Bộ GD&ĐT biên soạn một bộ SGK, đồng thời khuyến khích các tổ chức, cá nhân biên soạn các bộ SGK khác.
Ngày 20/10 tại kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XIII, Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Phạm Vũ Luận đã trình bày đề án đổi mới chương trình, sách giáo khoa (SGK) giáo dục phổ thông. Ông Luận cho biết dự kiến tổng kinh phí thực hiện đề án là 778,8 tỉ đồng. Trong đó, 462 tỉ đồng để tổ chức tập huấn, bồi dưỡng đội ngũ biên soạn SGK, kể cả các tổ chức, cá nhân viết SGK; xây dựng, thẩm định SGK (dự kiến có bốn bộ); nghiên cứu SGK điện tử. Còn 316,8 tỉ đồng là để biên soạn tài liệu giáo dục cho các địa phương; cung cấp kinh phí tập huấn cho địa phương…
Một chương trình, nhiều bộ SGK
Ông Luận cho biết sẽ thực hiện một chương trình, nhiều bộ sách giáo khoa mới. Theo đó, Bộ GD&ĐT sẽ biên soạn một bộ SGK (bao gồm chương trình tổng thể và các chương trình môn học để sử dụng thống nhất trong toàn quốc). Đồng thời khuyến khích các tổ chức, cá nhân biên soạn nhiều bộ/cuốn SGK khác nhau. Bộ GD&ĐT sẽ thành lập hội đồng thẩm định đối với những bộ/cuốn sách này.
Lý giải cho việc này, ông Luận cho rằng Bộ GD&ĐT muốn chủ động về thời gian và công việc trong quá trình triển khai đổi mới chương trình một cách đồng bộ, kịp thời. Ông Luận cũng khẳng định việc có một bộ SGK do Bộ tổ chức biên soạn sẽ không ảnh hưởng đến các bộ SGK khác cùng lưu hành. Tất cả bộ SGK đều được hội đồng quốc gia thẩm định độc lập. Bộ sẽ tổ chức bán đấu giá bản quyền bộ SGK của Bộ cho các nhà xuất bản, kinh phí thu được sẽ nộp ngân sách nhà nước.
Bộ GD&ĐT khẳng định bộ SGK do Bộ biên soạn sẽ không ảnh hưởng đến các bộ SGK khác cùng lưu hành. Ảnh: HTD
Theo ông Luận, chủ trương này sẽ giúp nâng cao chất lượng, hiệu quả sử dụng sách giáo khoa mới vì huy động được nhiều trí tuệ của các nhà xuất bản, các tổ chức và cá nhân có năng lực tham gia biên soạn SGK, tránh được hiện tượng độc quyền trong biên soạn, in ấn, phát hành SGK. Đồng thời đáp ứng nhu cầu đa dạng của người sử dụng SGK, chủ yếu là giáo viên và học sinh.
Ông Đào Trọng Thi, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội, cho biết có một số chuyên gia đề xuất để các tổ chức, cá nhân biên soạn SGK; Bộ GD&ĐT không tổ chức biên soạn SGK các SGK về khoa học xã hội nhân văn như ngữ văn, lịch sử, địa lý, giáo dục công dân thì Nhà nước vẫn phải trực tiếp tổ chức biên soạn. Ông Thi đề nghị ban soạn thảo nghiên cứu quy định công khai quy trình thẩm định SGK khách quan, độc lập; quy định quy trình cơ sở giáo dục lựa chọn SGK trên cơ sở bàn bạc dân chủ giữa giáo viên với học sinh và phụ huynh của nhà trường.
Giảm tải cho học sinh
Ông Luận cho biết chương trình, SGK mới sẽ tích hợp cao các lĩnh vực giáo dục, các môn học ở tiểu học và THCS để giảm tải, giảm kiến thức hàn lâm, giảm số lượng môn học. Cách thức giảm tải là lồng ghép những nội dung gần nhau của nhiều môn học vào cùng một lĩnh vực hoặc bổ sung, phát triển môn học tích hợp đã có trong chương trình hiện hành tạo thành môn học mới.
Đối với THPT, ông Luận cho biết sẽ phân hóa mạnh bằng hình thức dạy học tự chọn theo định hướng. “Kết thúc cấp THCS là học sinh đã hoàn thành giáo dục cơ bản; lên THPT học sinh được học phân hóa mạnh gắn với định hướng nghề nghiệp. Mỗi học sinh chỉ học ít môn học và hoạt động giáo dục bắt buộc, còn lại tự chọn môn học và chuyên đề học tập theo sở trường và nguyện vọng của cá nhân” - ông Luận cho biết.
Liên quan đến điều này, ông Thi đề nghị ban soạn thảo nghiên cứu, có giải pháp đáp ứng sự gia tăng yêu cầu về cơ sở vật chất kỹ thuật, đội ngũ giáo viên và năng lực cán bộ quản lý khi tăng cường các môn học, chuyên đề tự chọn; đồng thời trình bày cụ thể hơn về phương án dạy học tích hợp, phân hóa đối với từng cấp học, lớp học.
Theo ông Luận, lộ trình đổi mới chương trình, sách giáo khoa mới sẽ được thực hiện theo ba giai đoạn. Giai đoạn 1, từ tháng 1/2015 đến tháng 6/2017: Xây dựng, thẩm định và ban hành chương trình mới; biên soạn bộ tài liệu hướng dẫn dạy học; Bộ tổ chức biên soạn một bộ SGK đồng thời các tổ chức, cá nhân biên soạn các SGK khác; tổ chức thẩm định, phê duyệt SGK; biên soạn tài liệu phục vụ tập huấn giáo viên. Giai đoạn 2, từ tháng 7/2017 đến tháng 6/2018: Tiếp tục biên soạn, thẩm định và phê duyệt SGK; thực hiện bán đấu giá bản quyền một bộ SGK do Bộ GD&ĐT tổ chức biên soạn. Giai đoạn 3, từ tháng 7/2018 đến tháng 12/2021: Triển khai áp dụng chương trình mới từ năm học 2018-2019; tiếp tục biên soạn, thẩm định và phê duyệt SGK; đánh giá, điều chỉnh, ban hành văn bản chương trình mới. Chương trình nên mềm dẻo Ủy ban đề nghị ban hành một chương trình giáo dục phổ thông thống nhất nhưng khả thi, mềm dẻo, linh hoạt; nói chung phải phù hợp với điều kiện thực tế của nhà trường, nhất là khả năng tiếp thu của học sinh. Chương trình phải bao gồm những nội dung cốt lõi, bắt buộc áp dụng trên quy mô toàn quốc và những nội dung bổ sung mang tính đặc thù về lịch sử, văn hóa và kinh tế-xã hội của địa phương. Ông Đào Trọng Thi, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng |