Với nỗ lực phi thường, David Trần, một người Mỹ gốc Việt đã thành danh trên đất Mỹ với loại tương ớt mang hương vị đặc biệt của Châu Á, trở thành biểu tượng ẩm thực quen thuộc tại quốc gia này.
Sau khi đến Mỹ, một người tỵ nạn gốc Việt đã tạo nên một trong những loại tương ớt nổi tiếng nhất với thương hiệu gà trống in trên chai tương ớt đỏ rực có nắp màu xanh.
Chân dung tỷ phú David Trần, ảnh: Hotsaucedaily.
David Trần, 71 tuổi đã bắt đầu làm tương ớt ở Việt Nam vào năm 1975. Tại thời điểm đó, ông đóng chai tương ớt trong những lọ thủy tinh tái chế, sau đó bán và giao các sản phẩm của mình bằng xe đạp.
David Trần đến Mỹ trên một chuyến tàu chở hàng của Đài Loan mang tên Huey Fong. Tên con tàu cũng chính là nguồn cảm hứng cho công ty trị giá hàng triệu đô la sau này của ông - Huy Fong Foods.
Khi đến Hoa Kì vào năm 1979, ông Trần không có việc làm và tiếp tục thử nghiệm loại tương ớt của mình. Ông làm tương ớt bằng tay trong xô và giao đến các nhà hàng Châu Á, một số thị trường tại Los Angeles, xa nhất là San Francisco và San Diego trên chiếc xe tải Chevy màu xanh. Ông cũng biết sơn logo loại tương ớt này trên xe tải của mình. Ông Trần phát biểu với tạp chí The Los Angeles Times: “Giấc mơ Mỹ của tôi chưa bao giờ là trở thành tỷ phú, tất cả xuất phát từ việc chúng tôi muốn được thưởng thức tương ớt sạch và cay”.
Doanh nhân người Việt tiếp tục sản xuất một lượng lớn tương ớt gồm sa tế ớt, Sambal Oelek, Chili Garlic, Sambal Badjak and tương ớt Sriracha. Tương ớt Sriracha là một phiên bản của tương ớt cay có nguồn gốc từ Si Racha, Thái Lan. Đây cũng là sản phẩm đưa đến thành công của đế chế tương ớt Trần ngày nay.
Sriracha được làm từ loại ớt cay tươi jalapeno trồng tại chính Hoa Kì. Vào những năm 1980, ông Trần đã thỏa thuận với Craig Underwood từ trang trại gia đình Underwood để cung cấp ớt jalapenos cho loại tương ớt của ông. Ban đầu ông Trần chỉ ký hợp đồng trên 50 mẫu đất nông nghiệp, nhưng giờ đây ông cần đến 1.700 mẫu trồng ớt cay đỏ jalapeno, trải dài từ Ventura County đến Kern County tại bang California.
Năm 1980, ông Trần sản xuất tương ớt trong một tòa nhà chỉ rộng 152 m2 tọa lạc tại khu phố Chinatown, Los Angeles. Bảy năm sau đó, Huy Fong chuyển trụ sở đến một cơ sở sản xuất dược phẩm cũ rộng 20.726 mét vuông ở Rosemead, bang California. Và đến nay Huy Fong Foods đã ổn định trụ sở chính của công ty tại Irwindale, California vơi diện tích lên đến 198.120 mét vuông.
Hiện tượng tương ớt Sriracha bắt đầu nổi tiếng từ thung lũng San Gabriel, sau đó lan truyền đến các nơi khác của Hoa Kì, Canada, Mexico và hơn 10 quốc gia khác vào năm 2009. Ông Trần không chia sẻ các con số liên quan tới việc kinh doanh của công ty. Vào năm 2012, Huy Fong Foods mang đến doanh thu 60 triệu đô la Mỹ từ các sản phẩm tương ớt và có tốc độ tăng trưởng ổn định 20% mỗi năm kể từ khi ông ra mắt Sriracha hơn 30 năm về trước.
Mục đích của công ty Huy Fong Foods là làm sao mỗi người đều có được một chai sriracha trên bàn ăn của họ. Ông giải thích phương châm kinh doanh của mình: “Làm ra loại tương ớt cho người giàu với mức giá của người nghèo”.
Trang web của công ty giải thích rằng không một ai được mời tới để chứng kiến những gì diễn ra bên trong nhà máy Huy Fong bí mật tại Rosemead. Những người khác nói đùa rằng vào Nhà Trắng còn dễ dàng hơn là tiếp cận nhà máy Sriracha để xem hoạt động sản xuất bên trong. Trang web tuyên bố: “Cho đến hôm nay, công ty tự hào tuyên bố chúng tôi chưa từng quảng cáo sản phẩm của mình cũng như sử dụng các nhân viên bán hàng. Sự tồn tại của loại tương ớt bí mật chỉ được lan truyền bằng lời nói, loại tương này tự bán chính nó”.
Ông Trần và công ty Huy Fong cố gắng hạn chế đến mức tối đa sự hiện diện của các phương tiện truyền thông và chỉ một vài phương tiện truyền thông, báo chí được chấp nhận. Với cương vị là giám đốc điều hành của công ty, ông Trần đã từ chối nhiều lời mời hấp dẫn cho việc bán công ty vì lo sợ những người khác sẽ làm thay đổi tầm nhìn kinh doanh của ông. Ông cũng từ chối gia nhập thị trường cổ phiếu cũng như nói không với đề nghị từ các nhà đầu tư tài chính nhằm gia tăng sản lượng đáng kể cho công ty.
Hiện nay ông giữ đế chế tương ớt như một công ty do gia đình làm chủ, con trai ông giữ chức giám đốc và con gái làm phó giám đốc của Huy Fong . Ông giải thích rằng những người muốn mua công ty của ông chưa bao giờ quan tâm đến sản phẩm, cái họ cần là lợi nhuận.
