Dù có vẻ ngoài hơi ghê rợn nhưng sâu chít được coi là “đông trùng hạ thảo” của người Việt Nam. Loại đặc sản này thời kỳ cao điểm được nhiều người săn lùng mua với giá lên đến hàng triệu đồng/kg.
Sâu chít là loại ấu trùng có màu trắng sữa thường được tìm thấy trong thân cây chít. Đây là đặc sản nổi tiếng của các vùng núi tây bắc như Lào Cai, Sơn La, Điện Biên… Thời điểm thu hoạch loại đặc sản này thường diễn ra từ tháng 11 đến tháng 1 năm sau.
Theo kinh nghiệm của người dân miền núi, để phân biệt những cây chít có sâu hay không cần quan sát những dấu hiệu như thân cây còi cọc, có đoạn phình to và không ra hoa. Dựa vào những đặc điểm người ta sẽ thu hoạch cây chít mang về nhà rồi tách đôi phần thân ra để lấy những con sâu nằm gọn bên trong thân cây. Nhìn qua hình dáng sâu chít bề ngoài giống loài nhộng tằm nhưng nhỏ và dài hơn.
Mùa thu hoạch sâu chít nở rộ từ tháng 11 năm nay đến tháng 1 năm sau. Dù sở hữu hình dáng bên ngoài khiến nhiều người e dè nhưng sâu chít được coi là đặc sản ngon khó cưỡng. Chế biến xong món ăn này trở nên vô cùng hấp dẫn bởi độ béo ngậy thơm ngon căng mọng.
Đặc sản thơm ngon này bán với giá đắt đỏ và được giới sành ăn săn đón. Thông thường với 1 bó sâu chít khoảng 100 ngọn được bán với giá từ 160.000 -200.000 đồng. Bên cạnh đó, loại đã chẻ tách riêng ra khỏi đọt sẽ bán với giá đắt hơn, dao động từ 900.000 đến 1 triệu đồng/kg. Đặc biệt với loại sấy khô còn có giá lên tới vài triệu đồng mỗi cân.
Khi sâu chút được bóc tách khỏi đọt cây, những con sâu này được thả ngay vào chậu đựng rượu pha loãng để không bị biến chất và sâu sẽ nhả ra hết chất bẩn.
Sâu chít được phân ra 2 loại cụ thể: sâu chít tươi được bán với giá khoảng 1 triệu đồng/kg còn với sâu chít tách ra sấy khô được bán với giá dao động khoảng từ 4 đến 6 triệu đồng/kg (tùy vào từng kích cỡ).
Đây là loài côn trùng được nhiều chị em truyền tai nhau có nhiều công dụng với sức khỏe, đặc biệt được mệnh danh là “thần dược phòng the” nên được nhiều người săn lùng.
Sâu chít có giá thành đắt đỏ bởi chúng được thu hoạch mất nhiều thời gian và công sức. Loài côn trùng này được giới sành ăn truyền tai nhau với công dụng như tăng cường sinh lực phái mạnh, làm đẹp da. Chính vì vậy, theo người dân địa phương để lấy được sâu chít nguyên vẹn đòi hỏi quá trình xử lý tỉ mỉ, khéo léo và rất cẩn thận.
Với loài đặc sản này, người dân miền núi hay dùng sâu chít để ngâm rượu hay chế biến thành nhiều món ăn đặc sắc như rang lá chanh, tẩm bột chiên, nấu cháo… Ở một số nơi, bà con người H’mông dùng sâu chít luộc với củ riềng, chấm muối hay xào với ngọn su su.
Nhờ những công dụng tuyệt vời nên sâu chít được mệnh danh là “đông trùng hạ thảo” của người Việt nên được săn lùng mua ở khắp nơi với giá đắt đỏ.