Những ngôi đền ở Ai Cập sừng sững, kỳ vĩ còn đứng vững, thách thức thời gian.
Những đền thờ đầu tiên của người Ai Cập được xây dựng vào khoảng giữa thế kỷ thứ 4 trước công nguyên và những ngôi đền cuối cùng được xây dựng là ở Philae, thuộc thế kỷ thứ 6 sau công nguyên. Vì vậy, không có gì đáng ngạc nhiên khi trong danh sách dưới đây, chúng ta thấy được sự đa dạng về phong cách kiến trúc, trải dài theo các thời kỳ phát triển của đất nước bên bờ sông Nile.
1. Medinet Habu
Nằm ở bờ Tây của Luxor, Medinet Habu là tên tiếng Ả Rập của tổ hợp đền đài khổng lồ chỉ sau những đền ở Karnac về kích thước và độ bảo quản. Pharohs Hatshepsut và Tutmosis đệ tam đã cho xây dựng ngôi đền thờ nhỏ để thờ thần Amun tại đây. Bên cạnh đền thờ đó, vua Ramesses đệ tam cho xây dựng thêm những ngôi đền, nhà cửa, bổ sung thêm vào quần thể sừng sững đó.
2. Đền Kom Ombo
Nằm trên một đụn cát cao nhìn ra sông Nile, đền thờ Kom Ombo được xây dựng dưới triều đại Ptolemaic. Kom Ombo bao gồm hai đền thờ nhỏ và tất cả mọi thứ đều được nhân đôi để đặt trong hai đền thờ này: hai lối vào, hai hàng cột, hai sảnh chính, hai điện thờ.
3. Colossi of Memnon
Xây dựng khoảng năm 1350 trước công nguyên, Colossi of Memnon là hai tượng đài đá khổng lồ mô phỏng hình ảnh pharaoh Amenhotep đệ tam trên ngai vàng. Nhiệm vụ của Colossi là canh gác cho lối vào của đền thờ, nơi chôn cất Amenhotep. Từng là đền thờ lớn nhất Ai Cập cổ đại nhưng ngày nay hầu như tất cả đã bị cát bụi thời gian cuốn mất, chỉ còn hai đền thờ là còn mãi với thời gian.
4. Những ngôi đền ở Philae
Hòn đảo Philae từng là trung tâm tín ngưỡng Ai Cập, nơi thờ cúng vị nữ thần Isis. Ngôi đền đầu tiên trên đảo Philae được xây dựng bởi Pharaoh của triều đại thứ 30. Việc xây dựng đền đài tại đây vẫn tiếp diễn nhiều thế kỷ sau đó. Nổi bật nhất trong số đó là đền Trajan Kiosk, đền thờ đã được UNESCO chuyển về đảo Agilika để bảo tồn. Lý do rất đơn giản: hòn đảo Philae ngày nay đã bị nước hồ Nasser nhấn chìm dưới đáy nước.
5. Edfu
Đền Edfu thờ vị thần Horus là đền thờ được bảo quản tốt nhất ở Ai Cập. Việc xây dựng đền bắt đầu năm 237 trước công nguyên, dưới triều đại vua Ptolemy đệ tam và phải 2 thế kỷ sau mới hoàn thành, dưới thời cha của nữ hoàng Cleopatra huyền thoại. Ngôi đền là sự kết hợp các yếu tố truyền thống Ai Cập với những nét điểm xuyết kiến trúc Hy Lạp cổ đại.
6. Đền thờ Seti
Đền thờ Seti là nơi chôn cất pharaoh Seti đệ nhất, nằm ở bờ Tây của sông Nile. Đền thờ cổ này được hoàn thành bởi con trai ông là Ramesses đại đế. Đây là nơi lưu giữ Abydos King List, phả hệ hoàng tộc của Ai Cập từ thời Menes đến tận thời Ramsesses đệ nhất.
7. Đền thờ Hatshepsut
Đền thờ và là lăng mộ Hatshepsut, người trị vì Ai Cập năm 1479 trước công nguyên được đặt trên bờ Tây của sông Nile. Nó có kiến trúc cột, được thiết kế bởi kiến trúc sư hoàng gia của nữ hoàng Hatshepsut là Senemut. Ngôi đền được xây trên vách đá cao tới 30 mét, được bao quanh bởi vườn tược, cảnh đẹp khó cưỡng.
8. Đền thờ Luxor
Đền thờ Luxor nằm trên bờ Đông của sông Nile, được xây dựng vào năm 1400 trước công nguyên. Ngôi đền được xây dựng để thờ cúng ba vị thần của Ai Cập cổ đại là Amun, Mut và Chons và là nơi tổ chức lễ hội Opet, lễ hội quan trọng nhất của thành Thebes. Trong suốt lễ hội, tượng của ba vị thần được rước từ đền Amun ở Karnak tới đền Luxor. Ngày nay, đền thờ là điểm du lịch nổi tiếng hút khách của Ai Cập.
9. Abu Simbel
Đền thờ Abu Simbel được tạc vào vách đá dưới thời pharaoh Ramesses đệ nhất thế kỷ 13 trước công nguyên, để làm nơi thờ cúng cho bản thân và nữ hoàng Nefertiti. Tổ hợp được chuyển địa điểm năm 1960 để tránh bị nước sông Nasser nhấn chìm.
10. Karnak
Mặc dù bị hư hại nhiều chỗ, Karnak vẫn là điểm đến ấn tượng nhất trong các đền thờ ở Ai Cập. Quần thể Karnak bao gồm ba đền thờ chính của Ai Cập và một vài đền thờ nữa nằm ở phía Bắc của Luxor. Phải mất cả thiên niên kỷ, quần thể đền Karnak mới hoàn thành và một trong những công trình nổi tiếng nhất là sảnh Hypostyle, rộng 5.000 mét vuông với 134 cột đá lớn chia thành 16 hàng.