Nhiều ý kiến tranh cãi xung quanh kết quả bài toán tiểu học.
Những năm gần đây, nhiều phụ huynh có con em ở độ tuổi tiểu học cảm thấy rất khó khăn trong việc dạy con làm toán. Bởi thay vì dễ hiểu, đơn giản thì nhiều bài toán tiểu học hiện nay cần sự suy luận logic rất khó mới đưa ra được kết quả đầy đủ và chính xác nhất.
Đơn cử như một câu chuyện của một bà mẹ dưới đây. Theo chia sẻ, bà mẹ có con đang học ở một trường tiểu học của Trung Quốc. Con chị mới tham gia kỳ thi kiểm tra môn Toán lớp 3 và kết quả của một bài toán khiến cả học sinh lẫn phụ huynh đều rất bực bội. Khi bà mẹ đăng tải lên mạng, không ít người cũng bức xúc. Cụ thể, câu hỏi của bài toán: "Số tuổi của Tiểu Minh là 8. Tuổi mẹ năm sau gấp bốn lần tuổi con. Hỏi mẹ Tiểu Minh bao nhiêu tuổi?".
Bé học sinh tiểu học đã thực hiện giải bài toán như sau:
Tuổi mẹ năm sau gấp 4 lần tuổi con => tuổi mẹ năm sau là: 8 x 4 = 32 tuổi
Vậy nên tuổi mẹ hiện tại là: 32 - 1 = 31 tuổi.
Tuy nhiên đáp án 31 tuổi này của em học sinh đã bị cô giáo gạch sai.
Sau đó, cô giáo đưa ra cách giải thích rằng bài toán cần phải có 2 cách giải với 2 đáp án khác nhau mới đầy đủ.
Theo đó, "Tuổi mẹ năm sau gấp 4 lần tuổi con" và không rõ tuổi con năm nào. Vậy nên phải đưa ra 2 trường hợp là tuổi con năm nay hoặc năm sau.
+ Trường hợp 1: Tuổi mẹ năm sau gấp 4 lần tuổi con năm nay
=> Tuổi mẹ năm sau là: 8 x 4 = 32 tuổi. Và tuổi mẹ hiện tại là 31.
+ Trường hợp 2: Tuổi mẹ năm sau gấp 4 lần tuổi con năm sau
=> Tuổi mẹ năm sau là: (8 + 1) x 4 = 36. Và tuổi mẹ hiện tại là 35.
Sau khi bài toán được đưa lên mạng xã hội, rất nhiều người tức giận vì cách lý giải loằng ngoằng của cô giáo đồng thời cho rằng bài toán như thế này không phù hợp với học sinh lớp 3.
Khi bài toán được chia sẻ lại trên một nhóm hội các phụ huynh học sinh tiểu học của Việt Nam, cũng không ít người bức xúc, tức giận, thậm chí còn lý giải để đưa ra một đáp án khác. "Đề bài là năm sau tuổi mẹ mới gấp 4 lần tuổi con chứ không phải năm sau tuổi mẹ mới gấp bốn lần tuổi của tiểu minh năm nay. Và chỉ có năm sau thì tuổi mẹ mới gấp 4 lần. Mình không thấy đề bài có gì sai. Chỉ là với học sinh tiểu học thì hơi khó chút thôi. Đáp án 35 là chuẩn, chỉ có những người thích cãi cùn mới cãi là 31 thôi";
"Đọc bài toán mà ai giải ra là 31 thì chịu đấy. Bài này thuộc bài đánh giá năng lực học sinh"; "35 là chuẩn rồi vì hiện tại Tiểu Minh 8 tuổi thì sang năm ắt hẳn bé 9 tuổi mà lúc đó mẹ gấp 4 thì hiện tại mẹ 35"; "Đề nêu rõ năm sau gấp thì năm sau con 9 tuổi. Đúng rồi mà"; "Đọc đề bài mà rối não chả trách học sinh bây toàn chơi chứ không học được"; "Nếu đáp án là 31 thì ra để thêm chữ “gấp 4 lần tuổi Minh bây giờ”. Còn không thì hiểu là mẹ thêm 1 tuổi thì Minh cũng thêm 1 tuổi. Mẹ 36 thì Minh 9 tuổi"...
