Bác sĩ Nhi mách mẹ 5 cách giúp trẻ tăng sức đề kháng, ít ốm vặt mùa tựu trường

Năm nào cũng vậy, cứ qua một kỳ nghỉ hè là đến mùa tựu trường của con trẻ. Trẻ nhỏ thì bắt đầu đi nhà trẻ, bé lớn thì chuẩn bị quay lại lớp học. Và nỗi lo lớn nhất của cha mẹ khi trẻ chuẩn bị bước vào năm học mới đó chính là trẻ bị ốm.

Vậy có cách nào để trẻ đi học mà ít bị ốm không? Làm thế nào để tăng sức đề kháng cho trẻ, giúp bé khỏe mạnh, ít ốm vặt khi bước vào năm học mới?... Cùng trò chuyện với bác sĩ Phí Văn Công (Khoa Hồi Sức Cấp Cứu Nhi, Bệnh viện Xanh Pôn Hà Nội) để tìm hiểu nguyên nhân cũng như những cách hiệu quả giúp tăng sức đề kháng cho trẻ, để cha mẹ yên tâm sẵn sàng với hành trình con trở lại trường.

Thưa bác sĩ, có thể thấy mối bận tâm lớn nhất của cha mẹ mỗi khi năm học mới bắt đầu là con bị ốm. Thậm chí các mẹ có con đang tuổi học mầm non thì luôn than phiền rằng cứ đi học là con bị ốm. Lý do vì sao vậy, bác sĩ có thể giải thích cụ thể cho các mẹ không?

Thực tế là mùa tựu trường rơi vào thời điểm giao mùa từ mùa hè sang mùa thu, ở ngoài Bắc hay trong Nam đều là mùa mưa, độ ẩm cao nên mầm bệnh càng dễ phát sinh. Thêm nữa, trẻ nhỏ chuyển từ môi trường ở nhà đến môi trường lớp học, tiếp xúc với nhau nhiều là y rằng sẽ ốm vì chúng lây bệnh của nhau.

Thêm nữa, do trẻ còn nhỏ, hệ thống miễn dịch còn non yếu nên dễ bị các tác nhân gây bệnh, các vi khuẩn, virus tấn công, nhất là các bệnh nhiễm khuẩn đường hô hấp và đường tiêu hóa.

Những bệnh phổ biến nhất trẻ có thể gặp phải trong mùa tựu trường này là những bệnh gì thưa bác sĩ?

Khi trẻ chuyển đổi môi trường từ nhà đến lớp học và tiếp xúc với nhiều bạn bè thì sẽ rất dễ mắc các bệnh về đường hô hấp, cả đường hô hấp trên và hô hấp dưới. Đặc biệt trong mùa này trẻ rất dễ mắc các bệnh như tay chân miệng, sốt xuất huyết, các virus gây viêm đường hô hấp trên như cúm, thủy đậu, sởi…

Những bệnh này đều có triệu chứng khác nhau như hắt hơi, sổ mũi, ho, đau họng, sốt, ho sâu nặng đờm… Cha mẹ cần theo dõi chặt chẽ những triệu chứng này ở trẻ để đưa trẻ đến gặp bác sĩ kịp thời.

Phòng bệnh hơn chữa bệnh, điều cha mẹ rất quan tâm trong mùa tựu trường này là cần làm gì để con trẻ có sức đề kháng tốt nhất, giảm nguy cơ mắc các bệnh kể trên thưa bác sĩ?

Tôi cho rằng trẻ khỏe mạnh, có sức đề kháng tốt và ít ốm vặt là kết quả phối hợp của nhiều biện pháp mà cha mẹ cần cùng trẻ thực hiện, cụ thể là:

Thứ nhất: Trẻ cần giữ vệ sinh sạch sẽ

Việc vệ sinh tay chân rất quan trọng và cần tạo thành thói quen cho trẻ. Các bệnh đường hô hấp thì lây qua các giọt bắn, qua tiếp xúc trực tiếp nhưng nhiều bệnh lại lây qua đường tay – miệng. Ví dụ như bệnh tay chân miệng, lây qua đường phân - tay - miệng. Một trẻ bị tay chân miệng đi đại tiện, virus lan ra môi trường. Trẻ nhỏ bò trên sàn, cầm đồ chơi, rồi tay đó cho lên miệng… thế là lây bệnh.

