Khoai tây là một trong những loại thực phẩm có giá trị dinh dưỡng cao và được hàng triệu người ưa thích. Có rất nhiều cách trồng khoai tây khác nhau giúp bạn tận dụng được những thứ tưởng như bỏ đi để tạo thành cây trồng chất lượng.
Khoai tây là loại thực phẩm phổ biến hàng đầu trên thế giới, có mặt trong hầu hết bữa ăn của hàng triệu người. Nó không chỉ dễ sinh trưởng mà còn tốn rất ít công chăm sóc, có thể được trồng ra chỉ bằng những thứ đơn giản nhất. Bạn hãy ghi nhớ lại những cách trồng khoai tây ngay sau đây, để có thể giúp bạn trồng thành công loại cây lương thực này để phục vụ cho nhu cầu hàng ngày của gia đình.
Thời vụ trồng khoai tây phù hợp với từng vùng miền
1. Thời vụ trồng khoai tây ở miền Bắc
Vụ xuân: Thời điểm trồng khoai tây vụ xuân là từ tháng 2 đến tháng 4. Thời điểm này có khí hậu mát mẻ, mưa phùn, thuận lợi cho sự sinh trưởng và phát triển của cây khoai tây.
Vụ thu: Thời điểm trồng khoai tây vụ thu là từ tháng 8 đến tháng 10. Thời điểm này có khí hậu mát mẻ, ít mưa, thuận lợi cho việc thu hoạch khoai tây.
2. Thời vụ trồng khoai tây ở miền Nam
Vụ hè: Thời điểm trồng khoai tây vụ hè là từ tháng 4 đến tháng 6. Thời điểm này có khí hậu nóng ẩm, mưa nhiều, thuận lợi cho sự sinh trưởng và phát triển của cây khoai tây.
Vụ thu: Thời điểm trồng khoai tây vụ thu là từ tháng 8 đến tháng 10. Thời điểm này có khí hậu mát mẻ, ít mưa, thuận lợi cho việc thu hoạch khoai tây.
Lưu ý:
Thời vụ trồng khoai tây có thể thay đổi tùy thuộc vào điều kiện khí hậu của từng địa phương.
Người trồng cần lựa chọn thời vụ trồng khoai tây phù hợp để cây phát triển khỏe mạnh, đạt năng suất cao.
Các loại khoai tây phổ biến và cách chọn mua khoai tây giống chất lượng
Các loại khoai tây phổ biến ở Việt Nam bao gồm:
Khoai tây Nhật: củ to, vỏ mỏng, màu vàng nhạt bên trong.
Khoai tây Đỏ: củ có màu đỏ hay tím bên trong, hàm lượng chất kháng oxy cao.
Khoai tây Atlantic: củ tròn, vỏ màu nâu đỏ, thịt vàng sáng.
Khoai tây Kenebec: củ dài, vỏ mỏng màu nâu nhạt, thịt màu vàng.
Khoai tây Agria: củ dài, vỏ vàng, thịt vàng sáng.
Cách chọn mua khoai giống chất lượng:
Chọn củ to, đều, không sâu bệnh, không mọc mầm quá dài.
Không nên mua củ bị khô héo, úng nước, thâm đen.
Nên mua của các đại lý uy tín, có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng.
Kiểm tra nhãn mác ghi rõ giống, xuất xứ, ngày sản xuất.
Mua củ giống vào đúng vụ, tránh mua củ cũ tồn kho quá lâu.
Bảo quản củ giống ở nơi khô ráo, thoáng mát trước khi trồng.
Cách trồng khoai tây từ củ đã mọc mầm, bỏ đi
Những củ khoai đã mọc mầm và không thể sử dụng được nữa bạn chớ vội vứt chúng đi nhé. Chúng có thể được tận dụng để tạo nên những cây khoai tây mới thế hệ tiếp theo mà bạn không cần phải mất công tìm mua hạt giống về để trồng.
1. Lựa chọn củ khoai mọc mầm
Bạn hãy chuẩn bị những củ khoai tây đang mọc mầm nhưng khỏe mạnh, không bị thối hỏng hay sâu bệnh trước khi tiến hành gieo trồng. Tốt nhất bạn nên phơi khô những củ khoai đó một vài ngày ở nơi thoáng mát trước khi tiến hành trồng để đảm bảo khả năng sinh trưởng nhanh chóng.
2. Đất trồng
Đất để trồng khoai tây nên là loại đất mùn có hàm lượng dinh dưỡng cao, có khả năng thoát nước tốt và có độ tơi xốp cao. Bên cạnh đó, bạn có thể trộn thêm phân hữu cơ, xơ dừa, trấu,... để cải thiện thêm chất lượng đất trồng.
