Năm 2006, tại trường quay S14 của Đài truyền hình Việt Nam, thí sinh Lương Việt Nga (SN 1990, Thanh Hóa) đã hoàn thành tốt phần thi tuần của mình trong chương trình “Đường lên đỉnh Olympia”. Dù không giành vòng nguyệt quế nhưng cô gái xứ Thanh đã có một con đường học vấn, sự nghiệp vô cùng chói lóa, xứng đáng là “con nhà người ta” sau sân chơi trí tuệ ấy: tốt nghiệp trường RMIT ở tuổi 20, làm việc cho tập đoàn viễn thông lớn với mức lương “khủng”…
Nhiều người vẫn luôn nghĩ Việt Nga sẽ tiếp tục bước trên con đường rạng rỡ ấy. Ngờ đâu, Nga lại chọn cho mình một lối đi riêng và có phần khác biệt so với bạn bè cùng trang lứa, đó là trở thành một thợ xăm – công việc xưa nay vốn có nhiều định kiến, nhất là với con gái.
Nhân dịp cuối năm Canh Tý, chúng tôi có cơ duyên gặp gỡ Việt Nga tại chính tiệm xăm của cô nàng để nói về chuyện cũ, về cái Tết đầu tiên cách đây 6 năm khi quyết định pha “bẻ ngoặt” cuộc đời.
- Chào Việt Nga, công việc của bạn những ngày giáp Tết Nguyên đán có khác nhiều so với ngày thường?
Những ngày đầu năm Dương lịch hay Âm lịch là khoảng thời gian mình khá bận rộn. Một phần vì năm mới mọi người muốn làm một điều gì đó mới mẻ và khởi đầu một năm thật phấn khởi, hoặc là hoàn thành nốt dự định mà mình đã lần lữa suốt cả một năm.
Mình cũng có khá nhiều khách hàng hẹn lịch trong tháng 1 và tới sát ngày Tết. Bởi thời điểm ấy, các bạn trẻ mới trở về Hà Nội nghỉ Tết hoặc về nước nhân dịp giáng sinh, năm mới.
- Ngược về quá khứ cách đây hơn 6 năm, lý do gì khiến Nga quyết định từ bỏ công việc văn phòng với mức lương "vượt xa mong đợi ở tuổi 21" để trở thành một thợ xăm hình nghệ thuật?
Thật ra lý do khiến mình từ bỏ công việc văn phòng với mức lương khá cao chỉ đơn giản là mình không còn cảm thấy công việc đó phù hợp với mình nữa. Có lẽ do công việc hơi ít tính “khiêu chiến” và mình không có nhiều cơ hội để học hỏi và phát triển bản thân.
Mình đã làm công việc đó trong 3 năm. Mình nghĩ sau mỗi 3 năm khi làm ở một vị trí nhất định chúng ta đều cần phải nhìn lại chính mình để xem mình có đang phát triển như mình muốn hay không.
- Khi đưa ra quyết định "táo bạo" ấy, Nga có tham khảo ý kiến của bạn bè và gia đình? Họ có góp ý hay ngăn cản bạn hay không, nhất là ba mẹ bạn - những người ngay từ khi bạn còn nhỏ đã định hướng cho bạn theo một con đường bình thường như bao người khác?
Mình dành khá nhiều thời gian để suy nghĩ khi đi đến quyết định nghỉ việc. Nhưng mình không tham khảo ý kiến của ai cả. Mặc dù sau khi mình nộp đơn xin nghỉ thì rất nhiều các anh chị đồng nghiệp đã ngăn cản mình (cười). Ba mẹ mình không có ý kiến gì về việc mình nghỉ việc vì nghĩ mình đi làm sớm quá và công việc không phù hợp thì thôi. Chỉ là ba mẹ mong đợi mình sẽ về nhà để quản lý công ty của gia đình nhưng con gái lại không “nghe lời”.
- Bắt đầu pha "rẽ ngoặt" làm thợ xăm - công việc đòi hỏi sự khéo léo và sáng tạo, Nga có cảm thấy lạ lẫm hoặc chán nản? Đã bao giờ trong bạn nhen nhóm ý định "Hay là thôi, mình dừng lại?"?
Mình luôn nói xăm là công việc mình ít có khả năng làm được nhất. Lúc đó với mình nghệ thuật luôn là một điều gì đó rất bí ẩn. Mình không hiểu tại sao mọi người có thể là một nghệ sĩ, có phải người đó sinh ra đã có sẵn tế bào nghệ thuật ở trong người. Và người đó luôn biết rằng sứ mệnh của mình là phải làm nghệ thuật hay không.
