Một khoảng thời gian phớt lờ ngắn nhằm giúp trẻ hiểu được lỗi lầm trong hành vi, nếu bố mẹ áp dụng đúng cách.
Nhiều người cho rằng, trường hợp trẻ phạm lỗi nếu bố mẹ bỏ mặc sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần. Khiến trẻ cảm xúc bất ổn, bất an, lo lắng.
Nhưng thực tế có phải như vậy không? Một chuyên gia tâm khí cho rằng, khi người mẹ tức giận, phớt lờ con, hậu quả có thể tốt hoặc xấu, nhưng hầu hết các trường hợp đều không nghiêm trọng như chúng ta nhận định.
Lợi ích của việc phớt lờ trẻ đúng cách là gì?
Thực tế, trẻ nhỏ thông minh hơn chúng ta nghĩ. Mặc dù trẻ diễn đạt ngôn ngữ chưa hoàn thiện, nhưng lại sở hữu khả năng quan sát và cảm nhận nhạy bén. Trẻ em có thể nắm bắt những sắc thái trong lời nói, cảm xúc và tình huống xung quanh một cách tinh tế hơn so với nhiều người lớn.
Khả năng này cho phép trẻ nhận ra những điều mà đôi khi chúng ta không chú ý đến, từ những biểu hiện nhỏ nhất trên khuôn mặt đến những thay đổi trong giọng nói.
Nhiều bậc phụ huynh không nhận ra rằng khi trẻ mắc lỗi, có một quy trình tâm lý nhất định diễn ra. Thường thì, phản ứng đầu tiên của bố mẹ là quát mắng, với hy vọng rằng việc này sẽ khiến trẻ cảm thấy sợ hãi và từ đó cư xử tốt hơn. Sau đó, khi nhận thấy trẻ đã có sự cải thiện trong hành vi, sẽ ôm ấp và lý giải nhẹ nhàng. Hoặc trong một số trường hợp, bố mẹ chọn cách đánh đòn mà không đưa ra bất kỳ lời giải thích nào.
Việc phớt lờ giúp trẻ nhận ra lỗi sai trong hành vi.
Tuy nhiên, một khi trẻ đã nhận thức được khuôn mẫu hành vi này, sẽ không dễ dàng bị lừa dối. Trẻ em rất thông minh, và không chỉ nhìn vào lời nói mà còn hiểu sâu sắc hành động của người lớn xung quanh. Do đó, việc áp dụng hình phạt thể xác hay quát mắng không phải là giải pháp hiệu quả. Những biện pháp này thường chỉ tạo ra sự đầu hàng tạm thời, không thực sự giúp trẻ hiểu được và sửa chữa sai lầm chân thành.
Vậy đâu là phương pháp hiệu quả hơn để giúp trẻ nhận ra lỗi lầm? Các chuyên gia khuyên rằng hãy cân nhắc đến việc phớt lờ trẻ trong những tình huống này. Khi còn nhỏ, nhu cầu về tình cảm từ bố mẹ là rất mạnh mẽ. Đối với trẻ, việc bị phớt lờ đồng nghĩa với việc tình yêu thương đã bị giảm đi, và đây thường là hình phạt còn khó chịu hơn cả việc bị quát mắng.
Khi trẻ mắc lỗi và khiến bố mẹ tức giận, việc phớt lờ trẻ là một phản ứng cảm xúc tự nhiên. Điều này giúp trẻ hiểu rằng hành động của mình có hậu quả, đồng nghĩa với việc phải chịu trách nhiệm. Qua thời gian, trẻ sẽ học được rằng tình yêu thương và sự chú ý từ bố mẹ là điều quý giá, và việc làm tổn thương những mối quan hệ này sẽ dẫn đến hệ quả không mong muốn.
Như vậy, việc giáo dục trẻ về hành vi đúng sai không chỉ đơn thuần là việc quát mắng hay đánh đòn, mà còn cần đến sự khéo léo, nhạy cảm và tình yêu thương. Khi trẻ nhận thức được giá trị của việc cư xử đúng mực, sẽ trưởng thành và biết cách tự sửa sai trong tương lai.
