Từng là thủ khoa kỳ thi tuyển sinh đại học năm 2009 ở Trùng Khánh (Trung Quốc) nhưng vì một sự thật phơi bày sau đó đã khiến Hà Xuyên Dương bị các trường từ chối nhập học.
Hà Xuyên Dương sinh năm 1991 ở Vũ Sơn, Trùng Khánh (Trung Quốc). Anh xuất thân trong một gia đình trí thức. Từ nhỏ, Xuyên Dương được bố mẹ rèn cho thói quen đọc sách. Ở tuổi lên 3, cậu bé bắt đầu làm quen với Tứ đại danh tác và sách thiếu nhi. Dưới sự dạy dỗ của gia đình, 5 tuổi Xuyên Dương biết đọc sách.
Những năm tháng học cấp 1 và cấp 2, thành tích của Xuyên Dương luôn đứng đầu lớp. Lên cấp 3, do thay đổi môi trường đột ngột cộng với áp lực học hành, kết quả của cậu bé sa sút trầm trọng. Tuy nhiên, với khả năng học hỏi nhạy bén, trong một kỳ Xuyên Dương đã nắm vững phương pháp học. Không phụ lòng mong mỏi của gia đình, nam sinh nhanh chóng lấy lại phong độ học tập.
Lúc này, điểm số của Xuyên Dương được thầy cô nhận xét là ổn định. Những lần thi thử tại trường, nam sinh đều thừa điểm đỗ đại học top đầu Trung Quốc. Thầy cô cho rằng, nếu giữ phong độ này việc Xuyên Dương đỗ Đại học Thanh Hoa hoặc Đại học Bắc Kinh không phải là ước mơ xa vời.
Thế nhưng, điều này vẫn khiến bố mẹ Xuyên Dương lo lắng, họ bắt đầu nghĩ cách nâng cao thành tích của con trai. Tận dụng mối quan hệ, gia đình quyết định đổi từ dân tộc Hán sang dân tộc thiểu số Thổ Gia, mục đích để Xuyên Dương được cộng 20 điểm trong kỳ thi đại học.
Tháng 6/2009, tham gia kỳ thi tuyển sinh đại học, Xuyên Dương được 659 điểm cộng 20 điểm ưu tiên người dân tộc thiểu số. Với tổng điểm là 679, nam sinh trở thành thủ khoa đại học năm 2009 của thành phố Trùng Khánh (Trung Quốc). Lúc này, Xuyên Dương là tâm điểm chú ý của truyền thông và được nhiều đại học top đầu Trung Quốc chiêu mộ.
Sau khi cân nhắc, Xuyên Dương quyết định trở thành tân sinh viên Đại học Bắc Kinh (Trung Quốc). Tuy nhiên, niềm vui chưa đến được bao lâu, thành phố Trùng Khánh đưa tin chấn động, về việc nhiều thí sinh khai gian dân tộc để được cộng điểm trong kỳ thi đại học. Trong đó, xuất hiện tên Hà Xuyên Dương - thủ khoa đại học năm 2009 của thành phố Trùng Khánh.
Sự việc bại lộ do Trùng Khánh là thành phố lớn, không thể một trường THPT có hơn 200 thí sinh được cộng điểm vì là người dân tộc thiểu số. Sau khi nhận được phản ánh, cơ quan chức năng vào cuộc điều tra, phát hiện trong đó có 31 thí sinh khai gian dân tộc.
Ngay lập tức vụ việc nhận về làn sóng phẫn nộ của người dân Trung Quốc. Nhận thấy mức độ nghiêm trọng của sự việc, Đại học Bắc Kinh quyết định hủy giấy báo nhập học của Hà Xuyên Dương. Văn phòng tuyển sinh của trường khẳng định, không để các thí sinh gian lận vào trường. Dù vậy, trường vẫn dành cho nam sinh một cơ hội trong tương lai: "Nếu kết quả thi đại học lần sau của em đủ điều kiện, Đại học Bắc Kinh vẫn chào đón em bất cứ lúc nào".
Không chỉ Đại học Bắc Kinh, các trường khác cũng không nhận Xuyên Dương. Duy nhất chỉ có Đại học Hong Kong (Trung Quốc) là cánh cửa cuối cùng nhưng vì không đạt yêu cầu trong vòng phỏng vấn đầu vào bằng tiếng Anh, nam sinh cũng bị từ chối. Góc khuất được đưa ra ánh sáng, ngoài việc Xuyên Dương là thủ khoa nhưng không thể nhập học, bố mẹ còn bị kỷ luật và cách chức vì liên quan đến vụ việc chấn động.
Hà Xuyên Dương - thủ khoa đại học năm 2009 của thành phố Trùng Khánh từng bị các trường từ chối. Ảnh: Baidu
Sau sự cố này, Xuyên Dương quyết tâm làm lại cuộc đời. Được sự động viên của gia đình và thầy cô, nam sinh về trường cấp 3 ôn thi lại. Trở về trường cũ với nhiều áp lực, chỉ muốn học tập như bạn bè đồng trang lứa nhưng Xuyên Dương hiểu rõ sai lầm quá khứ đều phải trả giá đắt.
Vượt qua những lời chỉ trích, Xuyên Dương đến lớp vui vẻ, hòa đồng với bạn bè. Tại đây, nam sinh vẫn duy trì thành tích học tập nằm trong top đầu. Tháng 6/2010, bước vào kỳ thi tuyển sinh đại học lần 2, Xuyên Dương đạt 674 điểm không có điểm cộng.
Dù đạt điểm cao nhưng lần này Xuyên Dương không phải thủ khoa, chỉ nằm trong top 10 thí sinh đạt điểm cao nhất của thành phố Trùng Khánh. Với số điểm 674, nam sinh tiếp tục nhận được lời mời của Đại học Bắc Kinh. Không đắn đo Xuyên Dương lập tức nhận lời, trở thành tân sinh viên Viện Quản lý Quang học thuộc Đại học Bắc Kinh.
Sau khi đỗ vào trường mơ ước, Xuyên Dương nhanh chóng điều chỉnh tâm lý gác sai phạm quá khứ sang một bên để tập trung học. Tốt nghiệp đại học năm 2014, anh tiếp tục học thạc sĩ. Hoàn thành quá trình học cử nhân và thạc sĩ năm 2018, từ đó đến nay, Xuyên Dương có cuộc sống kín tiếng.
Hiện tại, Xuyên Dương đang giữ vị trí quản lý cấp cao tại một chi nhánh của Ngân hàng Nông nghiệp Trung Quốc. 15 năm trôi qua, nhưng câu chuyện của Hà Xuyên Dương vẫn được mọi người nhắc lại bằng thái độ tích cực.
Họ cho rằng, sau khi trải qua biến cố lớn, con đường đời của Xuyên Dương sẽ đi đúng hướng và xa hơn: "Con người ai cũng mắc lỗi quan trọng là biết sai để sửa". Sự kiên trì và nghị lực đứng dậy sau vấp ngã giúp Xuyên Dương lấy lại thiện cảm trong mắt mọi người.
