Với người dân Quảng Bình, kỷ niệm với bác Giáp mỗi lần về thăm quê sẽ không bao giờ quên. Trong ký ức của họ, vị Đại tướng luôn là một cán bộ giản dị, hết lòng thương yêu bà con.
Tại quê nhà, người thân của Đại tướng cũng như bà con tỉnh Quảng Bình nói chung, thôn An Xá (huyện Lệ Thủy) nói riêng đều chung tâm trạng buồn đau trước tin bác Giáp vừa đi xa.
Bác Võ Đại Hàm (69 tuổi, gọi Đại tướng bằng ông, đang trông coi nhà lưu niệm của Đại tướng) không thể nào quên những kỷ niệm lần cuối cùng Đại tướng Võ Nguyên Giáp về thăm quê. Đó là ngày 6/11/2004.
Bác Võ Đại Hàm nhớ lại những kỷ niệm về tướng Giáp, đặc biệt là lần về thăm quê cuối cùng của ông.
Lần đó, khi nghe tin bác Giáp về quê, từ sáng sớm anh em, con cháu và bà con huyện Lệ Thủy tập trung rất đông 2 bên đường, ở nhà của bác để chờ đón.
“Hôm đó có đến hàng nghìn người với mong muốn được nhìn thấy ông Giáp đã đi từ tờ mờ sáng, xếp hàng ngay ngắn 2 bên đường dẫn vào nhà lưu niệm. Khi thấy xe của ông Giáp xuất hiện, mọi người reo hò, liên tục gọi tên. Ai cũng vui mừng khi thấy bác còn khỏe, giơ hai tay vẫy chào mọi người rất thân thiện”, ông Hàm nhớ lại.
Đặt chân vào nhà khi trời đã xế trưa, không kịp nghỉ ngơi, Đại tướng dạo một vòng quanh nhà, hỏi thăm ông Hàm rồi ra trồng cây đào lưu niệm. “Khi trồng cây xong, tôi thấy ông dường như khỏe ra. Rồi ông lại cùng mọi người ra thăm nhà thờ. Thấy bác đi khoan thai, khỏe khoắn, những người đi cùng và bà con vỗ tay ào ào”, ông Hàm nhớ lại.
Cây đào tướng Giáp trông khi lần về thăm quê lần cuối cùng.
“Sau đó, Đại tướng vào trò chuyện với bà con. Bác hỏi thăm sức khỏe người già, động viên các cháu học sinh học giỏi, chăm ngoan, vâng lời thầy cô, bố mẹ. Bác còn cùng mọi người chụp ảnh lưu niệm. Có thể nói lần về thăm quê đó gợi một niềm cảm xúc khó quên cho rất nhiều người dân An Xá nói riêng cũng như người Quảng Bình nói chung”.
Ông Bùi Hữu Sơn, thôn An Xá, nhớ lại giây phút không thể nào quên khi được bắt tay với Đại tướng: “Tôi đứng giữa rừng người cố chen chân để được tận mắt nhìn bác Giáp. Thấy tôi 2 ống quần xăn đến đầu gối, mặc bộ quần áo lao động đã cũ sờn, bác Giáp đã nắm lấy tay tôi và nói “hãy có gắng xây dựng quê hương mình ngày càng giàu đẹp nhé”. Đến giờ những gì diễn ra hôm được gặp Đại tướng tôi vẫn không thể nào quên”.
Còn bác Võ Thanh Bình (61 tuổi, gọi Đại tướng là bác thúc bá, trú thôn 4, thị trấn nông trường Lệ Ninh, huyện Lệ Thủy) khi hay tin bác Giáp mất đã không cầm được nước mắt. “Vào tối qua 4/10, khi nghe tin bác Giáp mất tôi bàng hoàng lắm. Những kỷ niệm ngày xưa lại ùa về trong ký ức.
Bác Võ Thanh Bình kể về lần về thăm quê cuối cùng của bác Giáp.
Lần về thăm quê cuối cùng của bác Giáp năm 2004, cả gia đình ông vì ở cách quê bác hơn 10km nên phải đi từ 4h sáng lên thăm. “Lần đó bác Giáp đã hỏi thăm, động viên các thành viên cố gắng xây dựng cuộc sống tốt, kinh tế vững chắc”, ông Bình kể.