Phải làm gì sau khi phớt lờ con?
Các chuyên gia khuyến khích việc phớt lờ trẻ trong những tình huống nhất định, nhưng cũng nhấn mạnh rằng không nên sử dụng phương pháp này trong thời gian dài hoặc lạm dụng quá mức. Mục tiêu chính của việc phớt lờ không phải là để trừng phạt mà là để giúp trẻ nhận thức rõ ràng về hành vi của mình, từ đó phát triển khả năng tự phản hồi và điều chỉnh.
Khi trẻ mắc lỗi, chẳng hạn như đánh ai đó một cách vô lý, điều quan trọng là phải giúp trẻ nhận ra rằng hành vi đó không phù hợp. Thay vì chỉ quát mắng hay phạt, bố mẹ nên tạo cơ hội cho trẻ hiểu rõ hơn về cảm xúc của người khác, cũng như hậu quả từ hành động của mình.
Việc phớt lờ trẻ trong một khoảng thời gian ngắn sẽ tạo ra không gian yên tĩnh để trẻ có thể bình tĩnh lại và suy ngẫm về những gì đã xảy ra. Trong khoảnh khắc này, dù trẻ có thể không hoàn toàn hiểu lý do tại sao mình sai, nhưng sẽ cảm nhận được rằng hành vi của mình đã gây ra sự tức giận và thất vọng cho người lớn.
Các chuyên gia khuyến khích việc phớt lờ trẻ trong những tình huống nhất định.
Khi thấy trẻ dừng lại hành vi sai trái và chân thành xin lỗi, đây là thời điểm lý tưởng để giải thích hiểu rõ hơn về tình huống. Hãy từ từ làm rõ lý do tại sao bố mẹ đã chọn cách phớt lờ, và nhấn mạnh rằng đó là một cách để trẻ hiểu rằng hành động của mình có ảnh hưởng đến cảm xúc của người khác.
Đồng thời, hãy hướng dẫn trẻ về những hành vi tích cực nên thực hiện trong tương lai. Ví dụ, thay vì đánh người khác, trẻ học cách nói chuyện để giải quyết mâu thuẫn hoặc tìm kiếm sự giúp đỡ từ người lớn.
Đừng lạm dụng thủ thuật này
Thực tế, không có cách nào giáo dục trẻ một cách hiệu quả tuyệt đối.
Bất cứ phương pháp nào cũng chỉ hiệu quả nếu sử dụng đúng cách.
Khi bố mẹ thường xuyên phớt lờ con, trẻ sẽ không nghĩ chính mình là người sai, mà cho rằng bố mẹ không yêu thương con.
Theo thời gian, trẻ sẽ kích hoạt cơ chế tự bảo vệ và không còn khao khát tình yêu, hay sự đáp lại của bố mẹ. Điều này sẽ gây tổn hại đến sức khỏe tinh thần, dễ trở nên nổi loạn hơn.
Bố mẹ không nên lạm dụng việc phớt lờ con quá lâu.
Vậy khi nào bố mẹ có thể sử dụng thủ thuật phớt lờ trẻ?
Chuyên gia gợi ý, bố mẹ hãy tìm một mảnh giấy và viết ra 3 hành vi không thể chấp nhận được nhất đối với con.
Ba hành vi này là điểm mấu chốt của bố mẹ và trẻ phải sửa chữa.
Ví dụ như cố tình đánh người, nói dối, dành thức ăn với bạn...
Tại sao không viết 5 mục thay vì 10? Bởi vì khi bố mẹ yêu cầu con mình quá nhiều, kết quả cuối cùng chắc chắn là trẻ sẽ không thể làm được bất cứ điều gì trong số đó.
Thông qua phương pháp “phớt lờ”, trẻ sẽ học được cách điều chỉnh hành vi tốt hơn.
Tóm lại, một khoảng thời gian phớt lờ ngắn có thể giúp trẻ hiểu được lỗi lầm trong hành vi. Tuy nhiên, bố mẹ không nên quá lạm dụng vì có thể gây bất lợi cho cả hai bên.