Theo chuyên gia phong thủy Song Hà, trước khi lau dọn ban thờ phải thắp 5 nén tâm hương và 5 chén nước xin bao sái lau dọn ban án thờ.
Đối với người Việt, ban thờ luôn là nơi linh thiêng, tôn kính nhất của mỗi gia đình. Vào mỗi dịp cuối năm, các gia chủ rất chú trọng đến việc bao sái ban thờ. Chuyên gia phong thủy Nguyễn Song Hà cho biết, theo tín ngưỡng dân gian sau khi các vị thần rời đi lên Thiên đình báo cáo, các vị thần mới có thể được thư thái nghỉ ngơi. Thế nên sau lễ cúng rước 1 bà Táo và 2 ông Táo, người dân mới quét rác, dọn dẹp nhà cửa, chỉnh sửa ban thờ và không gian tâm linh thờ cúng. Do đó việc bao sái bát hương hay dọn dẹp ban thờ trước lễ cúng là rất sai. Tuy nhiên mọi người vẫn phải ghi nhớ phải làm lễ cúng ông Công ông Táo trước giờ Ngọ ngày 23 tháng Chạp còn dọn dẹp, bao sái ban án thờ thì thoải mái vào ngày 24, 25, 26, 27 ... tháng Chạp không nhất thiết phải bao sái đúng ngày 23 tháng Chạp.
Đối với người Việt, ban thờ luôn là nơi linh thiêng, tôn kính nhất của mỗi gia đình.
Dưới đây, chuyên gia phong thủy Song Hà sẽ chỉ mọi người cách lau dọn bàn thờ chuẩn nhất để chiêu tài, rước lộc năm Nhâm Dần 2022.
Quy trình lau dọn bàn thờ
- Trước khi lau dọn ban thờ phải thắp 5 nén tâm hương và 5 chén nước xin bao sái lau dọn ban án thờ.
- Trong quá trình dọn dẹp, bao sái ban thờ thông thường việc đầu tiên mọi người cần làm là bao sái bát hương nếu nhà không có ngai thờ gia tiên. Còn nếu không các nhà vẫn nên lau dọn từ trên cao rồi mới xuống đến thấp, lau các bức tượng nên dùng khăn mềm để tránh tượng bị xước hoặc bay màu sơn.
- Đối với các ngai thờ gia tiên hoặc bài vị thờ gia tiên bằng gỗ, lọ hoa sen gỗ, lục bình gỗ, bàn thờ gỗ, sập gỗ... tránh dùng rượu gừng, cồn hoá học, rượu nồng độ cao lau rửa sẽ làm hỏng vécni hoặc màu sơn son, thiếp vàng. Còn đối với các bức tượng bằng đồng, dùng cồn, hoặc hóa chất để tránh cho đồng khỏi bị ôxy hóa, han gỉ thành màu xanh hoặc nhanh bị xỉn.
- Hàng năm mọi người nên thường xuyên rút tỉa chân hương, không nên để chân hương lưu cữu nhiều năm vì chân hương làm bàn thờ sẽ nhanh bụi và gây ra nguy cơ hoả hoạn cao. Từ năm 2022, chúng ta chính thức bước vào thời kỳ chuyển vận từ vận 8 vận bát bạch sang vận 9 vận cửu tử. Trong khi đó, vận 9 thì đa phần dễ xảy ra Hoả tai nên chúng ta cần đặc biệt đề phòng. An toàn nhất là nếu gia đình nào sử dụng bàn thờ bằng gỗ thì đặt tấm kính lên bề mặt bàn thờ và dán đề can vân gỗ hoặc đề can sần ở mặt trên để ngai thờ, ảnh thờ, bát hương không bị phản chiếu ngược hình ảnh.
- Khi làm sạch bụi hoặc lau rửa sạch các đồ thờ rồi thì bước tiếp theo là thay nước ở các bình hoa và thay nước cúng. Hoa đã héo hoặc đã tàn cần thay ngay tránh có mùi xú uế nơi thờ cúng.
- Sau khi lau dọn xong, mọi người thắp 3 nén hương và mời tổ tiên, thần linh về quy tụ.
Chuyên gia phong thủy Song Hà.