Mình đến với nghề bằng tất cả sự tò mò và khát khao hiểu biết thêm về nó. Nói thật lòng mình không nghĩ rằng mình sẽ làm được. Nên cứ mỗi bước tiến về phía trước, mỗi tháng mỗi năm làm nghề, mình lại cảm thấy đó là một thành tựu.
Năm đầu tiên cũng có lúc mình thấy mông lung, không biết là mình có thể làm nghề được không. Vì yêu thích là một chuyện, còn việc biến nó trở thành một công việc có thể nuôi sống mình lại là một chuyện khác. Cũng có lúc mình thấy cô đơn vì bạn bè hầu như đều làm công việc văn phòng chứ không có mấy người làm về nghệ thuật. Hơn nữa trong nghề xăm, mình là một kẻ lạc loài, xuất phát điểm của mình hơi khác mọi người, nên cũng có người nghĩ mình không làm được hoặc không đủ chất nghệ sĩ, hoặc không đủ nghiêm túc với nghề… Sau đó mình nghĩ, nếu mình dừng lại bây giờ, mình sẽ quay trở lại điểm ban đầu, mà lúc ở điểm ban đầu đó thì mình đã rất muốn đi con đường này. Vậy nên mình cứ tiếp tục.
- Nga từng có quãng thời gian làm văn phòng. Vậy để so sánh công việc ấy với nghề xăm, bạn thấy sao? Nghề này có đem lại cho bạn mức thu nhập "vượt xa mong đợi ở tuổi 30"?
Thật ra để so sánh về thu nhập thì cũng khó. Mình nghỉ việc đã 7 năm, nếu tiếp tục công việc đó có thể thu nhập của mình cũng sẽ như bây giờ.
Nghề xăm cho mình nhiều giá trị khác hơn là tiền bạc. Đó là sự tự do làm chủ bản thân, là hạnh phúc với công việc mình làm, được tiếp xúc với những con người hay ho, được làm việc với một nhịp độ mà mình muốn chứ không phải người khác áp đặt cho mình…
- Hiện Nga đã theo nghiệp xăm gần 7 năm, trải qua 6 cái Tết. Bạn còn nhớ Tết 2015 - sau khi bạn quyết định "khởi nghiệp" một thời gian ngắn? Tết đó bạn có thấy kỳ nghỉ thoải mái hơn những Tết trước?
Nếu để nói về thời gian thì năm đó mình thoải mái hơn hẳn những năm trước: không phải vội vàng báo cáo họp hành, thăm hỏi đối tác, cũng không phải vội vã chuyến xe về Tết hay quay lại đi làm… Một cái Tết mình sống chậm hơn hẳn những Tết trước, và mình đếm được từng ngày năm hết, từng ngày năm mới sang.
Nhưng bên cạnh đó, mình chẳng còn thưởng Tết để háo hức lên mặt với bạn bè. Mình phải gặp họ hàng và ngượng ngùng khi mọi người hỏi dạo này làm ở đâu, thu nhập như thế nào, thưởng tết được bao nhiêu… Mình chẳng có lì xì xông xênh cho mấy em nhỏ hay cho các ông bà…chắc cũng như nhiều bạn trẻ “khởi nghiệp” khác.
- Những Tết trước, mọi người đã quá quen thuộc với hình ảnh một Việt Nga giản dị, ngoan hiền và học giỏi. Vậy khi bạn thay đổi, họ có thấy bất ngờ hay "bàn tán" gì không?
Mình rất may mắn khi có một gia đình lớn rất yêu thương mình. Mọi người chứng kiến mình lớn lên từ bé và rất tin tưởng mình về mặt đạo đức cũng như những quyết định của mình. Mọi người hay phì cười mỗi khi mình thay đổi màu tóc hay ăn mặc hơi kì cục thôi. (cười)
- Trong giới xăm nghệ thuật, hẳn Nga luôn là người khéo léo với những hình xăm vô cùng đẹp ẩn chứa bao ý nghĩa, vậy trong căn bếp nhỏ thì sao? Bạn có phải là người phụ nữ nấu ăn giỏi, đảm nhận được mâm cỗ Tết truyền thống của người Việt?
