Với tham vọng để người dân Thủ đô được sử dụng thực phẩm sạch, xóa bỏ tình trạng hàng rong bày bán ở vỉa hè, lòng đường, Hà Nội đang xây dựng đề án “Thí điểm quản lý các cửa hàng kinh doanh trái cây trên địa bàn các quận nội thành”.
Theo đề án, trong thời gian tới, các địa điểm bán trái cây phải được đưa vào trong nhà, không bày bán ra vỉa hè, bán rong trên đường… Việc làm này có tác dụng ngăn chặn hiện tượng kinh doanh hoa quả không rõ nguồn gốc, không bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm.
Đại diện Sở Công Thương cho biết, hiện nhu cầu sử dụng trái cây của người dân Hà Nội lên đến 52.000 tấn/tháng. Trong khi đó, lượng trái cây sản xuất trên địa bàn chỉ đáp ứng được 18% nhu cầu (9.360 tấn); phần lớn lượng trái cây tiêu thụ hiện nay là từ các tỉnh, thành và nhập khẩu nước ngoài về Hà Nội. Đề án này đặt mục tiêu trong năm 2017, 100% cửa hàng bán trái cây trên địa bàn các quận nội thành có đăng ký kinh doanh theo quy định; Có biển hiệu và đầy đủ trang thiết bị, phương tiện bảo quản trái cây, bảo đảm lưu giữ được trái cây tươi, chất lượng khi đến tay người tiêu dùng. Ngoài ra, người kinh doanh trái cây có kiến thức, được đào tạo, tập huấn kiến thức về ATTP và có đủ các điều kiện cần thiết khác theo quy định. Trong năm 2018, ngoài việc đảm bảo hầu hết các trái cây lưu thông trên địa bàn được kiểm soát về nguồn gốc xuất xứ, chất lượng, các điều kiện về ATTP... Đề án này đưa ra việc sẽ xóa hoàn toàn các điểm kinh doanh trái cây không đảm bảo điều kiện ATTP và trật tự đô thị, đặc biệt ở lòng đường, vỉa hè, nơi công cộng.
Kiểm soát chất lượng trái cây còn nhiều khó khăn tại Hà Nội.
Một loạt quy định nhằm kiểm soát về chất lượng, nguồn gốc, xuất xứ của từng loại trái cây tại các cửa hàng kinh doanh trái cây cũng sẽ được áp dụng. Chẳng hạn, đối với mỗi lô hàng trái cây mua vào, cửa hàng kinh doanh phải lập dữ liệu thông tin về tên, địa chỉ và mã số (nếu có) của cơ sở cung cấp; nếu cơ sở mua trái cây từ các đơn vị được chứng nhận VietGap, Globalgap phải có giấy chứng nhận còn hiệu lực. Riêng đối với trái cây nhập khẩu, phải có thông tin về cơ sở xuất khẩu, xuất xứ giấy chứng nhận kiểm tra VSATTP theo quy định...
Có khả thi?
Theo Giám đốc Sở Công Thương Lê Hồng Thăng, cơ quan quản lý tạm chia các nhóm đối tượng kinh doanh gồm: Nhóm kinh doanh tại các siêu thị, trung tâm thương mại; Nhóm kinh doanh tại các chợ đầu mối và các khu chợ dân sinh; Nhóm kinh doanh cá thể trên vỉa hè, bán rong ở lòng đường. Các ý kiến cho rằng, nhóm đối tượng quản lý khó nhất là những người bán hàng rong, các hộ kinh doanh cá thể ở vỉa hè. Vì thế, trước mắt nên siết chặt quản lý và làm thí điểm ở những đối tượng này. Ngoài ra, một số ý kiến cũng đề nghị, nên thực hiện thí điểm việc chuẩn hóa tại một số cửa hàng bán lẻ, sau đó tổ chức thực hiện đồng loạt ở các quận nội thành. Khi việc thực hiện thí điểm có hiệu quả thì thành phố sẽ ban hành quy định cụ thể về vấn đề này.
Chủ tịch UBND TP Hà Nội Nguyễn Đức Chung cho biết, các địa điểm bán hàng trái cây dứt khoát phải được đưa vào trong nhà, không bày bán ra vỉa hè cũng như bán rong. Trước mắt, thành phố thí điểm tăng cường quản lý đối với các cửa hàng trái cây trên các tuyến phố, khu dân cư tại các quận nội thành để rút kinh nghiệm.
Thành phố giao Sở Công Thương tiếp tục hoàn chỉnh các nội dung tại dự thảo đề án như: Về cơ sở vật chất và trang thiết bị, các cửa hàng chỉ được phép kinh doanh trái cây trong nhà (không bày bán, kinh doanh trên vỉa hè và dưới lòng đường); có quầy, kệ trưng bày, thiết bị cân đo, tủ mát, tủ lạnh, điều hòa...
Trao đổi với PV, ông Vũ Vinh Phú, Chủ tịch Hiệp hội Siêu thị Hà Nội cho rằng, thực phẩm “bẩn” trong đó có trái cây không chỉ ở chợ cóc, vỉa hè mà đang tuồn vào cả những siêu thị uy tín. Theo vị này, việc thí điểm cửa hàng kinh doanh trái cây là điều cần thiết, tuy nhiên phải có tiêu chí, có cơ chế rõ ràng thì mới mang lại hiệu quả.
