Với cha mẹ của anh Nie Shubin, tử tù trong vụ án oan nổi tiếng nhất Trung Quốc, điều duy nhất khiến họ gắng gượng sống suốt 20 năm qua là nỗ lực không ngừng để minh oan cho con trai.
Cuộc chiến đó bắt đầu từ năm 1994, khi anh Nie Shubin bất ngờ bị bắt vì tội cưỡng hiếp và giết chết một người phụ nữ. Xác của nạn nhân được người cha phát hiện tại một cánh đồng ngô ở ngoại ô TP Thạch Gia Trang, tỉnh Hà Bắc.
Mặc dù thời gian, cách thức và động cơ gây án không được thừa nhận, các tài liệu chính liên quan tới nhân chứng và lời khai của bị cáo đều biến mất, anh Nie bị kết tội giết người và ra pháp trường ngày 27-4-1995.
Khi đó, chàng trai trẻ chỉ mới 21 tuổi. Cha mẹ của anh Nie thậm chí còn không được thông báo về vụ xử tử và không được gặp con trai lần cuối.
"Chồng tôi và tôi thường tự nhủ với nhau rằng chúng tôi phải cố gắng sống đến ngày con trai tôi được minh oan" - mẹ của anh Nie, bà Zhang Huanzhi, trả lời hãng tin Tân Hoa Xã năm 2014. "Tôi thật sự nuối tiếc vì không thể gặp con trai lần cuối. Điều duy nhất tôi có thể làm là cố gắng chứng minh nó trong sạch để xoa dịu nỗi đau" - người mẹ già 72 tuổi chia sẻ.
Cha và chị gái của tử tù Nie Shubin bật khóc khi biết tin anh Nie được minh oan. Ảnh: CHINA DAILY
Điều ước của bà cuối cùng cũng thành sự thật vào ngày 2-12-2016. Tòa án Nhân dân Tối cao Trung Quốc đã xóa tội cho anh Nie Shubin sau khi tái điều tra vụ án hồi tháng 6. "Các sự việc không rõ ràng, bằng chứng cũng không đủ" - tòa án thông báo.
Đoạn clip quay cảnh gia đình anh Nie bật khóc khi nghe tin về bản án được chia sẻ hàng ngàn lần trên Weibo, mạng xã hội của Trung Quốc. Trong suốt quá trình nghe tòa đọc thông báo, bà Zhang vẫn còn giữ vẻ bình tĩnh. Nhưng sau đó bà bất ngờ bật khóc nức nở và bắt đầu đập liên tiếp vào bàn khi nghe tòa đọc đến chữ "vô tội".
"Tôi đã hi vọng đến ngày này từ lâu nhưng con trai tôi sẽ không trở lại" - bà Zhang nghẹn ngào. Bà cho biết sẽ đến thăm mộ con trai để an ủi anh Nie khi trở về nhà ở quận Luquan, tỉnh Hà Bắc.Ông Li Shutting, luật sư của gia đình, liên tục vỗ vào lưng bà Zhang trong khi cũng rơi nước mắt đằng sau cặp kính.
Ông Nie Xuesheng, cha của anh Nie Shubin, cho biết đây là ngày vui nhất của ông trong hơn 20 năm qua kể từ khi con trai bị tử hình. Ông Nie từng tự tử sau khi biết tin dữ do một nhân viên của cửa hàng tạp hóa nhà tù tiết lộ ngày 28-4-1995. Lúc đó, ông đến nhà tù thăm con mà không biết Ni đã bị hành quyết trước đó một ngày.
Việc này khiến ông bị liệt một bên chân. Do đó, bà Zhang là người thực hiện hầu hết những chuyến đi tới tòa án để yêu cầu xét xử lại.
Anh Nie Shubin, tử tù trong vụ án oan nổi tiếng nhất Trung Quốc. Ảnh: CHINA DAILY
Trả lời phỏng vấn tờ Beijing News, ông Nie cho biết ông đã chấp nhận lời xin lỗi của Tòa án Nhân dân tỉnh Hà Bắc hôm 2-12. "Dù muộn màng nhưng công lý vẫn là công lý" - ông Nie nói.
Lời thú nhận của một người đàn ông tên Wang Shujin vào năm 2005 về việc là thủ phạm của vụ án đã tiếp thêm sức mạnh và sự can đảm cho cha mẹ anh Nie để theo đuổi vụ việc.
Vào tháng 3-2005, bà Zhang thuê một luật sư và bắt đầu tiến trình pháp lý để giải oan cho con trai. Ngay sau khi kháng cáo, Ủy ban Chính trị và Vấn đề Pháp lý tỉnh Hà Bắc cho biết họ sẽ thành lập một nhóm điều tra chung với các sở tư pháp khác trong tỉnh để xem xét vụ án.
Tuy nhiên, 10 năm trôi qua, không có quyết định tích cực nào được đưa ra trong vụ án của anh Nie.
Mãi đến tháng 12-2014, khi Tòa án Nhân dân Tối cao yêu cầu xét xử lại trường hợp của anh Nie tại Tòa án Nhân dân Sơn Đông, gia đình anh Nie mới tìm thấy hy vọng trong cuộc đấu tranh quyết liệt vì công lý.
Bà Zhang Huanzhi, mẹ của anh Nie Shubin, bên ngoài tòa án hôm 2-12. Ảnh: CHINA DAILY