Tại thủ đô Hà Nội và TP Hồ Chí Minh, vẫn có nhiều hộ gia đình có tới 3-4 thế hệ sinh sống trong những căn hộ siêu nhỏ chỉ vỏn vẹn vài m².
Khung cảnh chật chội, ẩm thấp nhưng những con người ở đây chưa từng than trách số phận, luôn chấp nhận thực tại và cảm thấy may mắn khi có một nơi ăn chốn ở giữa chốn phồn hoa.
1. Căn nhà siêu nhỏ trong phố cổ Hà Nội là nơi lưu trú của 4 người với vỏn vẹn 4,2 m2
Đến với phố cổ Hà Nội nhiều người thường liên tưởng đến những ngôi nhà cổ nằm kề bên nhau với mái ngói đã ngả màu. Đằng sau sự hoa lệ hào nhoáng thì sâu bên trong phố cổ tồn tại những ngôi nhà vỏn vẹn vài mét vuông. Những người dân sống tại đó mới thấu hiểu được những sự khốn khó.
Tại phố cổ Hà Nội, bạn sẽ không đếm xuể có bao nhiêu con ngõ siêu nhỏ mà chỉ đủ cho 1 người đi vào. Bên cạnh đó là kèm theo những căn gác nhỏ với diện tích chỉ vài mét vuông.
Trong đó, căn hộ của bà Nguyễn Thị Tỉnh nằm sâu trong ngõ Phất Lộc (Phường Hàng Buồm, Hoàn Kiếm, Hà Nội) có thể cho là căn nhà siêu nhỏ và đặc biệt nhất trong ngõ. Căn nhà này nhỏ chỉ với diện tích khoảng 2,2 m2. Đây là nơi cư trú của 5 người trong gia đình 3 thế hệ từ người già đến trẻ nhỏ.
Nơi sinh hoạt nấu nướng chung của các nhà trong con ngõ
Bà Tỉnh năm nay 75 tuổi hiện đang sống cùng 4 người con, cháu trong ngôi nhà này. Trong đó có 1 người cháu đã đến tuổi trưởng thành (sinh năm 92) và cháu nhỏ nhất cũng đã 11 tuổi.
Để tạo khoảng trống trong ngôi nhà, ngoài chiếc tủ lạnh chứa thực phẩm để buôn bán nhỏ lẻ nuôi sống gia đình thì trong nhà sẽ không chứa thêm vật dụng nào khác. Quần áo, đồ dùng bát đĩa sinh hoạt của gia đình được trưng dụng treo kín 4 vách tường.
Căn nhà thiếu ánh sáng chỉ có một cửa sổ duy nhất để đón ánh sáng.
Việc sắp xếp đồ đạc này tuy có chút tiết kiệm tạo khoảng trống cho căn nhà nhưng khiến không gian thêm nóng bức và ngột ngạt. Ban ngày cả nhà đều di tản người đi làm, người đi học. Chỉ riêng bà Tỉnh đã cao tuổi yếu chân nên đành ở nhà buôn bán.
Một góc nhỏ của ngôi nhà đã cũ kỹ
Khi đến tối, mọi thành viên trở về nhà ngủ thì căn hộ này ít khi được đóng cửa cho dù bão táp. Khi ngủ thì chẳng ai nhúc nhích được vì cả nhà ai cũng cao to.
Đặc biệt do chiếc tủ lạnh chiếm diện tích trong nhà nên chỗ nằm của bà Tỉnh thường không đủ dài để duỗi thẳng chân. Nếu muốn duỗi chân thì bà phải gác chân lên tủ lạnh hoặc quay đầu để thò một nửa chân ra ngoài sân.
Đồ đạc xếp chồng lên nhau là cách sắp xếp hữu hiệu nhất căn nhà siêu nhỏ này
Bà Tỉnh chia sẻ: “Ngôi nhà được tu tạo làm thêm gác xép nhưng chỉ đủ để đồ và 1 người nằm nghỉ. Tuy nhiên cứ hễ mưa thì căn gác xép này lại bị dột nên không thể ở được”.
