Cá La Hán đang trở thành một trong những loại cá được người yêu cá ưa chuộng nhờ vẻ đẹp độc đáo, sặc sỡ sắc màu cùng chiếc đầu có gù to.
Nguồn gốc của cá La Hán
Cá La Hán tên tiếng anh là Flowerhorn thuộc bộ: Perciformes (bộ cá vược), họ: Cichlidae (họ cá rô phi). Vào giữa những năm của thập kỷ 1990-2000, Cá La Hán lần đầu được biết đến ở thị trường cá cảnh Malaysia. Chúng được tạo ra do mong muốn khám phá bí quyết lai tạo cá hồng két (red parrot) của người Đài Loan nên người ta mới đem một số loài cá thuần chủng của châu Mỹ lai tạo với cá hồng két cùng một số chủng loại cá khác.
Hình ảnh của cá La Hán
1 năm sau đó, cá La Hán bắt đầu được nhân giống rộng rãi và trở thành một trào lưu. Ngoại hình bắt mắt, sặc sỡ với những đặc điểm khác biệt đã khiến giống cá này được ưa chuộng tại nhiều nước tại châu Á như Trung Quốc, Nhật Bản, Việt Nam, Đài Loan… và một số nước khác ở khu vực châu Âu và châu Mỹ. Từ những năm 2004, dòng cá La Hán mới thực sự phát triển và trở thành một trào lưu được nhiều người yêu thích.
Đặc điểm của cá La Hán
- Chiều dài: Cá La Hán trưởng thành có chiều dài khoảng từ 25-30cm. Thân cá mang màu sắc bắt mặt vô cùng sặc sỡ.
- Màu sắc: Cá La Hán có rất nhiều màu như màu đỏ hồng, màu đỏ rồng, màu ánh xanh, màu ánh bạc, màu ánh vàng, màu đen xám, màu đen đậm, ngũ sắc….
- Nơi sinh sống: Cá La Hán thường sống ở nơi nước có nhiệt độ từ 25-30 độ C với độ pH dao động từ 6,5 đến 7,8.
- Loại cá: Đây là loại cá ăn tạp và hình thức sinh sản là đẻ trứng. Bạn hoàn toàn có thể tìm chúng ở mọi tầng nước.
- Tuổi thọ: Được lai tạo từ những loại cá tốt trên thế giới, bởi vậy, cá La Hán là dòng có có sức khỏe tốt và ít khi bị bệnh. Chính vì thế, tuổi thọ trung bình của một chú cá La Hán có thể lên đến trên 10 năm, tùy vào điều kiện chăm sóc.
Cá La Hán có tuổi thọ khá cao nếu được chăm sóc tốt
Các loại cá La Hán đẹp
Nếu bạn muốn chơi cá, bạn nên quan tâm đến hình dáng của từng chú cá. Cá La Hán đẹp là phải có đuôi xòe, vây kéo dài và mảnh, mắt không được quá to và lồi, hai mang ngắn. Cá càng có phần gù đầu to thì càng đẹp và có giá trị cao. Đây được coi là bộ phận khiến người chơi cá yêu thích ngay từ lần gặp đầu tiên bởi phần gù đầu khiến dân sành liên tưởng đến ông tiên.
Cá La Hán được lai tạo thành hơn 60 loài, nhưng trên thực tế người ta thường ưa chuộng 5 loài dưới đây:
1. Cá La Hán kim cương
Cá La Hán kim cương hay còn gọi là cá La Hán phúc lộc thọ, là dòng cá được lai tạo giữa dòng cá Châu kim cương và dòng cá rồng xanh. Chúng có thân hình tương đối tròn, chắc khỏe và có hàng vảy châu rõ nét được trải dài từ mang cá xuống tận chân đuôi màu xanh đậm, mình tròn được bao phủ bởi những hạt châu trắng.
Dòng cá Kim Cương
Đầu cá La Hán kim cương tương đối tròn, phình to đưa về phía trước. Mắt cá La Hán kim cương có màu đỏ, phía 2 bên má của cá có màu vàng. Tuy nhiên, do lai cận huyết để lấy đầu mà bỏ qua dị tật nên ngày nay, dòng cá này hầu như thoái hóa: đa phần đuôi xụp, đặc biệt nhiều cá đẹt, lớn không quá 4 ngón tay.
