như thể bị nhột. Thế là từ "co rúm" lâu ngày được đọc trẹo thành "cúm núm", thành một cái tên vừa ngộ nghĩnh vừa dân dã, đúng chất miền biển.
Loài này thịt thơm ngon như cua ghẹ, giòn rụm
Cúm núm không to, con lớn nhất cũng chỉ chừng bằng bốn ngón tay chụm lại, nhưng bù lại, thịt cực kỳ chắc và ngọt. Chẳng cần gia vị cầu kỳ, chỉ cần đem hấp với sả ớt là mùi thơm đã dậy lên quyến rũ. Nhưng nếu muốn thử vị cúm núm một cách trọn vẹn, nhất định phải thử món cúm núm rang me – một trong những cách chế biến đậm chất Quảng Ngãi.
Cách chế biến nghe thì đơn giản nhưng đòi hỏi sự khéo léo. Cúm núm sau khi sơ chế sẽ được rang sơ với muối để lớp vỏ trở nên giòn rụm. Sau đó, đầu bếp phi hành tỏi, cho sả ớt, thêm ít gia vị cho dậy mùi rồi mới cho cúm vào đảo đều. Cuối cùng là công đoạn “chốt hạ” – nước me chua được rưới đều, vừa đủ để bao phủ từng lớp vỏ cua, tạo nên vị chua ngọt thơm lừng lan tỏa.
Miếng cúm núm giòn tan, thịt ngọt đậm, vị me chua nhẹ hòa quyện cùng vị mặn mòi của biển khiến ai nếm một lần cũng phải nhớ mãi. Vỏ cua giòn đến mức cắn vào nghe rõ tiếng “rộp rộp”, nhai luôn cả vỏ cũng không hề khó chịu, đó là cái thú lạ của món ăn này.
Đến mùa, nhiều du khách tới đây để thưởng thức
Điều thú vị là cúm núm không phải lúc nào cũng có. Từ khoảng tháng 9 đến tháng 3 âm lịch là mùa "đánh bắt vàng" của loài cua đặc biệt này. Khi ấy, nhiều người dân sẽ mang cần câu đơn sơ, chỉ là một cành tre nhỏ buộc sợi cước, đầu mồi là khúc cá có mùi tanh để “dụ” cúm núm bò ra khỏi hang. Chỉ cần ngửi thấy mùi, cúm núm sẽ tiến tới, và người đi câu chỉ cần nhanh tay chụp lấy, bỏ vào xô.
Giá cúm núm không quá cao, khoảng 100.000 đồng/kg tại các chợ địa phương hay các cửa hàng hải sản. Nhiều nhà hàng ở Quảng Ngãi đã đưa cúm núm vào thực đơn để đãi khách. Vì tò mò cái têb và hương vị của loài hải sản này, nhiều người tìm đến để thưởng thức.
