Với đặc tính dễ nuôi, thích nghi trong nhiều điều kiện môi trường khác nhau nên giống vịt “bay như chim” đã mang đến lợi nhuận kinh tế ổn định cho nhiều hộ nông dân.
Nếu như con vịt, ngan, ngỗng gắn liền với nhà nông thì nay con le le - loài dân dã, gắn liền với đồng ruộng sông nước lại trở thành “công cụ” giúp nhiều nông dân nâng cao chất lượng cuộc sống, cải thiện thu nhập.
Với giá trị kinh tế cao, chi phí đầu tư vừa phải, cùng khả năng thích nghi tốt đã đưa mô hình nuôi le le trở thành một trong những giống vật nuôi chủ lực ở một số địa phương thuộc khu vực Đông Nam Bộ và đồng bằng Sông Cửu Long.
Le le vốn là loài chim hoang dã nhưng đã được nhiều người thuần hóa nuôi trong ao nhà, trở thành vật nuôi chủ lực của một số hộ nông dân.
Le le vốn là loài chim nước quen thuộc ở các ao hồ, kênh rạch, thường sống theo bầy đàn. Ngoại hình khá giống vịt nhưng nhỏ hơn, thịt thơm ngon, săn chắc. Trong dân gian, thịt le le được xem như món đặc sản bổ dưỡng, chế biến thành nhiều món ăn từ hấp, nướng, tiềm thuốc bắc cho đến nấu cháo. Chính vì thế, nhu cầu thị trường với loại thực phẩm này luôn cao, đặc biệt ở các nhà hàng, quán ăn đặc sản.
Được biết, hiện giá bán le le thương phẩm hiện dao động từ 200.000 - 400.000 đồng/kg (tùy theo kích cỡ), cao gấp nhiều lần so với vịt, ngan thông thường. Không chỉ bán thịt, le le giống cũng là mặt hàng “cháy hàng” khi các nông hộ bắt đầu nhân rộng mô hình nuôi. Giá một cặp le le giống cũng khá cao, giúp người nuôi có thể chủ động trong việc kinh doanh, mở ra thêm một nguồn thu nhập khi nuôi giống loài được mệnh danh là “đặc sản” vùng quê này.
Vốn là giống có cuộc sống hoang dã, tồn tại trong môi trường tự nhiên, có khả năng miễn dịch khá cao. Khi được con người thuần hóa và chăn nuôi, chúng vẫn giữ được hệ miễn dịch tốt. Việc chăm sóc giống chim le le thương phẩm không quá phức tạp, chỉ cần giữ chuồng trại, nguồn nước sạch. Bên cạnh đó, thức ăn le le rất đơn giản, chỉ có lúa, rau muống, ốc, cá, tép… do đó người nông dân có thể chủ động tìm kiếm nguồn thức ăn cho vật nuôi.
Thức ăn chính của le le là lúa, rong rêu, lục bình, ngô nghiền, có thể bổ sung thêm tôm, tép, cá nhỏ.
Theo các hộ dân nuôi le le, họ cho biết giống loài này vừa biết bơi vừa biết bay, nên chuồng trại xây dựng phải đảm bảo không để chim bay mất. Khu nuôi cần thông thoáng, rộng, có tường bao cao và bao quanh là ao hoặc hồ. Nên trồng thêm cỏ dại như sậy, lục bình, năng, lát để chim có nơi trú ẩn, tạo cảm giác tự nhiên.
Khi trưởng thành, chọn con trống - mái riêng để phối giống. Có thể lót rơm rạ, cỏ khô vào thúng hoặc rổ để chim đẻ. Tránh chạm tay vào trứng vì chim sẽ bỏ tổ. Khu sinh sản nên yên tĩnh, có nước sạch và nhiều cỏ dại. Tỷ lệ nở bằng máy ấp thấp, vì vậy nên dùng gà mái ấp để đạt hiệu quả cao hơn.
Le le có sức đề kháng tốt, ít bệnh tật hơn so với các loài gia cầm khác. Nếu được chăm sóc đúng kỹ thuật, tỷ lệ hao hụt thấp, lợi nhuận thu về khá ổn định.
Ông Lê Thanh Tùng (ngụ tỉnh Tây Ninh) sau khi về hưu, ông tìm tòi, nghiên cứu, đi đến các trại chăn nuôi để học hỏi kinh nghiệm. Ban đầu, ông quyết định chuyển 1ha đất trồng lúa sang đào ao, làm bờ bao chống lũ, lên các bờ liếp để nuôi chim le le. Ông bỏ vốn 18 triệu đồng để mua 30 cặp chim le le bố mẹ để bắt đầu quá trình canh tác.
Thuở đầu, ông Tùng gặp không ít khó khăn vì thiếu kinh nghiệm. Song, sau 1 năm thả nuôi, chim le le sinh sản thêm 500 con, ông Tùng giữ lại làm giống.
Theo ông Tùng, chim le le nuôi khoảng 8 tháng là đẻ trứng. Mỗi năm, 1 con le le mái đẻ từ 3-5 lần. Thời gian chim le le mái đẻ trứng bắt đầu từ tháng 12 đến tháng 9 âm lịch năm sau. Chim le le mái mỗi lần đẻ từ 8-10 trứng, đưa vào lò ấp khoảng 28-30 ngày là nở, hôm sau đem le le con ra ươm.
Mỗi tháng, ông Tùng xuất bán 1000 con le le giống với giá từ 250.000-350.000 đồng/con, tùy theo ngày tuổi của le le. Lợi nhuận thu được khoảng 30 triệu đồng/tháng.
Tương tự, anh Phan Văn Sơn (ngụ Đồng Tháp) bắt đầu nuôi le le từ năm 2021. Lúc đầu, khi con le le còn nhỏ, anh Sơn cho ăn thức ăn công nghiệp có nhiều độ đạm. Khi đàn le le lớn hơn, anh Sơn cho ăn bổ sung thêm rau muống, lục bình…
“Qua tìm hiểu, tôi thấy mô hình nuôi le le rất hay nên quyết định cải tạo 2.500m2 đất ruộng, đào ao, bao lưới B40 xung quanh và tìm mua con le le giống về thả nuôi. Le le là loài động vật hoang dã rất cần nơi yên tĩnh, hạn chế bóng dáng người và tiếng động cơ…” - anh nông dân chia sẻ lưu ý khi xây dựng chuồng trại nuôi le le để phù hợp với đặc tính của chúng.
Trung bình, mỗi con le le thương phẩm, anh Sơn bán với giá từ 230.000-240.000 đồng/con. Từ lúc nuôi chim le le đến nay, anh Sơn đã xuất bán được nhiều đợt, mỗi đợt từ 30-50 con le le thương phẩm. Thị trường của anh Sơn hướng đến là các nhà hàng, quán ăn ở địa phương, TP.HCM và các tỉnh lân cận. Nguồn thu nhập từ việc chăn nuôi, kinh doanh con giống le le của anh Sơn khá ổn định, góp phần cải thiện kinh tế gia đình.
Từ một loài chim nước quen thuộc nơi đồng ruộng, le le đã trở thành “đặc sản” giúp nhiều nông dân thoát nghèo, vươn lên làm giàu. Với ưu thế dễ nuôi, ít bệnh, chi phí đầu tư không quá cao nhưng giá trị kinh tế vượt trội, mô hình nuôi le le đang mở ra hướng đi mới đầy triển vọng cho nông dân.
