Xét về 3 biểu hiện về "thông minh giả" cho thấy trẻ chưa phát triển đầy đủ các giá trị cốt lõi như sự trung thực, lòng nhân ái..
Một số trẻ nhìn chung thông minh, ăn nói ngọt ngào và có khả năng giao tiếp tốt, nhưng khi gặp vấn đề thực sự, tính cách và năng lực thực sự sẽ bộc lộ rõ ràng.
Đôi khi, sự thông minh này chỉ là bề ngoài, và nếu không được hướng dẫn và điều chỉnh đúng cách, trẻ dễ mất đi cơ hội phát triển toàn diện. Trẻ có thể trở nên lúng túng hoặc không biết cách ứng phó khi đối mặt với thử thách, từ đó ảnh hưởng đến sự phát triển cá nhân.
Có 3 biểu hiện chính mà phụ huynh cần lưu ý để nhận diện trẻ "thông minh giả".
Thích nói dối
Nhiều trẻ nói dối nhưng tình tiết câu chuyện lại rất tự nhiên, giống như thật, và không hề nói lắp. Điều này khiến cho những lời nói dối của trẻ trở nên khó phát hiện hơn. Ví dụ, trẻ có thể chưa hoàn thành bài tập về nhà nhưng lại không dám thừa nhận sự thật, viện cớ rằng bài tập đã bị thất lạc hoặc gặp phải sự cố nào đó. Hay trẻ thường xuyên nói dối về những chuyện vặt vãnh, như việc đã hoàn tham gia các hoạt động ở trường, mà thực tế trẻ không tham gia.
Trẻ có thể nghĩ rằng mình thông minh vì đã qua mặt được người lớn hoặc bạn bè, nhưng thực tế, điều này có thể dẫn đến những hệ lụy nghiêm trọng. Khi trẻ cảm thấy rằng nói dối là cách để thoát khỏi trách nhiệm, sẽ dần hình thành thói quen không trung thực. Việc này ảnh hưởng đến sự phát triển đạo đức, làm mất lòng tin từ người khác.
Vì vậy, bố mẹ nên dạy trẻ hiểu về giá trị của sự trung thực. Hãy nhấn mạnh rằng sự trung thực, đáng tin cậy và thẳng thắn là những phẩm chất cần thiết trong mối quan hệ với gia đình và bạn bè. Đặc biệt, việc không nên làm những việc gây hại cho người khác vì lợi cho bản thân.
Sự kết nối và lòng tin là những yếu tố cốt lõi trong bất kỳ mối quan hệ nào, và việc vun đắp những phẩm chất này từ khi còn nhỏ sẽ giúp trẻ trưởng thành với những giá trị vững chắc.
Làm mọi việc vì lợi ích cá nhân
Một số trẻ thích lợi dụng những điều nhỏ nhặt, có thể phớt lờ lợi ích của bạn bè hoặc người thân chỉ vì lợi ích riêng. Ví dụ như trẻ mượn đồ chơi của bạn nhưng không trả lại, hay thậm chí nói dối để lấy được món quà mà người khác đã dự định.
Thậm chí, trẻ còn khá tự hào về khả năng "qua mặt" người khác, nghĩ rằng mình thông minh và khéo léo hơn. Sự tự mãn này có thể khiến trẻ cảm thấy mình là trung tâm của sự chú ý.
Về lâu dài, tính cách này tạo ra những mối quan hệ giả tạo, dễ dàng bị rạn nứt. Phía sau vẻ bề ngoài thông minh, trẻ thường không nhận ra rằng sự trung thực và đáng tin cậy mới là những giá trị cốt lõi trong các mối quan hệ. Trẻ có thể trở nên cô đơn trong tương lai, khi mà mọi người xung quanh đều xa lánh.
Một số trẻ thích lợi dụng những điều nhỏ nhặt.
Trong trường hợp người khác bị lừa, họ sẽ ít tiếp xúc với trẻ trong tương lai nhằm tránh lặp lại điều này lần nữa. Việc này tạo ra vòng luẩn quẩn, khiến trẻ càng ít cơ hội để học hỏi và trưởng thành.
Việc thiếu đi những mối quan hệ chân thành và tích cực sẽ làm giảm đi cơ hội phát triển cá nhân, cũng như khả năng đạt được thành công trong cuộc sống. Thiếu sự hỗ trợ và động viên từ bạn bè và người thân, trẻ sẽ cảm thấy lạc lõng và không có động lực để phấn đấu.
Để điều chỉnh hành vi này, bố mẹ nên giúp trẻ hiểu được giá trị sự trung thực và lòng nhân ái. Hãy tạo cơ hội để trẻ thực hành sự chia sẻ và hợp tác, hiểu được tầm quan trọng của việc xây dựng mối quan hệ dựa trên sự tin tưởng và tôn trọng.
Thích thể hiện nhưng không đủ sức
Trẻ thích thể hiện bản thân, và nếu thực hiện một cách tự nhiên và tích cực, sẽ mang lại nhiều lợi ích cho sự phát triển cá nhân.
Tuy nhiên, nếu trẻ mong muốn thu hút sự chú ý một cách thái quá, điều này dễ dẫn đến sự thiếu hụt trong khả năng thực thi và đạt được thành công lâu dài. Thay vì tập trung vào việc phát triển năng lực thực sự, trẻ có thể rơi vào cái bẫy của việc thể hiện bề ngoài mà không chú tâm trao dồi năng lực bên trong.
Việc thể hiện bản thân cần phải được thực hiện một cách phù hợp. Trẻ thể hiện tốt trong các hoạt động như diễn xuất, thể thao hay học tập, nhưng nếu chỉ cố gắng để gây ấn tượng mà không thực sự đầu tư vào việc rèn luyện kỹ năng, khi phải đối mặt với thử thách thực sự, sẽ không có đủ sức mạnh và kiến thức để vượt qua.
Bố mẹ nên là tấm gương tốt, thiết lập các giá trị và chuẩn mực đúng đắn mà trẻ có thể noi theo.
Quá trình hình thành tính cách của trẻ đòi hỏi sự chỉ bảo tốt từ bố mẹ. Bố mẹ nên nhận diện và sửa chữa mọi dấu hiệu bất ổn trong hành vi và tư duy của trẻ. Đồng thời, nên là tấm gương tốt, thiết lập các giá trị và chuẩn mực đúng đắn mà trẻ có thể noi theo.
Khi trẻ hiểu được giá trị của sự nỗ lực và trung thực, sẽ phát triển một nền tảng vững chắc để xây dựng tương lai tươi sáng. Đồng thời, hãy khuyến khích trẻ tham gia vào các hoạt động nhóm, giúp đỡ bạn bè sẽ tạo ra môi trường tích cực, nơi mọi người đều có cơ hội phát triển và tỏa sáng.
