Đây là điểm đáng lưu ý khi sửa Luật bảo hiểm xã hội.
Chiều 26/5, Kỳ họp 7 Quốc hội XIII tiếp tục ngày làm việc thứ 6 với 2 nội dung, nghe báo cáo dự án Luật bảo hiểm xã hội (BHXH, sửa đổi) và thảo luận về Dự kiến Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2015, điều chỉnh Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh khóa XIII và năm 2014 của Quốc hội.
Trình bày Tờ trình của Chính phủ dự án Luật BHXH, Bộ trưởng Bộ LĐ,TB&XH Phạm Thị Hải Chuyền cho biết, dự thảo lần này đã bổ sung quy định lao động nam có vợ sinh con được nghỉ việc hưởng chế độ thai sản. Cụ thể, nếu vợ sinh thường, người chồng được hưởng 5 ngày nghỉ việc; nếu vợ sinh mổ, chồng được nghỉ 7 ngày.
Ngoài ra, dự thảo luật còn sửa đổi điều kiện hưởng chế độ thai sản trong trường hợp lao động nữ có thời gian đóng bảo hiểm xã hội dài nhưng vì lý do thai không bình thường phải nghỉ việc nên không đủ điều kiện đóng bảo hiểm xã hội từ đủ 6 tháng trở lên trong thời gian 12 tháng trước khi sinh con.
Cũng về chế độ thai sản, dự thảo sửa đổi thời gian lao động nữ nghỉ việc hưởng chế độ khi sinh con, nhận nuôi con nuôi dưới 6 tháng tuổi theo Bộ luật Lao động năm 2012, bổ sung trường hợp lao động nam nhận nuôi con nuôi dưới 6 tháng tuổi cho tương đồng với quy định đối với lao động nữ.
Trường hợp chỉ có mẹ tham gia bảo hiểm xã hội hoặc cả cha và mẹ đều tham gia bảo hiểm xã hội mà mẹ chết sau khi sinh con thì cha hoặc người trực tiếp nuôi dưỡng được nghỉ việc hưởng chế độ thai sản đối với thời gian còn lại của người mẹ.
Trường hợp chỉ có cha tham gia bảo hiểm xã hội mà mẹ chết sau khi sinh con hoặc gặp rủi ro sau khi sinh mà không còn khả năng chăm sóc con có xác nhận của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh theo thẩm quyền thì người cha được nghỉ việc hưởng chế độ thai sản cho đến khi con đủ 6 tháng tuổi.
Quy định về trợ cấp một lần khi sinh con được sửa theo hướng, trong trường hợp chỉ có cha tham gia bảo hiểm xã hội khi sinh con thì cha được trợ cấp một lần bằng 2 tháng tiền lương cơ sở cho mỗi con.
Dự thảo cũng bổ sung quy định mức hưởng chế độ thai sản một ngày được tính bằng mức hưởng chế độ thai sản theo tháng chia cho 24 ngày.
Theo báo cáo thẩm tra dự án luật này được bà Trương Thị Mai – Chủ nhiệm Ủy ban về các vấn đề xã hội của Quốc hội trình bày tại hội trường, Ủy ban này cơ bản nhất trí với các sửa đổi, bổ sung chính sách đối với chế độ BHXH ngắn hạn (chế độ ốm đau, thai sản; chế độ tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp).
Tuy nhiên, những năm gần đây, các quỹ ngắn hạn có số kết dư rất cao, chưa phù hợp với mục tiêu và tính chất của chế độ BHXH ngắn hạn. Ủy ban đề nghị Ban soạn thảo cần tiếp tục nghiên cứu, bổ sung chính sách cũng như các biện pháp để thực hiện tốt hơn các chính sách BHXH ngắn hạn.
Bộ trưởng Phạm Thị Hải Chuyền. Ảnh: Việt Nguyễn
Về thay đổi độ tuổi nghỉ hưu, bà Phạm Thị Hải Chuyền cho hay, dự thảo luật quy định lộ trình tăng tuổi nghỉ hưu đối với từng nhóm đối tượng theo hướng trước tiên từ năm 2016 trở đi thực hiện tăng tuổi nghỉ hưu đối với cán bộ, công chức, viên chức; sau đó từ năm 2020 trở đi sẽ thực hiện tăng tuổi nghỉ hưu đối với các nhóm đối tượng còn lại.
Cụ thể, từ năm 2016 trở đi, điều kiện về tuổi đời hưởng lương hưu của cán bộ, công chức, viên chức cứ mỗi năm tăng thêm 4 tháng tuổi cho đến khi đạt 60 tuổi đối với nữ và 62 tuổi đối với nam. Từ năm 2020 trở đi, điều kiện về tuổi đời hưởng lương hưu của các nhóm đối tượng còn lại cứ mỗi năm tăng thêm 4 tháng tuổi cho đến khi đạt 60 tuổi đối với nữ và 62 tuổi đối với nam.
Tuổi nghỉ hưu đối với lực lượng vũ trang thực hiện theo quy định của Luật Sĩ quan quân đội nhân dân Việt Nam và Luật Công an nhân dân.
Riêng đối với người lao động làm nghề hoặc công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm và người lao động làm việc ở nơi có phụ cấp khu vực từ 0,7 trở lên tuổi nghỉ hưu vẫn thực hiện như quy định hiện hành.
Về dự thảo các quy định này, Ủy ban về các vấn đề xã hội đồng tình với việc nâng tuổi nghỉ hưu đối với người lao động có trình độ chuyên môn kỹ thuật cao, người lao động làm công tác quản lý và một số trường hợp đặc biệt khác. “Tuổi nghỉ hưu thấp dẫn tới thời gian đóng BHXH ngắn nhưng thời gian hưởng lương hưu dài do tuổi thọ trung bình của người dân tăng lên”, bà Mai cho biết.