Mình tự thấy bản thân không phải là một người phụ nữ của gia đình. Thật ra không ai có thể làm tốt được tất cả mọi việc. Khi bạn tập trung quá nhiều cho sự nghiệp thì bạn cũng phải hy sinh bớt thời gian và tâm trí cho những việc khác. Mình thích nấu nướng những bữa ăn lớn với những món ăn công phu và mời bạn bè tới ăn uống, nhưng lại không phải kiểu người phụ nữ sẽ nấu cơm gia đình cả 3 bữa.
Thường thì mình hay nấu món Âu đãi bạn bè, nhưng năm nào mình cũng làm một bữa cơm tất niên với những món truyền thống và ăn uống cùng mọi người trước khi các bạn về quê hoặc đi nghỉ Tết. Ba mẹ mình ở quê thì ăn Tết rất truyền thống. Năm nào nhà mình cũng gói rất nhiều bánh chưng và giò. Mình và hai đứa em đều được huấn luyện gói bánh chưng từ bé.
- Xã hội hiện đại nhưng dường như ở đâu đó vẫn có người có định kiến với chuyện con gái xăm hình trên cơ thể lẫn phụ nữ theo nghề xăm? Bạn quan niệm như thế nào về vấn đề này?
Phụ nữ luôn bị nhiều định kiến hơn nam giới, không chỉ là việc cô ấy làm nghề này hay nghề kia, mà cô ấy mặc gì, cô ấy kết hôn hay chưa. Có một sự thật, phụ nữ làm nhiều công việc giống như nam giới, nhưng số lượng nhân viên quản lý cấp cao là phụ nữ luôn ít hơn nam giới, cũng như sếp nữ thì sẽ gặp nhiều khó khăn và bị đánh giá trong công việc hơn sếp nam, không chỉ bởi đồng nghiệp cùng cấp mà còn cả bởi cấp dưới của mình.
Việc một người nào đó đánh giá một sự việc khác với số đông là một điều rất bình thường, việc mình có thể làm chỉ là làm thật tốt công việc của mình một cách chân thành thôi. Khách hàng của mình hầu như đều có cùng suy nghĩ như vậy.
Nghề xăm đối với mình cũng chỉ là một nghề như tất cả các nghề khác. Mình cảm thấy đó là một việc bình thường và chính đáng thì mình lựa chọn làm, chứ không phải để gồng mình chứng tỏ điều gì cả.
- Năm 2020 vừa qua, nhiều ngành nghề đã bị ảnh hưởng do đại dịch COVID-19, công việc của Nga có nằm chung trong số đó? Bạn dự định ra sao để phát triển hơn nghề xăm trong năm tới và mang một hình ảnh, suy nghĩ mới về nghề này so với trước đây đến mọi người?
Xăm hình thì phải tiếp xúc trực tiếp với khách hàng nên việc bị ảnh hưởng là không thể tránh khỏi. Nhưng mình cũng cảm thấy rất may mắn vì Việt Nam kiểm soát dịch rất tốt nên thời gian mình phải nghỉ làm không quá dài. Mình dành thời gian đó để nghỉ ngơi, đọc sách và vẽ thật nhiều (cười). Các đồng nghiệp của mình trên thế giới thì không được may mắn như vậy, ở nhiều nước mọi người không được làm việc hoàn toàn hoặc chỉ có thể xăm cho 1 hoặc 2 khách 1 ngày với thời gian cách xa nhau.
Năm 2021 mình sẽ có những dự án táo bạo hơn trong công việc, là những hình xăm mảng miếng lớn được thiết kế trực tiếp trên da. Mình rất vui vì càng ngày càng có nhiều những khách hàng tự tin, xinh đẹp, mạnh mẽ nhưng không kém phần nữ tính. Điều này cũng đánh dấu một sự phát triển của cá nhân mình về độ chín trong sự nghiệp và sự tin tưởng của khách hàng mà mình đã xây dựng suốt 7 năm qua.
Ngoài ra năm 2021 mình cũng có một dự án về xăm tái tạo nhũ hoa cho các bệnh nhân ung thư vú. Đây là một niềm vinh hạnh của mình khi được bác sĩ tại Bệnh viện K liên hệ trực tiếp và đặt niềm tin để xăm tái tạo nhũ hoa cũng như che sẹo cho những chiến binh đã vượt qua căn bệnh ung thư. Mình tin rằng điều này sẽ mang lại nhiều ý nghĩa và nâng cao chất lượng cuộc sống cho những người phụ nữ mạnh mẽ này.
Cảm ơn Việt Nga. Chúc bạn và gia đình có một cái Tết thật ấm áp!