2. Cá La Hán Thái đỏ
Dòng cá này chủ yếu được lai tạo ở Thái Lan. Những cá thể cá La Hán Thái đỏ được lai tạo ra đã khắc phục được rất nhiều nhược điểm từ dòng cá La Hán gốc. Điểm nổi bật của dòng cá La Hán này chính là phần vẩy có dạng sợi và kết dính vào nhau – được gọi là châu bệt. Những con có sợi châu bệt toàn thân được gọi là cá La Hán ngũ sắc vô cùng quý hiếm. Loài cá này thường có thân nhỏ gọn, có rất nhiều châu phát sáng đặc biệt là ở phần đuôi, vây ở đuôi lúc nào cũng xòe to làm chúng trở nên uyển chuyển và dịu dàng khi bơi.
Dòng cá Thái đỏ
Tuy nhiên, giống như một số dòng cá La Hán khác, cá La Hán Thái đỏ cũng có những nhược điểm nhất định. Điển hình là phần gù đầu tương đối nhỏ, rất hiếm con có gù đầu to và hầu hết các cá thể cá đực đều bị vô sinh.
3. Cá La Hán trân châu
Cá La Hán trân châu có lẽ là dòng cá phổ biến nhất cho đến tận ngày nay. Cá La Hán trân châu có tên tiếng Anh là “Pearl Flowerhorn”. Dòng cá này vẫn duy trì các đặc điểm của La hán đời đầu nhưng có nhiều vảy óng ánh màu xanh lục, xanh dương hay bạc phủ khắp cơ thể.
Dòng cá Trân Châu
Cá La Hán trân châu cũng có nhiều tên gọi trên thị trường nhưng về cơ bản có thể phân chúng làm 2 loại dựa trên màu nền chủ đạo: nền xanh và nền đỏ. Bên cạnh đó, cá cũng cũng có thể phân ra các loại châu bao gồm châu hột và châu sợi. Những con mà châu lan lên tới đầu gọi là châu “quấn đầu”.
4. Cá La Hán Thái silk
Cá La Hán Thái silk xuất hiện trên thị trường của Việt Nam từ những năm 2008. Nguồn gốc của dòng cá này theo nhiều người đoán rằng bắt nguồn từ Thái Lan. Dòng cá La Hán Thái silk có vảy màu bạc hoặc ánh xanh phủ toàn thân. Trên mình của dòng cá này không có chữ và những sợi châu dài.
Dòng cá Thái Silk
Ngoại trừ màu sắc, hình dáng của Thái silk mang những nét đặc trưng của dòng Trân Châu nên có lẽ Thái silk là một đột biến từ dòng Trân Châu hay được lai với JPG để lấy đặc điểm vảy bạc. Thái silk rất được ưa chuộng bởi màu sắc khác biệt; những cá thể đầu to vẫn còn hiếm.
5. Cá La Hán phượng hoàng lửa
Cá La Hán phượng hoàng lửa có tên tiếng Anh là “Fiery/Fire Phoenix” hay “Red Phoenix”. Có lẽ chỉ cần nói đến đây, nhiều người đã mường tượng được màu sắc của dòng cá này là đỏ rực. Thực ra, phượng hoàng lửa là kamfa đỏ toàn thân và màu đỏ sẽ rất ổn định chứ không bất ổn như Super red. Thông tin về loài cá này rất hạn chế, có thể là do kamfa đỏ toàn thân khó lai tạo.
Dòng cá Phượng Hoàng Lửa
Cách nuôi cá La Hán
Là loại cá khỏe, ít bị bệnh nhưng không chỉ với cá La Hán nói riêng mà đối với tất cả các chủng loại, chúng ta cũng cần dành nhiều thời gian chăm sóc chúng và chăm sóc sao cho đúng kỹ thuật để cá vừa đẹp mà tuổi thọ vẫn cao. Cùng điểm qua một vài kỹ thuật nuôi cá hiệu quả được những người nuôi cá có kinh nghiệm chia sẻ nhé.
1. Thức ăn cho cá La Hán
Cá La Hán ăn gì? Cá La Hán là dòng cá tương đối dễ ăn, bạn nên cho chúng ăn những loại thức ăn từ dạng viên, đông lạnh đến các loại thức ăn tươi sống như trùn chỉ, loăng quăng, tôm tép, cá con, thịt bò,… Những loại thức ăn này có thể dễ dàng mua được ở các cửa hàng cá cảnh hoặc ở ngoài chợ với giá cả hợp lý, chúng sẽ chứa đầy đủ chất dinh dưỡng và định lượng khẩu phần ăn của cá.
