Cách canh tác của Vừ Pát Ly chú trọng tới những yếu tố tự nhiên như để cỏ mọc xen lẫn rau, hạn chế dùng phân bón hay thuốc hóa học.
Nông nghiệp hữu cơ được hiểu là sản xuất nông nghiệp tránh hoặc loại bỏ phần lớn phân bón hóa học, thuốc trừ sâu, chất tăng trưởng của cây trồng và cáᴄ chất phụ gia trong thức ăn chăn nuôi. Có thể nói, đây là hình thức làm nông nghiệp hướng đến sự an toàn, vì sức khỏe con người và sự ổn định của môi trường sinh thái.
Nhận thức được điều đó, chàng trai Vừ Pát Ly (người dân tộc Mông, huyện Mộc Châu, tỉnh Sơn La) đã xây dựng cho mình nông trại rộng 8000m2 phục vụ nhu cầu sử dụng thực phẩm sạch cho gia đình.
Vườn rau 8000m2 của anh Ly ở Mộc Châu, Sơn La.
Anh cho biết, vốn sinh ra và lớn lên ở miền núi, có bố mẹ đều làm nông nghiệp nên ngay từ khi còn nhỏ anh đã được lên nương làm rẫy. Lớn lên với đam mê được làm nông nghiệp trên chính quê hương mình.
Theo anh Ly, anh trồng rau hữu cơ nên hạn chế dùng phân bón hay thuốc hóa học. Chưa kể anh còn trồng xen canh với cây cỏ để chống bệnh tật, xua đuổi côn trùng, do côn trùng không ăn cỏ. Trên diện tích 8000m2, anh Ly luôn để lại một phần cỏ nhất định để hỗ trợ cho sự phát triển của rau, chỉ tỉa bớt những khóm cỏ rậm nhằm tạo sự thông thoáng cho cây.
Anh Ly canh tác hoàn toàn tự nhiên.
Anh nói: “Giống bí ngô rất dễ bị bệnh, bị bỏ phấn nhưng khi để nhiều cỏ xen với các gốc bí sẽ hạn chế việc chúng bị sâu. Mình có được những kinh nghiệm như này là nhờ tích lũy từ nhiều năm làm vườn và cũng hỏi qua những người bạn”.
Không chỉ chú trọng tới những yếu tố tự nhiên nhất như để cỏ mọc, hạn chế sâu bệnh, anh Ly hạn chế tối ra đi mua giống bên ngoài mà ưu tiên trồng các giống rau bản địa của người Mông, tạo ra lợi thế đặc trưng cho mình. Các giống rau này tuy năng suất thấp nhưng chất lượng thơm ngon số 1.
Chăm sóc hoàn toàn theo hướng nông nghiệp hữu cơ.
Hiện tại hầu hết các loại rau truyền thống đều được anh thu hoạch và lưu lại hạt giống cho mùa sau. Sản phẩm trồng được cũng được anh sáng tạo nên nhiều món ăn ngon.
Ngoài những thuận lợi là người bản địa, điều kiện thổ nhưỡng, khí hậu tốt thì anh Ly cũng vấp phải không ít khó khăn trong quá trình làm vườn như không có kinh nghiệm trong việc sản xuất trên quy mô lớn, thiếu thông tin về các giống rau, thiếu kinh phí để xây dựng cơ sở hạ tầng và hệ thống vườn…
Thời tiết khí hậu có 4 mùa đảm bảo cho anh Ly có thể trồng được đa dạng các thực phẩm sạch. Và đặc biệt là nhờ có diện tích rộng của vườn xung quanh nhà nên anh trồng số lượng lớn. Anh trồng rau theo các nhóm riêng biệt, như nhóm rau ăn lá: Các dòng cải (cải ngọt, cải ngồng, chíp, mồng tơi, muốn...); nhóm ăn củ (củ dền, cà rốt, khoai tây, củ cải); nhóm ăn quả (đậu, dưa, bí, bầu, cà chua); dòng dinh dưỡng (cần, kale, cầu vòng)…
Những cây bắp cải tốt tươi được mọc lẫn trong cỏ.
Tất cả những người thân của anh Ly là những nông dân thực thụ. Họ cũng yêu thích công việc trồng trọt và phát triển nền nông nghiệp hữu cơ nên đã giúp anh rất nhiều trong quá trình chăm sóc vườn. Với gia đình anh, nông nghiệp luôn là niềm đam mê bất tận.
Theo anh Ly, làm vườn là cách để mọi người được thư giãn, được gắn kết với nhau, được tận hưởng những gì tốt đẹp nhất của thế giới xung quanh, của thiên nhiên trong lành. Đó chính là lựa chọn tuyệt vời mà anh chưa từng hối hận.
Thành quả những lần thu hoạch.
Từ kinh nghiệm nhiều năm làm vườn hữu cơ của bản thân, anh Ly cho rằng để sản xuất nông nghiệp hữu cơ, cần phải tuân thủ cáᴄ quy định, như: Không sản xuất hữu cơ xen lẫn với sản xuất thông thường và vùng đang chuyển đổi sang sản xuất hữu cơ; không sử dụng cáᴄ loại giống cây chuyển đổi gen; không sử dụng cáᴄ loại thuốc bảo vệ thực vật hóa học, cáᴄ chất tổng hợp kích thích sinh trưởng, cáᴄ loại phân bón tổng hợp… Mà chỉ được phép sử dụng phân bón hữu cơ, phòng trừ dịch hại bằng cáᴄh tiêu diệt thủ công hoặc thuốc sinh học. Để làm được điều đó thì quan trọng nhất là phải thay đổi tư duy và cáᴄh làm nông nghiệp.