3. Kỹ thuật trồng
Bạn cho đất trồng vào chậu cây đã chuẩn bị sẵn, sau đó vùi củ khoai tây mọc mầm vào chính giữa rồi lấp đất lên. Lưu ý không lấp đất quá sâu mà nên để cho củ khoai hơi nhô lên khỏi mặt đất một xíu. Sau đó bạn tiến hành tưới nước dưỡng ẩm và đặt chậu cây ở nơi thoáng mát, tránh ánh sáng mặt trời trước khi củ khoai mọc mầm này ra rễ mới và tạo cành lá.
4. Lượng nước tưới
Cần duy trì tưới nước ít nhất 1 lần/ngày để giúp cây khoai tây có thể sinh trưởng và phát triển tốt nhất. Không tưới quá nhiều nước để tránh gây ngập úng làm thối rễ cây. Nếu thuận lợi, chỉ sau 2-3 tuần là củ khoai sẽ bắt đầu ra rễ mới và hình thành cây non.
5. Ánh sáng
Sau khi củ khoai mọc mầm đã ra rễ mới và hình thành nên cây non thì cũng là lúc bạn có thể mang chậu cây đặt ở những nơi nhiều ánh sáng chiếu đến. Điều này giúp cây có thể quang hợp và có được sự phát triển nhanh chóng. Chú ý thường xuyên tưới nước dưỡng ẩm cho cây trong giai đoạn này, tránh để đất trồng bị khô, ảnh hưởng tới chất lượng khi thu hoạch.
6. Cách thu hoạch khoai tây đúng cách
Xác định thời điểm thu hoạch: Khoảng 3-4 tháng sau khi trồng, lá khoai bắt đầu chuyển màu vàng là thời điểm thích hợp để thu hoạch.
Dụng cụ thu hoạch: Dùng cuốc xẻng hoặc xẻng tỉa cỏ để thu hoạch nhẹ nhàng, tránh làm tổn thương củ.
Thu hoạch vào buổi sáng: Thu hoạch vào buổi sáng sớm khi đất còn ẩm, tránh thu hoạch trưa nắng gắt làm củ dễ bị dập nát.
Bới tỉa cẩn thận: Dùng xẻng hoặc tay tỉa bỏ đất để lộ ra củ. Tránh để xẻng va đập mạnh vào củ.
Giữ gốc cho củ: Đừng bứt hoặc cắt rời cuống củ, mà nên đào lên nhẹ nhàng với gốc củ còn nguyên.
Phân loại củ: Thu hoạch xong phân loại củ to nhỏ để tiện cho việc bảo quản và sử dụng.
Vệ sinh và làm khô củ: Lau sạch bùn đất, phơi nắng 1-2 ngày để củ se khô bề mặt trước khi bảo quản.
Cách trồng khoai tây không cần đất
Trồng khoai tây không cần đất hay còn gọi là trồng thủy canh là phương pháp trồng trọt sử dụng nước làm nhân tố chính để thúc đẩy quá trình phát triển của khoai tây, mà không hề sử dụng đến một hạt đất cát nào như cách trồng trọt truyền thống. Ưu điểm của cách làm này là đơn giản, nhanh chóng, giúp tiết kiệm tối đa công sức chăm sóc mà vẫn đem lại năng suất ấn tượng cho người trồng.
1. Nguyên liệu cần chuẩn bị
- Khoai tây giống
- Thùng xốp
- Túi ni lông đen
- Rọ nhựa dùng cho thủy canh
- Giá thể để trồng cây (Trấu hun hoặc hỗn hợp xơ dừa, mùn cưa)
- Bút đo PPM/PH
2. Ủ mầm khoai giống
Đầu tiên, bạn sẽ cần phải ủ mầm những củ khoai tây giống để chúng có thể nảy mầm và tạo thành những cây mới. Hãy đặt chúng vào trong các khay nhựa rồi mang đi đặt ở những nơi thoáng mát để giúp củ khoai giống nhanh bị mọc mầm.
3. Lắp đặt rọ nhựa cùng thùng xốp
Tiếp theo, bạn hãy lấy nilon đen lót kín hoàn toàn phần đáy bên trong thùng xốp. Sau đó hãy dùng dao khoét các lỗ trên nắp của thùng xốp sao cho vừa vặn với kích cỡ của rọ nhựa thủy canh. Những thùng xốp này sẽ được đặt ở những nơi có nhiều ánh sáng mặt trời chiếu đến.
4. Đặt khoai giống vào rọ nhựa
Những củ khoai giống đã mọc mầm sẽ được đặt vào bên trong những rọ nhựa cùng giá thể đi kèm. Sau đó bạn chỉ việc đặt các rọ nhựa này vào các lỗ đã đục sẵn trên nắp của thùng xốp là được. Trên những nắp này sẽ chứa dung dịch thủy canh để giúp cây non nhanh phát triển. Ngoài ra bạn cũng cần bổ sung thêm nước tưới để giúp cây luôn xanh tốt, cành lá mọc vươn dài và khỏe mạnh.
