Một phụ nữ bị oan trái đã lên tiếng tố cáo để bảo vệ hai đứa con mình nhưng lại bị khởi tố oan, sau đó được đình chỉ với lý do miễn trách nhiệm hình sự sai luật.
Ngày 16-8, trao đổi với Pháp Luật TP.HCM, ông Bùi Văn Mỹ, Viện trưởng VKSND thị xã Ninh Hòa, Khánh Hòa, cho biết viện đã chuyển lại hồ sơ, đề nghị TAND thị xã Ninh Hòa đưa ra xử sơ thẩm lại vụ LH (63 tuổi, ngụ xã Ninh Phú, thị xã Ninh Hòa) bị truy tố tội cưỡng dâm.
Nỗi oan trái…
Theo ông Bùi Văn Mỹ, VKSND thị xã Ninh Hòa vẫn giữ nguyên quan điểm như cáo trạng gần nhất. Ông Mỹ cũng thừa nhận vụ án trên đã qua nhiều lần xét xử sơ thẩm và đều bị tòa cấp sơ thẩm trả hồ sơ để điều tra bổ sung nhưng đến nay các cơ quan tố tụng vẫn chưa thống nhất quan điểm giải quyết. Dù đã qua nhiều lần xét xử như vậy nhưng tính từ phiên tòa sơ thẩm đầu tiên hồi cuối năm 2015, đến nay vụ án này chưa bao giờ được xét xử phúc thẩm.
Còn theo hồ sơ của PV, đến nay VKSND thị xã Ninh Hòa đã ban hành ít nhất năm cáo trạng về vụ án trên. Cáo trạng mới nhất do VKSND thị xã ban hành ngày 29-5 xác định: Từ tháng 3-1992 đến tháng 7-2012, LH dùng thủ đoạn dụ dỗ con ruột mình là LTN (41 tuổi) nhiều lần cưỡng dâm, hậu quả làm N. sinh ra hai con gái vào các năm 1993 và 1997.
Cũng theo hồ sơ, giữa năm 2012, sau khi được hội phụ nữ hỗ trợ tiền xây dựng nhà ở, N. không còn ở chung nhà với cha mới thoát khỏi việc bị cưỡng ép quan hệ. Đầu năm 2014, N. nghi ông LH có ý muốn thú tính với cả hai đứa con của mình nên nhờ người làm đơn tố cáo hành vi mất nhân tính này đến cơ quan chức năng (do N. không biết chữ). Thế nhưng ngày 28-8-2014, Công an thị xã Ninh Hòa khởi tố cả LH và N. cùng về hành vi loạn luân. Tháng 1-2015, VKSND thị xã ra cáo trạng truy tố LH và N. tội loạn luân.
Các luật sư, nhà báo thăm hỏi, hỗ trợ mẹ con chị N. Ảnh: TL
Có sửa sai nhưng lại né bồi thường
Tại phiên tòa sơ thẩm cuối tháng 12-2015, TAND thị xã Ninh Hòa trả hồ sơ cho VKSND cùng cấp để điều tra bổ sung, làm rõ từng hành vi phạm tội của LH để xác định đúng tội danh, tránh để lọt tội phạm, làm oan người vô tội.
Bỏ quaTrong quá trình điều tra bổ sung, tháng 2-2016, công an thị xã bất ngờ ra quyết định đình chỉ bị can đối với N. với lý do cho rằng “xét thấy trước khi hành vi phạm tội được phát giác, N. đã khai rõ sự việc, góp phần có hiệu quả vào việc phát hiện, điều tra tội phạm”.
Cùng thời điểm, công an thị xã cũng thay đổi các quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can đối với LH, chuyển từ tội loạn luân sang tội cưỡng dâm. N. từ bị can trở thành người bị hại trong vụ án cưỡng dâm.
Từ đó tới nay, vụ án đã qua nhiều lần mở phiên tòa sơ thẩm nhưng đều trả hồ sơ để điều tra bổ sung. Cơ quan CSĐT công an thị xã ban hành nhiều kết luận điều tra khác nhau, VKSND thị xã cũng liên tục thay đổi cáo trạng nhưng đều bị TAND cùng cấp trả hồ sơ...