Thứ 2: Nên cải thiện môi trường sống

Cũng giống như việc giữ gìn vệ sinh cá nhân, việc cải thiện môi trường sống sạch sẽ cũng rất quan trọng, giúp trẻ được tiếp xúc với môi trường trong lành từ đó trẻ sẽ ít chịu sự tấn công của vi khuẩn, virus.

Thứ 3: Tích cực cho con vận động

Việc vận động làm hệ tim mạch hoạt động nhiều hơn, hệ hô hấp hoạt động nhiều hơn, quá trình trao đổi chất và đào thải chất cũng mạnh hơn, não bộ phát triển tốt hơn…Cơ thể trẻ vì thế mà phát triển mạnh khỏe hơn, sức đề kháng cũng tốt hơn.

Thứ 4: Bổ sung dinh dưỡng đầy đủ và cân bằng cho trẻ

Ngày nay, việc cho con ăn uống đầy đủ không phải là chuyện khó, thậm chí là còn thừa nhưng tôi muốn nhấn mạnh đến việc cha mẹ cần cho trẻ ăn uống cân bằng dưỡng chất, có nghĩa là trẻ cần phải được bổ sung đủ 4 nhóm dinh dưỡng bao gồm Protein (thịt), Lipid (mỡ), Cacbohydrat (tinh bột) và nhóm vitamin & khoáng chất. Thiếu 1 trong 4 nhóm trên sẽ không cân bằng được chất dinh dưỡng, ảnh hưởng đến sức đề kháng của trẻ.

Thời gian gần đây các mẹ hiện đại hay rỉ tai nhau việc bổ sung dưỡng chất HMO cho trẻ để giúp tăng sức đề kháng, giúp trẻ bớt ốm vặt. Điều này có đúng không thưa bác sĩ?

Đây cũng là điều thứ 5 tôi khuyên cha mẹ đó là nên bổ sung dưỡng chất HMOs cho con. HMOs là thành phần chất rắn nhiều thứ 3 trong sữa mẹ, có chức năng đặc biệt trong việc tăng cường sức đề kháng tự nhiên thông qua việc hỗ trợ nuôi dưỡng hệ vi sinh vật có lợi cho đường ruột, vô hiệu các mầm bệnh bám vào gây hại cho niêm mạc ruột còn non yếu và góp phần xây dựng hệ miễn dịch của trẻ.

Các nghiên cứu năm 2017 đã chỉ ra rằng, việc bổ sung hai loại HMOs là 2'-FL và LNnT có thể giúp trẻ giảm 55% nguy cơ viêm đường hô hấp dưới; giảm 70% nguy cơ mắc viêm phế quản; giảm 53% nguy cơ cần sử dụng kháng sinh và giảm 56% nguy cơ sử dụng thuốc hạ sốt.

Chính vì người ta thấy HMOs trong sữa mẹ tốt như vậy nên ngày nay, các nhà sản xuất cũng cố gắng bổ sung HMOs vào các sản phẩm dinh dưỡng để giúp tăng cường sức đề kháng tự nhiên cho trẻ, giúp bé tránh được sự tấn công của các vi khuẩn, virus trong mùa tựu trường.

Theo như Bác sĩ chia sẻ hiện nay HMOs đã được các nhà sản xuất bổ sung vào sản phẩm, liệu HMOs được bổ sung có cho tác động tương tự và có điều gì cần lưu ý khi sử dụng các HMOs bổ sung này không ạ?

Hiện nay, các nhà sản xuất sử dụng công nghệ sinh học bằng cách lên men để tạo ra các cấu trúc HMOs bắt chước cấu trúc của HMOs trong sữa mẹ. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng chức năng của HMOs chỉ phụ thuộc vào cấu trúc, do đó nếu có thể tổng hợp ra cấu trúc giống HMOs có trong sữa mẹ thì tác động sẽ là tương tự.

Tuy nhiên điều cần quan tâm của các nhà khoa học khi tổng hợp các HMOs chính là việc đảm bảo tính an toàn, tinh khiết của HMOs trong quá trình tổng hợp bằng công nghệ sinh học, không được để lẫn các tạp chất để đảm bảo sức khỏe cho trẻ. Do đó các HMOs tổng hợp trước khi bổ sung vào các sản phẩm sữa công thức nên được các tổ chức uy tín như FDA (Cục quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ) và EFSA (Cơ quan An toàn Thực phẩm Châu Âu) chứng nhận an toàn.

Xin cảm ơn bác sĩ về những chia sẻ hữu ích này!