Ghi dấu ấn bằng những vai diễn thân phận, bước ra đời thực, NSND Minh Châu dường như cũng đang “thủ” một vai với đầy đủ “hỉ nộ ái ố” trong chính cuộc đời mình. Chỉ khác là nó khốc liệt hơn và dai dẳng hơn rất nhiều trong phim.
“Giọt nước tràn ly” từ chiếc khóa mới sau chuyến công tác dài ngày trở về, nghệ sĩ Minh Châu đã xách vali ra khỏi nhà mà không cần một lời giải thích từ chồng.
“Chiến tranh lạnh” vì “cảnh nóng”
Gặp NSND Minh Châu, nhìn sự trẻ trung, làn da vẫn căng mịn và hình thể cân đối, thật khó tin bà đã bước sang tuổi 60. Ngoài việc thường xuyên đi spa, chị còn chăm chỉ luyện tập thể dục cùng chế độ ăn uống hợp lý. Xinh đẹp, tài năng nhưng trong đời sống riêng, NSND Minh Châu gặp nhiều trắc trở mà nếu viết ra, nó còn “kịch tính” hơn rất nhiều những bộ phim mà bà đã từng thủ vai chính.
Khi đang ở đỉnh cao sự nghiệp thì nghệ sĩ Minh Châu cũng đồng thời có một cuộc hôn nhân viên mãn với người chồng mà đến giờ, bà vẫn khâm phục ông về sự thông minh và tài năng. Vì yêu bà mà vốn là một kiến trúc sư, ông học thêm chuyên ngành đạo diễn để sống cùng đam mê nghệ thuật với bà. Thuận lợi nhưng cũng là bất lợi với nghệ sĩ Minh Châu khi chồng bà là người khá ghen tuông nên thường tỏ ra không vui với những vai diễn tình cảm của vợ với đồng nghiệp. Căng thẳng nhất là khi nghệ sĩ Minh Châu thủ vai chính trong “Cô gái trên sông” với nhiều “cảnh nóng”, được coi là táo bạo nhất lúc bấy giờ. “Ngang trái” nhất là chồng bà cũng đảm nhiệm vai trò Phó đạo diễn trong phim.
Nghệ sĩ Minh Châu nhớ lại: “Lúc Đạo diễn Đặng Nhật Minh đưa tôi đọc kịch bản, xem xong cũng hoảng lắm. Phần vì hồi đó, đóng “cảnh nóng” không hề dễ dàng. Diễn viên chịu nhiều áp lực từ gia đình, quan niệm khắt khe của dư luận nên ít người dám chấp nhận. Với tôi, còn thêm một lý do nữa là chồng không thích tôi thể hiện những vai có nhiều cảnh nhạy cảm. Mình hi sinh cho nghệ thuật mà để chồng mình buồn thì không nên. Vậy là tôi từ chối luôn. Sau vì được thuyết phục nhiều quá nên cũng mủi lòng nhận lời, với điều kiện là sẽ có người đóng thế hoặc quay thế nào đó để tôi không phải hở. Thế nhưng lúc bắt tay vào thực hiện, khi đạo diễn bảo “Minh Châu cởi áo ra đi” thì tôi nhất quyết không chịu. Vì chuyện đó mà NSND Đặng Nhật Minh giận tôi suốt quãng thời gian làm phim, đến mức không nói chuyện với diễn viên. Mỗi khi chỉ đạo là anh truyền đạt qua một thư ký và tôi cũng vậy. Tuy nhiên, có một số phân đoạn thì tôi vẫn phải diễn. Vậy mà khi phim công chiếu, nhiều người vẫn bảo Minh Châu liều quá”.
Nhưng chuyện đó cũng không khiến nghệ sĩ Minh Châu buồn bằng việc chồng bà không thông cảm với công việc của vợ. “Biết tính anh nên khi đóng phim đó, tôi cũng nhịn nhiều lắm, nói gì cũng nghe, kể cả sai. Tuy nhiên, sự cố gắng ấy có vẻ như không phát huy tác dụng. Có lúc tôi nghĩ, sao phải khổ thế chứ? Mình đi làm phim chứ có làm gì sai trái đâu? Cái “tôi” của nghệ sĩ lớn lắm, giá mà tôi biết bớt đi thì có lẽ cuộc sống hôn nhân của chúng tôi sẽ nhẹ nhàng hơn”, nghệ sĩ Minh Châu ngậm ngùi.
