Làng Cờ Đỏ xã Diễn Hải, huyện Diễn Châu, Nghệ An - nơi được gán tên “làng ung thư Việt Nam” với biết bao não nề, đau xót.
Cờ Đỏ vào danh sách 10 làng ung thư của Việt Nam
Trong dự án “Điều tra, tìm kiếm nguồn nước hợp vệ sinh” của Bộ Tài nguyên và Môi trường vừa được công bố đầu tháng 2/2015, làng Cờ Đỏ, xã Diễn Hải, huyện Diễn Châu “lọt” vào danh sách 10 làng ung thư do có nguồn nước ô nhiễm nặng nhất Việt Nam.
Người dân làng vốn đã xơ xác vì đói nghèo, bệnh tật nay có thêm thông tin đó khiến cho tương lai con cháu họ dường như thêm đi vào ngõ cụt.
Nhiều người dân vùng trũng Cờ Đỏ, nuôi cá cá chết, bệnh tật rất nhiều, họ đang hy vọng vào một nguồn nước sạch hơn.
Nghĩa trang Chúa Cồn nằm đầu nguồn nước của làng Cờ Đỏ, khi mưa lũ về những thứ bẩn nhất lại dồn về Cờ Đỏ.
Làng Cờ Đỏ hơn 5 năm qua đã có hơn 40 người chết vì căn bệnh ung thư ác tính và số người chết cứ tăng theo qua từng năm.
Làng Cờ Đỏ gồm hai xóm 9 và 10 với tổng 320 hộ dân, hơn 1000 nhân khẩu. Cảm giác bước vào làng thật trầm buồn, lạnh lẽo, thế nhưng ngồi trò chuyện với gia đình bà H. mới thấy, dân làng cũng có nỗi khổ từ bao năm nay.
Được bà H. mời vào nhà rồi rót nước cho tôi uống, mới cầm chiếc ly lên định uống thì bà H. liền nói: “Chú uống nước Cờ Đỏ vào chú không sợ bị bệnh hả chú!”.
Tôi vẫn cố gắng tươi cười rồi e dè, nhấp môi ly nước, không phải lo sợ điều gì, nhưng bà H. nói cũng có lý. Các dự án về Cờ Đỏ để nghiên cứu đều có kết luận là do nguồn nước bị nhiễm các chất gây ung thư. Bà con nhân dân ở đây không có nước sạch, lại thuộc vùng trũng nên chỉ biết khoan xuống đất, rồi dùng máy bơm lên để sinh hoạt, ăn uống.
Bà H. buồn bã, biết nguyên nhân là thế, nhưng dân làng không có sự lựa chọn nào khác.
Nhiều nhà ven đập nước đã bỏ đi vì sợ nguồn nước nhiễm độc.
Nước giếng để lâu ra màu trông như đã bị nhiễm sắt.
Nhà bà H. cũng đang phải chăm sóc một người “nằm trong diện” ung thư. Vì căn bệnh ung thư quái ác ấy mà gia đình bà H. đã mất hằng trăm triệu đồng để chạy chữa, rồi mất luôn cả trụ cột gia đình, số tiền nợ để điều trị bệnh ung thư kéo dài mấy năm và năm nay đã lên tới gần 100 triệu đồng.
Nhắc đến chuyện Cờ Đỏ lọt vào 10 làng ung thư của cả nước, bà H. buồn bã nói: “Lọt cái gì thì lọt, sao nỡ lọt vào danh sách ung thư cơ chứ. Giờ cứ nghĩ đến chuyện này, tương lai con cháu tôi xem như đã đi vào đường cụt", nước mắt bà H. lại rơi trên gò má gầy gò.
Điều mà bà H. mong nhất là người dân Cờ Đỏ được dùng nước sạch của các dự án, chứ không phải về đo đạc, đong đếm rồi lại "dứt áo ra đi". "Cứ như vậy đời con đời cháu chúng tôi, những mầm sáng tương lai, rồi cũng bị ung thư như cha ông chúng nó sao?', bà H. buồn bã.
Dân chờ dự án nước sạch…
Theo nhiều người dân xóm Cờ Đỏ cho biết, ngày trước ở vùng đất này có một kho dự trữ thuốc trừ sâu nằm ngay đầu làng, rồi nghĩa địa Chùa Cồn cũng nằm ngay đầu nguồn nước. Cuối làng là một cái đập tràn to đùng chứa đựng những thứ hôi thối, bẩn thỉu nhất từ các địa phương khác dồn về ứ đọng tại đây.
