Nhân 105 năm ngày phát hành số đầu tiên của tờ báo "Nữ giới chung", Google đã thay logo trên trang chủ Google Search bằng Doodle tôn vinh nữ sĩ Sương Nguyệt Anh.
Ngày 1/2/2023, Google đã thay logo của mình trên trang chủ Google Search bằng Doodle tôn vinh nữ sĩ Sương Nguyệt Anh, nhân kỷ niệm 105 năm ngày tờ báo phụ nữ đầu tiên của Việt Nam "Nữ Giới Chung" do bà làm chủ bút xuất bản số đầu tiên.
Theo đó, logo quen thuộc của Google tại Việt Nam được thay bằng hình ảnh nhà thơ Sương Nguyệt Anh mặc áo dài, bên cạnh đó là bình mai và hình ảnh cách điệu chữ Google. Bức họa do một nghệ sĩ từ Hà Nội - Camelia Phạm thực hiện.
Tác phẩm nghệ thuật kết hợp hoa mai và bảng màu hoa mai được lấy cảm hứng từ trong những bài thơ nổi tiếng nhất của nữ sĩ Sương Nguyệt Anh về cây mai, cũng là biểu tượng cho sự thanh cao và khí tiết: Tài không sắc, sắc không tài/Lá úa nhành khô cũng tiếng mai!/Ngọc ánh chi nài son phấn đượm,/Vàng ròng há sợ sắc màu phai!
Ngày 1/2 Google tôn vinh bà Sương Nguyệt Anh - nữ tổng biên tập đầu tiên của tờ báo phụ nữ đầu tiên ở Việt Nam. Ảnh: Google Doodle
Khi click vào hình ảnh của bà Sương Nguyệt Anh, những thông tin chi tiết về nữ chủ bút này sẽ được hiển thị để người dùng tham khảo. Theo Google, việc tôn vinh nhà thơ nhằm "đề cao tài năng và vai trò của nữ giới trong xã hội, cổ vũ người phụ nữ nói lên tiếng nói và lan tỏa sức ảnh hưởng của mình".
"Sương Nguyệt Anh được nhớ đến với trí tuệ và nhân cách trong sáng, cũng như sự kiên cường vượt qua nghịch cảnh. Bà là người tiên phong cho các nhà văn và biên tập viên nữ ở Việt Nam và mở đường cho các thế hệ sau", trang Google Doodle ghi nhận.
Được biết, bà Sương Nguyệt Anh tên thật là Nguyễn Thị Ngọc Khuê, sinh ngày 8/3/1864 tại An Bình Đông (nay là xã An Đức, huyện Ba Tri, tỉnh Bến Tre). Bà Sương Nguyệt Anh là con gái thứ tư của nhà thơ Nguyễn Đình Chiểu (cụ Đồ Chiểu).
Thuở nhỏ, bà cùng người chị tên là Nguyễn Thị Xuyến được cha truyền dạy nên giỏi cả chữ Hán lẫn chữ Nôm. Vì thế khi khôn lớn, nổi tiếng tài sắc vẹn toàn, hai chị em bà được người quanh vùng ca tụng gọi là Nhị Kiều.
Google Doodle là những biểu tượng đặc biệt, thay thế tạm thời cho biểu tượng Google trên trang chủ Google.com, đặc biệt là trang chủ Google bản địa từng nước, nhằm chào mừng các ngày lễ lớn, các sự kiện, thành tựu và nhân vật có đóng góp quan trọng ở nhiều lĩnh vực cho cộng đồng ở đất nước mình, cho nhân loại.
Năm 1888, Sương Nguyệt Anh được 24 tuổi thì nhà thơ Nguyễn Đình Chiểu mất. Tri phủ Ba Tường đến hỏi bà làm vợ không được, nên mang lòng oán hận, đang tìm cách hãm hại. Để tránh tai hoạ, bà cùng gia đình người anh (Nguyễn Đình Chúc) chuyển sang Cái Nứa (Mỹ Tho) rồi dời về Rạch Miễu ở nhờ nhà ông nghè Trương Văn Mân.
Ở đây, bà kết duyên với một phó tổng sở tại góa vợ tên Nguyễn Công Tính, sinh được một người con gái tên là Nguyễn Thị Vinh. Năm con gái được 2 tuổi thì chồng mất. Từ đó bà thủ tiết nuôi con, thờ chồng và mở trường dạy chữ Nho cho học trò trong vùng. Bút hiệu Nguyệt Anh cũng được thêm một chữ "sương", thành "Sương Nguyệt Anh", có nghĩa là "Nguyệt Anh góa chồng". Ngoài bút hiệu Sương Nguyệt Anh, bà còn ký nhiều bút hiệu khác như: Xuân Khuê, Nguyệt Nga, Nguyệt Anh.
Bà Sương Nguyệt Anh đi vào lịch sử văn học và báo chí Việt Nam với cương vị một nữ sĩ và một nhà báo. Bà là nữ chủ bút (tổng biên tập) người Việt đầu tiên của làng báo chí Việt Nam. Năm 1917, bà được một nhóm chí sĩ yêu nước mời làm chủ bút tờ "Nữ Giới Chung" (tiếng chuông của nữ giới), xuất bản vào thứ Sáu hằng tuần. Đây là tờ báo đầu tiên dành cho những vấn đề của nữ giới ở Việt Nam.
Bà Sương Nguyệt Anh là nữ tổng biên tập người Việt đầu tiên.
Ngày 1/2/1918, tờ "Nữ Giới Chung" ra số đầu tiên với chủ trương nâng cao dân trí, khuyến khích công nông thương, đề cao vai trò phụ nữ trong xã hội. Các số báo phát hành đều đề cập việc dạy nữ công, đức hạnh phụ nữ và phê phán luật lệ khắt khe với nữ giới thời đó, đồng thời chủ trương đấu tranh mạnh mẽ cho vấn đề bình đẳng nam nữ. Sau 5 tháng hoạt động, xuất bản được hơn 20 số báo, đến tháng 7/1918, tờ báo đã bị chính quyền thuộc Pháp buộc đình bản.
Ngày 9/1/1922 bà Sương Nguyệt Anh qua đời hưởng thọ 58 tuổi. Mộ bà hiện nằm cạnh mộ phần của cha mẹ bà, tức nằm trong khu đền thờ và mộ Nguyễn Đình Chiểu ngày nay.
