Ở phía tây Thanh Hóa xuất hiện rất nhiều hang có quan tài và xương người chết từ thời cổ xưa, tuy nhiên chưa ai xác định được nguồn gốc bộ tộc này từ đâu.
Thời gian gần đây, người dân còn đồn thổi rằng trong các hang động ấy đang cất giấu vàng bạc. Để lý giải những bí mật trên, chúng tôi đã tìm về hang “Ma Xá” thuộc xã Cổ Lũng, huyện Bá Thước (Thanh Hóa) khảo sát.
Hang “Ma Xá” nằm trên lưng chừng núi thuộc vùng đệm của khu bảo tồn thiên nhiên Pù Luông. Theo các cụ cao niên ở trong bản thì tên gọi ấy đã có từ rất lâu, tuy nhiên những năm gần đây, khi một số người đi lấy đất về để chế thuốc súng săn thú thì họ mới phát hiện ra quan tài, nên cũng có người gọi đó là hang "quan tài".
Vì muốn khám phá những điều bí ẩn chưa được lý giải, nên chúng tôi quyết định đến hang “Ma Xá” để tìm hiểu. Men theo con đường quanh co bên những ngôi nhà sàn truyền thống của đồng bào dân tộc Thái. Sau một giờ đồng hồ cuối cùng chúng tôi cũng vào được Bản Khuyn, nơi có “hang ma”.
Đường lên hang “Ma Xá”.
Dừng lại trước cổng của một nhà sàn, anh Sơn (PV người bản địa) hỏi hỏi trúng anh Lương Đình Thuấn đang giữ chức trưởng thôn. Biết chúng tôi muốn xem “hang ma”, anh Thuấn xuống bếp lấy con dao nắp buộc vào một bên hông, nói vọng lên: “Hôm nay tôi dẫn các anh đi xem hang ma, nhưng phải mất một tiếng đồng hồ mới đến nơi, xa lắm”.
Vượt hết con dốc thứ nhất, tôi đã cảm nhận rõ sự mệt nhọc, bởi tim đập mỗi lúc một mạnh. Cảm giác mạch tuần hoàn trong máu phải hoạt động liên tục. Lên đến lưng chừng núi, may mắn có một làn gió nhẹ thổi ngang qua khiến cho lớp da ửng đỏ được tắm lạnh đến nỗi nổi cả gai ốc. Vì chúng tôi đi vào buổi sáng nên không khí khá trong lành.
Thỉnh thoảng lại bắt gặp người dân bản địa gùi lá đắng về để nấu canh hoặc đưa xuống miền xuôi bán lấy tiền. Có người còn lấy được cả yến mộc nhĩ tự nhiên mọc ra từ những thân cây gỗ mục nát. Tuy là vùng đệm của khu bảo tồn thiên nhiên Pù Luông, nhưng trong rừng vẫn còn rất nhiều sản vật quý hiếm.
Đang suy nghĩ cho bớt đi sự mệt nhọc thì anh Thuấn nói vọng xuống: “Tý nữa anh em ta lên đây làm mấy chén rượu cho ấm bụng đã. Trên này có ông anh chăn nuôi dê, mới lên năm ngoái thôi, thế mà năm nay đã có gần bốn chục con dê rồi đấy”.
Hang là những mái đá hình vòm.
Một lúc sau ngôi lều đã hiện ra, anh Lục Văn Tinh (chủ lều) thò đầu qua của sổ bảo: “Năm phút nữa là đến “hang ma” thôi, các anh lên đây uống nước đã”. Vì biết có khách lên núi nên anh Tinh đã thịt một con gà nấu với củ măng rừng từ trước. Qua chén rượu thăm hỏi xã giao, câu chuyện ly kỳ về “hang ma” càng trở nên rôm rả. Do thời gian nên chúng tôi phải xin phép lên hang trước, xong việc mới quay trở lại.
Những khúc xương bí ẩn
Trước khi vào hang, anh Thuấn dặn chúng tôi không được nói tục, hoặc xúc phạm đến thần linh. Duy tâm và duy vật đang còn tồn tại hiện hữu đâu đó mà khó ai lý giải được. Đúng như những gì anh Thuấn vừa bảo, trong hang luôn là những luồng gió lạnh thổi tạt vào, khiến cho chúng tôi sợ đến nỗi dựng cả tóc gáy.
Theo quan sát, hang “Ma Xá” là một mái đá hình vòm cầu, cao chừng 200 mét. Vòm hang uốn lượn theo thế rồng bay, mưa nắng không hề ảnh hưởng đến chỗ táng quan tài. Mặc dù rừng núi rậm rạp, tuy nhiên khi đứng ở cửa hang vẫn có thể ngắm nhìn mặt trời mọc vào buổi sáng, hoặc khi lặn vào buổi chiều.
Bước vào bên trong, lúc này quan tài đã hiện ra trước mặt, nó được dựng vào vách đá, hoặc chôn vùi xuống đất. Bỗng dưng, chúng tôi phát hiện ra một khúc xương. Theo anh Thuấn, những khúc xương to hơn vẫn còn nằm trong các cỗ quan tài. Để xác minh, chúng tôi lấy một que gậy chọc thẳng xuống đất chừng 30cm thì quả nhiên vẫn còn hàng chục bộ quan tài.
Chiều dài của quan tài là 2,4 m.
Đa số những chiếc quan tài này không hề có nắp đậy, bên trong được tạc theo hình vòm thuyền độc mộc. Lấy thước đo thì quan tài có độ dài là 2,4 m. Gỗ để tạc ra những cỗ quan tài này là lõi “cây măn ngốt” (cây thuộc họ gỗ lim), tuổi thọ của nó có thể lên đến hàng ngàn năm. Hiện gốc cây này được người dân phát hiện ngay ở phía trên đỉnh núi, đường kính lõi khoảng 80 đến 90 cm.
Chính vì vẻ huyền bí của các “hang ma” nên người dân cho rằng trong quan tài có báu vật, hoặc vàng bạc. Trong những năm gần đây những người dò tìm và buôn bán đồ cổ họ đã vào hang lục lọi. Lần theo những tin đồn này, chúng tôi đã gặp một người chuyên buôn bán đồ cổ trong các hang động ở phía Tây xứ Thanh để tìm lời giải đáp...