Qua thời gian nước ô nhiễm đã ngấm sâu xuống lòng đất, chảy thẳng vào mạch nước ngầm. Xóm Cờ Đỏ thuộc diện vùng trũng nên số lượng nước, rác khắp nơi chảy dồn về rồi đọng lại, nắng thì hôi thối, mưa thì mùi thuốc trừ sâu vào tận nhà.
Cán bộ làng Cờ Đò nóng lòng ngóng chờ dự án nước sạch, mong cho các dự án “Đến rồi đừng vứt áo ra đi”.
Trao đổi với ông Trần Văn Tiến – chủ tịch UBND xã Diễn Hải, huyện Diễn Châu cho biết: “Nhận được thông tin này, chính quyền và nhân dân ở đây buồn lắm. Về nguyên nhân, họ cũng kết luận là do nguồn nước, song nguyên nhân sâu xa của nó thì chưa có tổ chức nào công bố cả. Giờ đây cách “trị bệnh” ung thư tốt nhất cho làng Cờ Đỏ là đem nguồn nước sạch về cho làng. Thế nhưng chính quyền địa phương không thể gánh nổi vì không có kinh phí. Giờ chỉ mong nhà nước cấp trên, nhanh chóng đốc thúc đưa dự án nước sạch về để cứu nhân dân Cờ Đỏ thôi”.
Ông Nguyễn Duyến trưởng xóm 9 làng Cờ Đỏ buồn bã nói: “Từ năm 2008 đến nay mới có nhiều người chết vì bệnh này nên người ta mới để ý đến nguyên nhân. Dân chúng tôi ngày xưa, trai tráng, gái thôn nhiều lắm. Thế nhưng hiện nay, chúng lớn lên là theo chân nhau đi miền Nam, miền Bắc hết. Có đứa còn không dám về cái làng Cờ Đỏ này, may mắn lắm Tết đến mới thấy chúng về chơi được vài hôm là cuốn gói đi.
Ra ngoài xã hội, người ta kỳ thị lắm, không dám nói là ở Cờ Đỏ vì họ sợ “dính líu”. Ngày trước có một bài báo đặt tít “làng Cờ Đỏ ra ngõ ung thư”, sau bài báo ấy, nhân dân la mắng cán bộ theo kiểu “vạch áo cho người xem lưng”, những năm sau đó liên tục báo chí, truyền hình quốc gia về đưa tin, hứa này hứa nọ, nhưng Cờ Đỏ có được gì đâu. Thế nên dân chúng và cán bộ thôn xóm bức xúc lắm. Dân thì năm nào cũng có người chết, hiện tại bây giờ trong làng còn đến 4 người đang đợi tử thần “đem đi”.
Dịp Tết vừa rồi, con bà H., gần nhà tôi nó đi miền nam 5 năm không về ăn tết, bà H. nóng ruột gọi vào thì đứa con gái bà nói rằng “Quê mình có nước sạch chưa mẹ, chưa có nước sạch con không về đâu”, nghe mà não nề hết ruột gan.
Nếu như vậy thì đến một lúc nào đó, Cờ Đỏ sẽ vắng bóng lớp trẻ, rồi người làng khác sẽ kỳ thị chúng tôi, có lẽ đối với Cờ Đỏ điều ước lớn lao nhất cả cuộc đời họ là mong có nguồn nước sạch để cứu giúp dân làng thoát khỏi nạn ung thư".
Theo tìm hiểu thì không những ở Cờ Đỏ có bệnh ung thư, mà còn có rất nhiều bệnh khác như các bệnh về hô hấp, đại tràng, rồi ở làng thường xuyên có hiện tượng phụ nữ khi mang thai, bỗng nhiên bị sẩy, còn các loại bệnh như di căn ung thư vú, đại tràng thì rất nhiều…
Đến thăm làng Cờ Đỏ, Diễn Hải, huyện Diễn Châu khi ra về mà lòng nặng trĩu, mong sao một ngày sớm nhất Cờ Đỏ sẽ có nước sạch về làng, để giúp nhân dân vùng trũng này có cuộc sống, tương lai rạng sáng hơn.