Thay khóa cửa “khóa” luôn lối về
NSND Minh Châu trong phim Cô gái trên sông (Ảnh nhân vật cung cấp)
Nói là vậy nhưng nghệ sĩ tài năng nào mà không cá tính. Nó là bản năng nên trong đời sống riêng, nghệ sĩ hiếm khi có được hạnh phúc trọn vẹn. Cơn tự ái lên đến đỉnh điểm của nghệ sĩ Minh Châu cũng mang đầy tính “cine” mà giờ nhớ lại, bà không khỏi có chút nuối tiếc. “Hôn nhân của chúng tôi đi đến bờ vực đều xuất phát từ những hiểu lầm rất nhỏ, hay những va chạm đời thường. Lần đó, tôi đi công tác Quảng Trị để quay phim “Cỏ lau” của đạo diễn Vương Đức. Về đến nơi thì thấy nhà mình đã được thay bằng một cái khóa khác to hơn. Lúc đó, trong đầu tôi nẩy sinh rất nhiều suy diễn, rằng tại sao chồng mình lại làm như thế? Sự tự ái quá cao, thế là tôi xách vali đi thẳng luôn mà không nói một lời nào với anh, cũng không hỏi ý kiến ai vì tôi biết nếu làm vậy thì sẽ có người can ngăn mình, khiến cho mình không thực hiện được quyết tâm đó. Tuy nhiên, trước đó cũng đã xảy ra một số chuyện làm sứt mẻ tình cảm vợ chồng. Như có lần, tôi bất ngờ tìm thấy những lá thư của anh và một người phụ nữ khác viết cho nhau. Đọc thư, tôi hiểu giữa chồng mình và người phụ nữ ấy đã có tình cảm với nhau rất sâu đậm. Thế nên, hành động thay chiếc khóa mới với tôi chính là giọt nước tràn ly. Ngay cả khi anh đi tìm tôi, mong tôi quay về nhưng sự tổn thương, cộng với tính quyết đoán bẩm sinh khiến tôi không thể nào quay về được”, nghệ sĩ Minh Châu chia sẻ.
Khi con gái được 7 tuổi thì vợ chồng bà quyết định ly thân. Cách ly thân của NSND Minh Châu cũng vô cùng... điện ảnh. Bà ra đi với hai bàn tay trắng, nhận nuôi con và dặn chồng, khi nào một trong hai người tìm được hạnh phúc riêng thì sẽ ký vào đơn ly hôn để giải phóng cho nhau. Nhưng rồi bản thỏa thuận ấy không thể có cơ hội thực hiện, dù nó kéo dài đến 10 năm. Chồng có cuộc sống riêng và bà cũng vậy. Vẫn yêu và có không ít người muốn cưới nhưng rồi bà nhận thấy mình không thuộc về đời sống hôn nhân. Chính vì vậy mà trong suốt 10 năm, dù ngôi nhà xưa vẫn mở cửa chào đón NSND Minh Châu quay về nhưng bà tâm niệm, vợ chồng để sống được với nhau không chỉ xây trên tình cảm, mà lớn hơn nữa là sự đồng điệu về lối sống. “Mà điều đó thì vợ chồng tôi lại vô cùng vênh nhau”, nghệ sĩ Minh Châu nói.
Dường như có một mối duyên định mệnh khi những vai diễn làm nên tên tuổi của NSND Minh Châu đều là những vai thân phận về người phụ nữ, từ cô Nhân lỡ dở hạnh phúc của “Bến không chồng”, Nguyệt - gái bán hoa trong “Cô gái trên sông”, cho tới Liên - người phụ nữ bị chồng tra tấn đến mức hóa điên trong “Người đàn bà nghịch cát”... Trong đó, vai Nguyệt mang lại cho bà Giải thưởng Nữ diễn viên chính xuất sắc nhất tại Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 8 (năm 1988).