Lưu ý:
- Khi bao sái bát hương, mọi người lấy một tay giữ yên bát hương, một tay lau xung quanh bát hương, lau từ vòng Lưỡng long chầu nguyệt lau ra. Nếu bát hương kê hơi sát tường thay bằng dùng giẻ lau, ta có thể dùng khăn giấy ướt đã giặt lại sạch rồi nhúng vào nước ngũ vị hương bọc vào đầu que mỏng lách vào lau sau lưng bát hương. Ngoài bát hương, ảnh hoặc tượng trên ban thờ mọi người cũng nên hạn chế di chuyển.
- Trước ngày lau dọn bàn thờ, mọi người phải kiêng ăn mắm tôm, tỏi, thịt chó, thịt mèo, ba ba, rùa, rắn, khỉ, kiêng uống rượu ngâm cao hổ, ngâm rắn...
- Các gia đình nên dùng nước sạch đã đun sôi để nguội để lau dọn bàn thờ. Nếu gia chủ cẩn thận hơn, có thể dùng rượu trắng cho thêm một chút gừng củ giã nhuyễn hoặc nước đun từ 5 loại thảo dược (quế khô, hồi khô là 2 vị cố định 3 vị còn lại tùy vùng miền sẽ là 3 trong các vị: gỗ vang, đinh hương, bạch đàn, mùi thơm, hương nhu, xả, lá nếp...) để làm sạch đồ thờ cúng.
- Khi lau rửa bài vị của tổ tiên hay tắm tượng (tượng Phật, tượng các vị Thần Tài...) thì phải dùng nước ấm, không được dùng nước lạnh.
- Tuyệt đối không lau bài vị c̠ủa̠ tổ tiên trước bài vị của Thần Phật. Người xưa quan niệm như vậy Ɩà bất kính, mạo phạm với Thần Phật.
Khi lau rửa bài vị của tổ tiên hay tắm tượng (tượng Phật, tượng các vị Thần Tài...) thì phải dùng nước ấm, không được dùng nước lạnh.
Vật dụng cần thiết lau dọn bàn thờ
- Khi tiến hành lau dọn cần chuẩn bị chổi, khăn lau bàn thờ chuyên dùng hoặc dùng khăn, chổi mới. Nên chuẩn bị một chiếc bàn bên trên trải vải đỏ để đặt ngai thờ gia tiên, bài vị gia tiên, nếu bàn thờ có đặt chung bài vị gia tiên với các vị Phật Thần thì phải để ra hai chỗ khác nhau, không được lẫn lộn.
- Vì lý do bất khả kháng như mặt bàn thờ bị nứt, bàn thờ bị mối mọt, vị trí ban thờ đang bị thẳng toilet tầng dưới... buộc phải dịch chuyển bàn thờ hoặc phải hạ bát hương, bài vị và các đồ thờ cúng thì chuẩn bị nơi sạch sẽ đã chuẩn bị trước (chú ý đặt bát hương, bài vị Phật Thần và gia tiên riêng để không bị lẫn) rồi mới quét bụi bặm, lau rửa ban thờ, đồ thờ cúng.
Mọi người nên chuẩn bị một chiếc bàn bên trên trải vải đỏ để đặt ngai thờ gia tiên, bài vị gia tiên, nếu bàn thờ có đặt chung bài vị gia tiên với các vị Phật Thần thì phải để ra hai chỗ khác nhau, không được lẫn lộn.
Kiêng kị khi lau dọn bàn thờ
- Khi lau chùi tránh việc xê dịch các bức tượng, ngai thờ gia tiên, bài vị gia tiên, bát hương… đặc biệt là bát hương. Bát hương là hình thức hội tụ tâm thức, là sợi dây vô hình liên kết cõi dương trần với cõi âm.
Vì thế, nếu di chuyển bát hương thì có thể làm ảnh hưởng xấu tới sự liên kết ấy, khiến lòng thành không được chứng giám và gây ra xui xẻo, tai ương cho gia chủ.
Trường hợp có sự cố bất khả kháng phải xê dịch các bức tượng, đồ thờ hoặc bát hương… thì khi lau dọn xong phải sám hối và hoàn nguyên đúng vị trí như ban đầu gọi là làm thủ tục an vị bàn thờ, an vị bát hương.
- Khi lau dọn không gian thờ cúng đại kỵ để ánh sáng dương quang mặt trời chiếu rọi vào bàn thờ vào các bát hương thờ. Ta có thể bất đèn điện để lấy sáng chứ không mở toang cửa phòng thờ hay mở toang cửa sổ làm tổn hại năng lượng tâm linh.