Thiếu kiến thức sơ cứu và chuyển viện sai cách với bệnh nhân đột quỵ hay bệnh lý khác sẽ khiến bệnh nhân nguy hiểm tính mạng hoặc sống đời thực vật.
Khoa cấp cứu, Bệnh viện ĐH Y Dược TP. HCM vừa tiếp nhận điều trị 2 trường hợp đột quỵ. Tuy nhiên, trong quá trình chuyển đến cấp cứu thì người nhà đã mắc sai lầm khi sơ cứu và vận chuyển sai cách khiến tình trạng bệnh nhân nặng thêm, có nguy cơ sống đời thực vật.
Bác sĩ CKI. Trần Quốc Tuấn, Khoa Ngoại thần kinh, Bệnh viện ĐH Y Dược TP.HCM cho biết, trường hợp đầu tiên đó là bà Vũ Thị My (65 tuổi, ngụ TP. HCM) có tiền sử về bệnh thoát vị đĩa đệm cổ.
Bà My được người nhà phát hiện nằm mê man trên gường khi không thức dậy vào buổi sáng. Qua thăm khám, bác sĩ xác định người bệnh bị liệt tứ chi; chụp CT-Scan có xuất huyết não; chụp MRI cột sống cổ ghi nhận có tổn thương tủy cổ kèm theo.
Bệnh nhân có thể bị liệt nếu di chuyển đến bệnh viện cấp cứu không đúng cách
Theo nhận định của bác sĩ, khi đưa bà My nhập viện người nhà đã bế xốc nách, để đầu cổ bệnh nhân tự do theo nhịp chạy đã làm người bệnh cúi hoặc ngửa cổ quá mức, gây tổn thương tủy dẫn tới liệt tứ chi.
Trường hợp thứ hai đó là anh Trần Văn Nam (42 tuổi, ngụ TP. HCM) được người nhà phát hiện ngã nằm gục trong nhà tắm. Người thân ứng cứu sau đó đã bế thốc lên bước ra ngoài thì sảy chân khiến cả hai té ngã.
Qua chẩn đoán hình ảnh, bác sĩ xác định ngoài tình trạng nhồi máu não bệnh nhân Nam còn bị chấn thương sọ não do người thân bế té ngã khiến việc điều trị rất khó khăn.
Theo bác sĩ Tuấn, khi phát hiện người thân bị đột quỵ hay cần cấp cứu do bệnh lý khác, người ứng cứu không đánh giá được tình trạng ngưng tim, ngưng thở nạn nhân gặp phải nên không thực hiện hồi sức tim phổi kịp thời; không cố định các phần cơ thể người bệnh; bế xốc bệnh nhân, té ngã khi di chuyển; không có nhân viên y tế hỗ trợ trên đường di chuyển nên tình trạng người bệnh diễn tiến nặng.
Ngoài ra, do di chuyển không đúng cách, người bệnh có thể nặng hơn bởi các chấn thương sẵn có hoặc các chấn thương mới do di chuyển gây ra. Khi có các tổn thương kèm theo thì việc xử trí đột quỵ hoặc chấn thương trên người bệnh sẽ phức tạp và nguy cơ cao hơn nhiều vì xử lý tình trạng này có thể làm nặng hơn tình trạng kia và ngược lại.
Chính vì những lý do trên, bác sĩ Tuấn đưa ra khuyến cáo mọi người, khi gặp trường hợp đột quỵ hay bệnh lý khác, người ứng cứu cần kiểm tra tình trạng hô hấp và nhịp tim của người bệnh, nếu bệnh nhân bị ngưng tim, ngưng thở cần thực hiện nhấn tim, hô hấp nhân tạo kịp thời.
Để người bệnh nằm ở tư thế thoải mái nhất nếu họ tỉnh, nằm nghiêng trên cáng hoặc tấm ván cứng theo tư thế nghiêng phía nửa người bị ảnh hưởng nếu họ không tỉnh táo hẳn sẽ ngừa được hít sặc do nôn ói, và giúp bộ phận cơ thể chưa bị yếu liệt có thể cử động ra hiệu khi cần.
Vận chuyển bệnh nhân bằng xe cấp cứu để có nhân viên y tế hỗ trợ và được đưa nhanh nhất tới bệnh viện chữa trị vì được ưu tiên lưu thông.