Một số sai lầm của bố mẹ trong cuộc sống hàng ngày vô tình làm giảm khả năng tập trung của trẻ vào việc học.
Trong môi trường xã hội phát triển nhanh chóng như hiện nay, việc rèn luyện khả năng tập trung cho trẻ ngày càng trở nên quan trọng.
Tuy nhiên, trẻ thường nhìn xung quanh và khó ổn định để hoàn thành một việc, điều này khiến nhiều phụ huynh bối rối.
Giáo sư tâm lý Li Meijin từng chỉ ra rằng, việc trẻ thiếu tập trung, dẫn đến học kém thường liên quan mật thiết đến hành vi của bố mẹ. Bà đã tổng hợp 4 hành vi trong cuộc sống hàng ngày của phụ huynh, có thể cản trở trẻ phát triển khả năng tập trung vào học tập.
Làm gián đoạn hoạt động của trẻ
Nhiều bậc bố mẹ vô thức ngắt lời khi trẻ đang tập trung vào một hoạt động nào đó. Ví dụ, khi trẻ đang say mê xếp hình hoặc vẽ tranh, bố mẹ đột ngột yêu cầu trẻ dừng lại để ăn hoặc chuyển sang một công việc khác.
Việc gián đoạn này làm mất đi sự tiếp nối trong dòng suy nghĩ của trẻ, gây nên cảm giác bực bội, khó chịu. Trẻ thường cần thời gian để định hình ý tưởng và cảm xúc trong quá trình sáng tạo, nếu bị ngắt quãng liên tục có thể cảm thấy không được tôn trọng.
Làm gián đoạn hoạt động của trẻ.
Khi trẻ bị gián đoạn, não bộ phải chuyển đổi từ trạng thái tập trung sang trạng thái khác, điều này đòi hỏi một nỗ lực lớn và có thể gây căng thẳng.
Nếu trẻ liên tục phải đối mặt với những sự gián đoạn, khả năng tập trung không được rèn luyện đầy đủ, dẫn đến việc trẻ khó có thể hoàn thành một nhiệm vụ nào đó.
Hơn nữa, những gián đoạn này có thể làm trẻ cảm thấy chán nản, mất hứng thú với các hoạt động từng yêu thích. Khi trẻ không còn cảm thấy hào hứng với việc xếp hình hay vẽ tranh vì luôn bị ngắt lời, dần dần tránh né.
Giám sát thường xuyên nhưng không kiên nhẫn
Một số phụ huynh dễ mất kiên nhẫn và thường xuyên thúc giục, đổ lỗi khi thấy trẻ không thể tập trung. Đặc biệt khi bố mẹ trở nên thiếu kiên nhẫn, điều này sẽ gây áp lực tâm lý lên trẻ.
Những lời trách móc, so sánh khiến trẻ cảm thấy như mình đang phải gánh vác một gánh nặng, dẫn đến căng thẳng.
Trong môi trường này, trẻ bắt đầu cảm thấy không chỉ là sự không hài lòng, cảm giác bất lực. Trẻ nghĩ rằng mình không đủ khả năng để đáp ứng kỳ vọng, tạo ra một vòng luẩn quẩn. Khi trẻ cảm thấy áp lực, khả năng tập trung sẽ càng giảm sút, dễ bị phân tâm hơn.
Giám sát thường xuyên nhưng không kiên nhẫn.
Theo thời gian, sự lo lắng có thể trở nên nghiêm trọng. Những đứa trẻ vốn dĩ có đam mê với việc học hoặc các hoạt động sáng tạo dần bắt đầu cảm thấy chán nản và từ bỏ hoàn toàn nỗ lực.
Hơn nữa, cảm giác không thể đáp ứng kỳ vọng dẫn đến những vấn đề nghiêm trọng hơn trong tương lai. Những trẻ lớn lên trong môi trường căng thẳng này phát triển các vấn đề về lòng tự trọng, dễ mắc phải trầm cảm hoặc lo âu.
Làm những việc khác trong khi ở bên con
Trẻ em rất giỏi bắt chước và thường học bằng cách quan sát hành vi của bố mẹ. Nếu bố mẹ luôn bị phân tâm làm những việc khác khi ở bên con, chẳng hạn như xem TV, nghịch điện thoại di động trong khi chơi hay trò chuyện, thì trẻ sẽ dễ dàng bắt chước.
Khi trẻ thấy bố mẹ không chú ý đến mình, dần cho rằng bản thân mình không quan trọng, dẫn đến cảm giác cô đơn và thiếu sự kết nối.
Làm những việc khác trong khi ở bên con.
Mối quan hệ giữa bố mẹ và con sẽ trở nên kém chất lượng. Trẻ có thể bắt đầu cảm thấy rằng việc tương tác với người khác là không cần thiết, vì không nhận được sự chú ý và quan tâm. Điều này có thể ảnh hưởng đến khả năng phát triển các kỹ năng xã hội, gặp khó khăn trong việc kết nối với bạn bè và người khác trong tương lai.
Hơn nữa, khi trẻ không thấy được tầm quan trọng của việc tập trung vào một nhiệm vụ, sẽ khó hình thành thói quen tập trung cần thiết cho việc học tập, gặp khó khăn trong việc theo kịp bạn bè và phát triển kỹ năng cần thiết cho tương lai.
Không cho trẻ cơ hội hoàn thành nhiệm vụ một cách độc lập
Một số phụ huynh lo lắng con học không tốt, nên thường làm thay hết mọi việc. Cho dù đó là việc dọn phòng hay hoàn thành bài tập về nhà.
Mặc dù điều này có thể tạm thời đảm bảo tiến độ công việc trôi chảy, cảm thấy yên tâm hơn về kết quả học tập của con, nhưng thực tế lại tước đi cơ hội rèn luyện kỹ năng tự quản lý và tập trung.
Trẻ không có cơ hội để học hỏi từ những sai lầm. Sự thất bại và những khó khăn trong việc hoàn thành nhiệm vụ là những bài học quý giá giúp trẻ phát triển khả năng giải quyết vấn đề.
Không cho trẻ cơ hội hoàn thành nhiệm vụ một cách độc lập.
Nếu trẻ luôn được bảo vệ quá mức, sẽ không biết cách tự mình đối mặt với thử thách, dẫn đến sự phụ thuộc. Điều này làm giảm sự tự tin, ngăn cản phát triển tính độc lập, một yếu tố quan trọng cho sự trưởng thành sau này.
Hơn nữa, khi trẻ không được giao trách nhiệm, sẽ thiếu hụt kỹ năng quản lý thời gian và tổ chức công việc. Nếu trẻ không học cách sắp xếp công việc, sẽ gặp khó khăn trong việc hoàn thành các nhiệm vụ hiệu quả hơn khi lớn lên, đặc biệt là trong môi trường học tập và làm việc áp lực.