Cách nhà bà Tỉnh không xa còn cũng có nhiều căn nhà cùng cảnh chật hẹp cũ nát.
2. Những chiếc “hộp diêm” trên nóc... toa-lét
Đối lập với không khí nhộn nhịp của phố xá thì con ngõ rẽ vào nhà ông Nguyễn Phùng Hải và vợ là bà Nguyễn Thị Xâm ở 107 Hàng Bạc lại trở nên tĩnh lặng lạ thường.
Căn nhà tọa lạc ngay trên nóc nhà vệ sinh tập thể trong ngõ 107 Hàng Bạc
Gần 30 năm nay vợ chồng ông sống trên nóc nhà một toa lét công cộng. Đây là nhà vệ sinh chung của 6 gia đình trong ngôi nhà cổ. Với không gian tối om, ẩm thấp, gạch xây cũ nát cùng vết sơn tường loang lổ giống như một nhà kho chứa đồ. Ngôi nhà này có diện tích khoảng 8m2 nên từ cửa vào bên trong cũng chất đống đầy đồ đạc từ xoong nồi, bát đĩa, quần áo và các vật dụng gia đình…
Bốn phía ngôi nhà được quây tôn mỏng nên mùa hè không khác gì nhà xông hơi. Còn những đêm mưa lớn thì trong nhà như bị gõ trống lên đầu nện thẳng vào màng chí vô cùng bức bối khó chịu. Còn những hôm bão về mưa cuồn cuộn như long trời lở đất. Tuy nhiên bà Xâm vẫn vui vẻ chia sẻ:“Tôi còn may mắn hơn mấy hộ dưới tầng 1, có mưa là ngập cả nhà”.
Các vật dụng trong nhà được sắp xếp gọn gàng vì diện tích quá chật chội
Ngôi nhà vốn nằm trên công trình phụ công công nên vợ chồng bà Xâm phải hứng đủ thứ mùi. Bà Xâm chia sẻ:"Nắng ráo còn đỡ chứ những hôm mưa rào, ẩm thấp, ngồi trong nhà mà chẳng khác gì ngồi cạnh... sông Tô Lịch".
Cuộc sống quá bức bối và chật chội, bà Xâm đã từng nghĩ về một ngôi nhà rộng rãi thoải mái hơn. Tuy nhiên, công việc bán rau thu nhập ít và chồng bà thì chạy xe ôm nên cuộc sống tạm đủ ăn nên mơ ước của bà Xâm mãi chỉ là mong muốn không thể thành hiện thực. Đối diện với tuổi cao, bà Xâm thường xuyên bị đau chân cùng tuổi già nên mọi chi tiêu phải trông cậy vào con trai làm CNTT và cô con gái là nhân viên pha chế cà phê lo giúp.
Lối lên nhà bà Xâm với cầu thang hẹp dốc và trơn trượt
Bà Xâm chia sẻ: “Ở khu phố này dẫu chật hẹp nhưng lại dễ làm ăn, cuộc sống cũng đông vui, nhộn nhịp hơn. Nếu bây giờ chuyển đi nơi khác thì cũng không biết làm gì để sống… Chính vì vậy, cả gia đình bà vẫn cố bám trụ tại ngôi nhà siêu bé này.
3. Cuộc sống trong căn nhà 1,2 m2 duy nhất ở trung tâm Sài Gòn
Tại căn nhỏ chỉ khoảng 1,2 m2 là nơi sinh sống của bà bà Lê Thu Vân (52 tuổi, ngụ khu Chợ Gạo, phường Cầu Ông Lãnh, Quận 1, Tp Hồ Chí Minh. Căn nhà này quá nhỏ bé và để được rất ít đồ đạc. Mọi sinh hoạt của gia đình bà Vân hầu như diễn ra ở bên ngoài tại vỉa hè đại lộ Võ Văn Kiệt.
Vào mỗi buổi tối, còn không đủ chỗ ngủ cho 2 người. Con gái ngủ trên gác còn bà Vân kê chiếc ghế ngủ ngay trước nhà và trông coi chiếc tủ đựng hàng tạp hóa - nguồn thu nhập duy nhất của gia đình.
