2% trường hợp phá thai là trẻ vị thành niên

Giới trẻ Việt Nam quan hệ tình dục ngày càng sớm

Thông tin trên được bác sĩ Nguyễn Đức Vinh, Vụ Sức khỏe Bà mẹ - Trẻ em, Bộ Y tế cho biết tại buổi hội thảo về Ngày Dân số thế giới tổ chức ngày 10/7.

Theo báo cáo của Vụ sức khỏe Bà mẹ-Trẻ em năm 2012, thì khoảng 3% số trường hợp có thai là thuộc nhóm vị thành niên. Khoảng hơn 2% số trường hợp phá thai là  vị thành niên. Các chuyên gia cho rằng, tỷ lệ mang thai ở vị thành niên ở Việt Nam khá cao.

Lý giải nguyên nhân này, bác sĩ Vinh cho biết, tuổi quan hệ tình dục lần đầu ở giới trẻ Việt Nam trong những năm gần đây cũng bắt đầu sớm hơn. Tuy nhiên, tỷ lệ bạn trẻ có kiến thức về sức khỏe sinh sản còn hạn chế, chưa tương xứng với mức độ hiểu biết chính xác về hành vi an toàn. Chính vì thế, nhiều trẻ vị thành niên có nguy cơ mang thai ngoài ý muốn, nguy cơ tai biến sản khoa, thậm chí đe dọa tính mạng.

Kết quả điều tra gần đây cho thấy, chỉ có  23% nữ giới ở thành thị được hỏi trả lời đúng về thời điểm dễ có thai, con số này ở nam giới chỉ là 9%. Bao cao su là biện pháp tránh thai được nhiều bạn trẻ biết đến, thế nhưng vẫn có đến 34% nam giới được hỏi cho rằng nếu phụ nữ mang bao cao su là người không đúng đắn. Thậm chí son số bạn trẻ cho rằng bao cao su chỉ dành cho người bán dâm hay không chung thủy không phải là nhỏ. 

Bộ Y tế đã phối hợp triển khai thực hiện các mô hình can thiệp nhưng chỉ mới chỉ tập trung vào nhóm thanh niên đã kết hôn. Hơn 1/3 thanh niên Việt Nam còn chưa được tiếp cận các phương tiện tránh thai. Tình trạng quan hệ tình dục không an toàn, mang thai ngoài ý muốn và phá thai không an toàn, mắc các bênh lây truyền qua đường tình dục ở vị thành niên, thanh niên có xu hướng gia tăng. 

Nhiều hệ lụy khi trẻ vị thành niên mang thai, phá thai (ảnh minh họa)

Nhiều hệ lụy nếu trẻ vị thành niên mang thai

Trong khi đó, các chuyên gia đều cảnh báo mang thai ở độ tuổi vị thành niên có rất nhiều hệ lụy.

Theo đại diện của Quỹ dân số Liên hợp quốc tại Việt Nam cho thấy, làm mẹ lần đầu khi tuổi còn quá trẻ cũng khiến các em chịu những nguy cơ tử vong và thương tật cao, gồm hiện tượng lỗ dò sản khoa. So với phụ nữ ở độ tuổi lớn hơn, rất nhiều trẻ em gái vị thành iên thường sinh con mà không được sự hỗ trợ của cán bộ y tế đã qua đào tạo.  Các biến chứng khi mang thai và khi sinh tiếp tục là những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong mẹ cho các em gái tuổi 15-19 ở các nước có thu nhập thấp và trung bình. Tỷ lệ thương tật và tử vong do nạo thai không an toàn ở trẻ gái vị thành niên cao. Ước tính năm 2008, số ca nạo phá thai ko an toàn ở vị thành niên trong độ tuổi 15-19 tại các nước đang phát triển là khoảng 3 triệu ca. Thai chết lưu và tử vong sơ sinh chiếm hơn 50% các ca sinh của các bà mẹ dưới 20 tuổi so với những bà mẹ từ 20-29 tuổi.

Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Việt Tiến cũng cho rằng, trẻ vị thành niên mang thai khi cơ thể chưa phát triển đầy đủ để nuôi dưỡng thai nên có nguy cơ gặp hàng loạt rủi ro nguy hiểm đến sức khỏe và tính mạng như  tiền sản giật, sản giật, chảy máu, nguy cơ sinh non, sinh nhẹ cân, thai lưu... Trẻ sinh ra bởi các mẹ vị thành niên có nguy cơ tử vong cao hơn so với các bà mẹ trên 20 tuổi. Ngoài ra, so với các bà mẹ sinh con ngoài 20 tuổi, nguy cơ tử vong do thai sản đối với các bà mẹ trong nhóm tuổi 15-19 cao gấp 2 lần và cao gấp 4 lần đối với nhóm dưới 15 tuổi. Các bà mẹ vị thành niên có nguy cơ thiếu máu cao hơn gấp 3 lần so với các nhóm khác.

Theo bác sĩ Vinh, để hạn chế những hậu quả trên thì Quốc hội cần xem xét, sửa đổi, bổ sung Luật Thanh niên theo hướng tiếp cận với quyền và trách nhiệm của vị thành niên/thanh niên. Tăng cường đầu tư kinh phí cho các hoạt động chăm sóc sức khỏe sinh sản/tình dục của vị thành niên và thanh niên. Chính phủ cần rà soát, bổ sung các chính sách tạo môi trường thuận lợi cho việc chăm sóc, bảo vệ và nâng cao sức khỏe vị thành niên, thanh niên. Đưa giáo dục kỹ năng sống, giáo dục sức khỏe sinh sản và phòng chống HIV/AIDS vào trường học.

"Trong thời gian tới ngành y tế sẽ tập trung mạnh hơn về vấn đề mang thai ở tuổi vị thành niên. Cụ thể, ngành sẽ tập trung vào truyền thông về quan hệ tình dục ở vị thành niên nguy hiểm như thế, giáo dục phương pháp tránh thai...", Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Việt Tiến nói.