Đối với dòng cá bột (cá La Hán con) thì các bạn nên cho chúng ăn thức ăn artemia. Sau khoảng 1 tuần nuôi dưỡng bằng artemia các bạn có thể cho chúng ăn thức ăn khô và các loại thức ăn tươi dành cho cá trưởng thành. Mỗi ngày bạn nên chia khẩu phần ăn của cá thành nhiều bữa nhỏ chứ không cho ăn quá no mỗi bữa. Khi cá đã lớn hơn thì chỉ cần cho ăn mỗi ngày 2 bữa sáng, chiều. Ngoài ra bạn cần tập cho cá ăn đúng giờ để phát triển tốt kích cỡ.
2. Kích thước bể nuôi cá La Hán
Cá La Hán có kích thước không hề nhỏ và là loài khá hiếu động, do đó bạn cần xây dựng bể nuôi với kích thước DRC ít nhất từ 0,6m x 0,3m x 0,4m. Còn nếu bạn có điều kiện thì hãy xây hẳn hồ nuôi to hơn để cá thuận lợi trong việc bơi lội và chơi đùa. Ngoài ra, khi trang trí cho bể cá thì bạn hạn chế trồng cây thủy sinh hay đặt hang động bằng đá bởi chúng có thể khiến cá bị thương.
Bể nuôi cá cần có kích thước tương đối
3. Môi trường sống của cá La Hán
Cá La Hán yêu cầu khá khắt khe về môi trường nước. Nhiệt độ trung bình trong bể nuôi cá phong thủy phải đạt từ 25-30 độ C, nếu nhiệt độ quá lạnh có thể khiến cá gặp vấn đề về đường tiêu hóa. Độ pH của nước cần đạt trong khoảng từ 7-8. Trung bình một tuần các bạn nên thay nước cho cá từ 1-2 lần. Ngoài ra bạn cũng nên cho một chút muối vào bể nhằm tăng khả năng diệt vi khuẩn trong nước và các loài ký sinh trên cá.
4. Sinh sản cho cá La Hán
Cá La Hán trưởng thành khoảng 1 năm tuổi sẽ bước vào giai đoạn phát dục. Bạn hãy chọn ra 1 con đực và 1 con cái khỏe mạnh để có thể tiến hành giao phối cho chúng.
- Với cá đực: To, khỏe, màu sắc rực rỡ.
- Với cá mái: Khỏe mạnh, nhanh nhẹn, kích thước cần nhỏ hơn con đực.
Thả 2 con cá vào trong bể riêng để tạo điều kiện cho chúng gần gũi nhau, khi đó chúng sẽ tự làm ổ và đẻ trứng lên giá thể mà bạn đã tạo sẵn. Khi đến kỳ sinh nở, sau 2 tiếng đồng hồ thì cá sẽ đẻ xong, hãy tách cá bố mẹ ra để tránh tình trạng ăn thịt cá con. Sau khoảng 48 tiếng tiếp theo thì cá bột sẽ nở, bạn hãy nuôi chúng bằng thức ăn vi sinh hoặc vụn thức ăn. Một thời gian sau là cá con có thể ăn như bình thường.
5. Kinh nghiệm lên màu cho cá La Hán
Việc lên màu sẽ giúp vảy của cá La Hán trở nên rực rỡ dưới ánh đèn. Bạn có thể sử dụng đèn chiếu sáng màu tương ứng với màu cá để chiếu liên tục từ 8-12 tiếng/ngày để khiến cá có thể lên màu đẹp. Ngoài ra bạn cũng cần chọn các loại thức ăn bổ trợ cho màu sắc như Xanthophyll (vàng), Astaxanthin (đỏ cam).
6. Cách kích thích mọc gù trên đầu cá La Hán
Để cá La Hán có thể mọc gù trên đầu cũng không phải chuyện khó nhờ những phương pháp dưới đây:
- Cho cá đực gần gũi với cá cái:
Khi những chú cá đực và cá cái được tiếp xúc nhiều với nhau, lúc này chúng sẽ sản sinh ra một số loại hormon – trong đó có loại hormon giúp làm phình to kích cỡ đầu của cá.
- Kích thích bản tính hung dữ của cá La Hán:
Để thực hiện được biện pháp này, các bạn nên gắn một chiếc gương bên ngoài phần kính của bể nuôi cá. Khi những chú cá La Hán thấy mình trong gương sẽ tưởng nhầm thành đối thủ của chúng. Điều này cũng sẽ giúp chúng phát ra những hormon kích thích tăng trưởng phần gù đầu. Tuy nhiên, phương thức này chỉ nên làm trong khoảng 1 – 2 tiếng, nếu thời gian lâu sẽ khiến những chú cá của các bạn bị mệt mỏi và bị thương.