Bà Vân tâm sự: “Đây có lẽ là căn nhà nhỏ nhất ở trung tâm TP Hồ Chí Minh. Diện tích còn chưa bằng cái nhà vệ sinh của người ta”. Tuy nhiên bà vân vẫn thấy may mắn hơn nhiều người vì vẫn có chỗ trú chân tại nơi hoa lệ.
Toàn cảnh ngôi nhà siêu tí hon của chị Vân tại TP. Hồ Chí Minh
4. Gia đình 8 người sống chen chúc trong căn nhà rộng 2,4m2
Với diện tích vỏn vẹn 1,2m x 2m, căn nhà của chị Dung (quận 3, TP.HCM) được biết đến là căn nhà siêu nhỏ ở Sài Gòn. Mỗi lần gia đình hội tụ đủ 8 thành viên thì 2-3 người phải ra vỉa hè ngủ vì quá mức chật chội.
Căn nhà nằm trên cung đường ngoằn nghèo cách đầu hẻm 360 Nguyễn Thị Minh Khai (quận 3, TP.HCM) chừng vài chục mét. Ngôi nhà này có từ 3 đời trước và được tổ tiên nhường lại cho mẹ chị (bà Nguyễn Thị Lan, 53 tuổi) đứng tên.
Căn nhà là nơi lưu trú của chị Dung cùng những đứa con
Với thiết kế 1 tầng trệt và 1 lầu cùng diện tích khá khiêm tốn. Nơi đây là nơi sinh sống của 3 thế hệ từ ông bà đến con cháu. Trước đây, Bà Lan vẫn luôn cố gắng bám trụ tại căn nhà này để phụ con cái buôn bán kiếm tiền nuôi các cháu ăn học. Nhưng cuộc sống gia đình khó khăn cùng với căn nhà quá chật hẹp nên bà đã quyết định rời quê hương đi tha phương cầu thực ở Trà Vinh để mong bớt vất vả.
Đồ đạc trong căn nhà của các thành viên trong gia đình
Bà Lan tha phương cầu thực ở nơi xa xứ thì chị Dung cùng 6 người con vẫn ở lại ngôi nhà này. Sau một thời gian không kham nổi 7 miệng ăn chi đã phải gửi 2 đứa con cho anh em họ hàng nuôi giúp. Chị Dung chia sẻ: Mỗi lần đoàn tụ gia đình, chị và 2 đứa con lớn lại ra vỉa hè trải chiếu ngủ vì nhà quá nhỏ. Nằm nghiêng bên này thì đụng người, ngả bên kia đụng cầu thang hoặc đồ dùng khác. Việc nấu ăn thì diễn ra ở bên ngoài, khi nào hôm mưa gió phải nhờ hiên nhà hàng xóm nấu”.
Góc sinh hoạt và nghỉ ngơi của chị Dung và các con
Chị Dung chia sẻ: “Mỗi tối đi ngủ, tôi và các con đều phải mở toang cửa sổ nếu không bị ngạt. Mỗi lần tôi vo gạo nấu cơm, các con chị hầu như phải ra ngoài đứng hoặc đi đâu đó khi nào xong việc mới được về”.
Góc học tập của các con chị Dung
Ngôi nhà này chật chội đến nỗi các con của chị Dung phải thay phiên nhau học bài. Mỗi khi học các con chị phải nằm ra nền nhà hoặc co chân rất khó chịu.
Nhà nhỏ thiếu ánh sáng nên chị thường xuyên mở cửa sổ để ánh sáng le lói cho con học bài. Trong mỗi bữa cơm, chị và các con tự lấy mỗi người một tô đem ra ngoài ăn chứ không ngồi cùng nhau được.
Góc nấu ăn và thờ cúng của gia đình chị Dung
Tuy ngôi nhà bé nhỏ chật chội là vậy nhưng vẫn luôn ngập tràn tiếng cười của trẻ con. Đây là niềm hạnh phúc quý giá với chị Dung.