Trên thực tế những tình huống như thế này xảy ra khá nhiều và nguyên nhân là do trẻ chưa hình thành kĩ năng và thói quen đọc kĩ câu hỏi khi làm bài. Toán học khó ở chỗ, không chỉ là tính toán cẩn thận, môn học này còn đòi hỏi khả năng đọc hiểu và tìm ra yêu cầu chính xác của đề bài.
Trong một bài toán, nếu các con làm vội vàng mà không xem xét đề bài kĩ càng sẽ dẫn đến sai lệch trong đáp án. Nhiều phụ huynh thắc mắc rằng kỹ năng tính toán của con tốt nhưng không hiểu sao luôn làm sai các bài toán ứng dụng. Một bài toán ứng dụng như trên sẽ chứa nhiều dạng thông tin và cả gợi ý để học sinh giải quyết vấn đề. Một khi học sinh nắm vững các thông tin từ đề bài, công thức áp dụng và tính toán cẩn thận, đáp án đưa ra sẽ chính xác. Vì vậy, điều kiện tiên quyết trước khi bắt tay làm bài là đọc kĩ các câu hỏi.
Nếu trẻ hình thành thói quen đọc kĩ yêu cầu đề bài thì sẽ dễ dàng đạt điểm cao trong kỳ thi, đồng thời cũng giúp trẻ tự tin hơn trong học tập. Tiểu học là giai đoạn quan trọng để học sinh hình thành những thói quen tốt, những hành vi tốt - ảnh hưởng trực tiếp đến cuộc sống sau này. Vậy làm thế nào để giúp trẻ quen với việc xem xét kĩ lưỡng câu hỏi trong các bài toán tiểu học cũng như các vấn đề gặp trong cuộc sống?
1. Đọc câu hỏi là bước đầu tiên để trau dồi thói quen xem xét câu hỏi nghiêm túc
Việc rèn luyện cho học sinh thói quen xem lại câu hỏi là một nhiệm vụ lâu dài, đòi hỏi sự chung sức của phụ huynh và thầy cô. Trong quá trình dạy và học, phụ huynh có thể dùng ngón tay để đọc câu hỏi cùng con, nói chậm để đảm bảo con hiểu rõ câu hỏi, nếu con chưa hiểu thì đọc lại 2-3 lần.
Ưu điểm: thu hút sự chú ý, đồng thời củng cố khả năng đọc văn bản của trẻ. Học sinh tiểu học có khả năng nhận biết và ghi nhớ rất tốt. Nếu cha mẹ thường xuyên học và đọc cùng con cũng có thể giúp con mở rộng đa dạng nhiều kiến thức khác nhau.
2. Rèn luyện thói quen đọc hiểu
Ưu điểm của việc này là có thể nâng cao hơn nữa sự hiểu biết và ấn tượng của trẻ về nhiều đề tài khác nhau. Vì hành động và suy nghĩ có mối liên hệ chặt chẽ nên việc đọc tốt chủ đề tương đương với đọc truyện. Vậy nếu gấp đôi sợi dây dài 10cm thì mỗi đoạn dài bao nhiêu cm? Lúc này, bạn nên để trẻ tự làm, tự mình vạch ra độ dài của từng nửa gấp khúc, khi trẻ hiểu rõ ràng thì bố mẹ nên khen ngợi động viên trẻ.
Ảnh minh họa
3. Đánh dấu các điểm chính và phụ trong khi đọc
Các câu hỏi ứng dụng Toán học thường có nhiều nội dung và cung cấp nhiều thông tin. Do đó, các em bắt buộc phải rút ra các điểm chính khi làm bài. Đồng thời, lọc ra những thông tin quan trọng, điều này giúp các em nắm bắt chính xác yêu cầu của câu hỏi cũng như hướng giải quyết.
Việc trau dồi những thói quen này không phải “ngày một ngày hai”, mà cần phải được trau dồi trong một thời gian dài. Vì vậy, hãy đồng hành và khuyến khích con bạn nhiều hơn để chúng có được những thói quen tốt, có lợi cho việc cải thiện khả năng tiếp nhận thông tin cũng như chất lượng tổng thể của trẻ.