Tại phiên tòa cuối tháng 7-2017, HĐXX TAND thị xã Ninh Hòa quyết định trả hồ sơ, yêu cầu VKSND cùng cấp xem xét tính pháp lý của căn cứ ra quyết định đình chỉ điều tra đối với chị N. Ảnh: THIỀU HOA
Trong quyết định yêu cầu điều tra bổ sung hồi cuối tháng 7-2017, TAND thị xã yêu cầu VKSND cùng cấp xem xét tính pháp lý của căn cứ để ra quyết định đình chỉ điều tra đối với N. Tuy nhiên, VKSND thị xã vẫn chuyển lại hồ sơ cho tòa và giữ nguyên quan điểm là “N. đã có công tố giác tội phạm nên cơ quan điều tra đình chỉ miễn truy cứu trách nhiệm hình sự”.
Không có tội thì miễn cái gì?!
Vụ án được HĐND tỉnh Khánh Hòa giám sát Vụ án liên quan đến N. được HĐND tỉnh Khánh Hòa đưa vào báo cáo giám sát tại kỳ họp HĐND tỉnh hồi giữa tháng 7-2017. Đây là một trong ba vụ án được HĐND tỉnh giám sát tại TAND, VKSND, Công an thị xã Ninh Hòa. Cả ba vụ án này đều do báo Pháp Luật TP.HCM phản ánh, là những vụ án kéo dài, trả hồ sơ để điều tra bổ sung, xét xử nhiều lần, có kêu oan, khiếu nại. |
Trả lời câu hỏi của PV vì sao không kết luận N. không có hành vi phạm tội mà là miễn trách nhiệm hình sự, ông Bùi Văn Mỹ, Viện trưởng VKSND thị xã Ninh Hòa, nói: “Thật ra N. có hành vi đó mà! Rõ ràng là loạn luân. Trước đây khởi tố tội loạn luân. Chính tội loạn luân đó mà tội cưỡng dâm còn thời hiệu xử lý. Bây giờ mình chỉ xử tội cưỡng dâm vì nó hút vào tội cưỡng dâm nặng hơn. Nó hút vô tội nào nặng hơn thì mình chỉ xử lý tội nặng đó thôi!”.
“Phải chăng lý do đình chỉ như vậy là để né bồi thường oan?” - PV hỏi. Ông Mỹ đáp: “Không đâu! Quan điểm đình chỉ điều tra đối với N. là do người này có công tố giác tội phạm, nhờ đó vụ án mới được phát hiện nên CQĐT đình chỉ như vậy là đúng chứ không có chuyện gì!”…
Luật sư (LS) Lục Thị Thụy (Đoàn LS tỉnh Khánh Hòa, người bào chữa và bảo vệ quyền lợi hợp pháp miễn phí cho N.) không chấp nhận căn cứ đình chỉ với lý do trên. Theo LS Thụy, hồ sơ vụ án thể hiện liên tục từ năm 1991 đến 2012, hành vi của LH đối với N. đều có tính chất ép buộc, dụ dỗ, đe dọa, tạo áp lực khiến nạn nhân không thể chống cự. Bản thân N. là người bị lệ thuộc về vật chất lẫn tinh thần vào người cha.
“Chị N. không có hành vi loạn luân và đã được xác định là người bị hại trong vụ án cưỡng dâm do LH gây ra. Vì vậy, căn cứ ra quyết định đình chỉ điều tra về tội loạn luân đối với chị N. là không đúng pháp luật. Việc đình chỉ, miễn truy cứu trách nhiệm hình sự chỉ áp dụng với người có hành vi phạm tội do có những căn cứ được miễn theo quy định của pháp luật, không thể miễn với người không có hành vi phạm tội” - LS Thụy nói.
Oan án chồng lên oan trái Trong vụ án này, N. bị cha đẻ xâm hại tình dục từ lúc chưa thành niên cho đến khi trưởng thành và là người tố giác tội phạm. CQĐT và VKSND thị xã Ninh Hòa khởi tố, truy tố N. tội loạn luân là oan. Lẽ ra CQĐT phải xác định N. không có hành vi phạm tội vì sự thật N. là người bị hại, trực tiếp tố cáo hành vi của LH. Do đó vụ án có dấu hiệu vừa oan, vừa sai, vừa bỏ lọt hành vi phạm tội. Dù tòa án phải trả hồ sơ nhiều lần nhưng đến nay vẫn chưa thể khắc phục được. Nếu không sửa sai căn cứ quyết định đình chỉ miễn truy cứu trách nhiệm hình sự, giải oan cho người bị hại thì vụ án còn kéo dài hơn nữa. Theo tôi, CQĐT đưa ra lý do đình chỉ như vậy chỉ nhằm né bồi thường oan và càng chất chồng thêm nỗi đau ngút trời đối với người yếu thế. LS NGUYỄN HỒNG HÀ, Phó Chủ nhiệm Đoàn LS tỉnh Khánh Hòa |