5. Dùng bút đo PPM/PH
Hãy dùng bút đo PPM và PH để kiểm tra mức PPM và độ pH cần thiết cho sự phát triển của khoai tây. Độ PPM khi trồng khoai thủy canh nên trong khoảng từ 1400 đến 1750, còn độ pH nên trong khoảng từ 5 đến 6 sẽ là lý tưởng nhất. Nếu các con số nằm ngoài ngưỡng này thì bạn nên có những sự điều chỉnh cho hợp lý.
Các lỗi thường gặp khi trồng khoai tây
- Chọn giống khoai tây không phù hợp với điều kiện khí hậu. Mỗi giống khoai tây thích hợp với một vùng khí hậu nhất định.
- Gieo trồng vào thời điểm không thích hợp. Mỗi giống khoai tây có thời vụ trồng riêng.
- Sử dụng củ giống không đảm bảo chất lượng, bị sâu bệnh, quá già.
- Kỹ thuật trồng không đúng cách như trồng quá sâu, quá cạn, mật độ thưa hoặc quá dày.
- Chăm sóc kém như tưới nước không đủ hoặc quá nhiều, bón phân không cân đối.
- Không phòng trừ sâu bệnh kịp thời nên dễ bị nhiễm bệnh, ảnh hưởng năng suất.
- Thu hoạch không đúng lúc, để quá lâu trong đất làm giảm chất lượng củ.
- Bảo quản sau thu hoạch không đúng cách dẫn tới củ dễ bị mọc mầm hoặc thối.
- Sử dụng đất trồng không phù hợp, thiếu chất dinh dưỡng.
- Không làm cỏ, khống chế cỏ dại gây cạnh tranh dinh dưỡng với cây khoai tây.
Cách xử lý sâu bệnh hại khi trồng khoai tây
Biện pháp thủ công đơn giản, dễ thực hiện, ít tốn kém. Người trồng có thể dùng tay bắt sâu, nhổ bỏ cây bị bệnh,...
Biện pháp sinh học sử dụng các sinh vật có lợi để tiêu diệt sâu bệnh hại. Một số sinh vật có lợi thường được sử dụng để phòng trừ sâu bệnh hại trên cây khoai tây là: ong ký sinh, nấm xanh, vi khuẩn,...
Biện pháp hóa học sử dụng thuốc bảo vệ thực vật để tiêu diệt sâu bệnh hại. Tuy nhiên, cần sử dụng thuốc bảo vệ thực vật đúng cách và đúng liều lượng để tránh gây hại cho cây và môi trường.
Lưu ý khi sử dụng thuốc bảo vệ thực vật:
Chỉ sử dụng thuốc bảo vệ thực vật khi thật cần thiết.
Sử dụng thuốc bảo vệ thực vật đúng cách và đúng liều lượng.
Đeo đầy đủ bảo hộ lao động khi sử dụng thuốc bảo vệ thực vật.
Không sử dụng thuốc bảo vệ thực vật trong khu vực có ao hồ, nguồn nước sinh hoạt.
Các món ăn ngon từ khoai tây
Khoai tây luộc: Khoai tây luộc là món ăn đơn giản, dễ làm nhưng lại rất bổ dưỡng. Khoai tây luộc có thể ăn kèm với muối, tương ớt, hoặc dùng để làm nguyên liệu cho các món ăn khác như súp khoai tây, salad khoai tây,...
Khoai tây chiên: Khoai tây chiên là món ăn vặt được nhiều người yêu thích. Khoai tây chiên có thể chiên giòn, chiên xù, hoặc chiên bơ, tùy theo sở thích.
Khoai tây nghiền: Khoai tây nghiền là món ăn phụ thường được dùng kèm với các món thịt, cá,... Khoai tây nghiền có thể được làm từ khoai tây luộc, khoai tây hấp, hoặc khoai tây chiên.
Khoai tây rán: Khoai tây rán là món ăn đơn giản, dễ làm nhưng lại rất ngon miệng. Khoai tây rán có thể rán giòn, rán vàng, hoặc rán bơ, tùy theo sở thích.
Khoai tây xào: Khoai tây xào là món ăn nhanh gọn, tiện lợi, có thể dùng làm món ăn chính hoặc món ăn phụ. Khoai tây xào có thể xào với thịt, cá, rau củ, hoặc xào với các loại gia vị khác.
Khoai tây nướng: Khoai tây nướng là món ăn thơm ngon, bổ dưỡng, có thể dùng làm món ăn vặt hoặc món ăn chính. Khoai tây nướng có thể nướng nguyên củ, nướng miếng, hoặc nướng nhuyễn, tùy theo sở thích.
