Thực tế, cả 3 tỉnh Hà Giang, Sơn La, Hoà Bình có một số điểm chung là những sai phạm có chủ đích của một số người.
Đã xác định được các đối tượng sai phạm
Ngày 9/8, ông Mai Văn Trinh tiết lộ về quá trình điều tra vi phạm gian lận điểm thi tại Hòa Bình và Sơn La,. Theo ông Trinh, các đối tượng đã sửa bài thi trắc nghiệm trước khi mang vào máy quét, vì vậy quá trình xử lý sẽ khác.
“Hiện tại, các đối tượng đã có lời khai, cũng như đã có danh sách những người có sai phạm. Cơ quan chức năng đang điều tra, dùng các biện pháp kỹ thuật, kể cả công nghệ cao để sớm có giải pháp. Đặc biệt, Bộ trưởng bộ Công an Tô Lâm và Bộ trưởng bộ GD&ĐT Phùng Xuân Nhạ rất quyết tâm, xác định bằng nỗ lực cao nhất về công nghệ và con người để xác minh làm rõ. Có kết quả sẽ đối chiếu trong quy chế để xử lý”, ông Trinh cho hay.
Về phương án xử lý các bài thi bị sửa của thí sinh, ông Trinh cho hay, trước mắt, chúng tôi chấp nhận kết quả hiện nay để thực hiện việc tuyển sinh của các trường. “Đây chỉ là kết quả tạm thời. Vụ việc đang được điều tra, về nguyên tắc, bộ GD&ĐT không được phép chia sẻ nhiều thông tin”, ông Trinh nói.
Trước câu hỏi của PV về thời gian mà bộ GD&ĐT có thể kết thúc quá trình điều tra, trả lại điểm thật cho thí sinh, ông Trinh nói: “Ở các tỉnh sau thì các đối tượng đã sửa bài thí sinh trước khi mang vào quét, do đó công nhận kết quả hiện nay nhưng đây chỉ là tạm thời. Chúng tôi đang dùng những biện pháp kỹ thuật kể cả là công nghệ cao để sớm tìm ra giải pháp”.
Ngoài ra, ông Trinh cũng cho rằng, những em có năng lực thật, kết quả thật hãy tự hào và yên tâm vào kết quả mà mình có. Kết quả học tập ấy trong tương lai không chỉ khẳng định các em là con người thế nào mà còn góp phần trả lời rằng đại đa số các học sinh ở Sơn La, Hà Giang, Hòa Bình là những học sinh ngoan, tử tế và có ước mơ cao đẹp.
Ông Mai Văn Trinh. Ảnh Hải Nguyễn.
Chuyện chưa kể về quá trình điều tra
Là trưởng đoàn công tác của bộ GD&ĐT tại Sơn La và Hà Giang, ông Trinh cho biết, qua thực tế cả 3 tỉnh Hà Giang, Sơn La, Hoà Bình có một số điểm chung là những sai phạm có chủ đích, thậm chí là có chủ đích của một số người. Những người này đã cắt xén quy trình, thậm chí là vô hiệu hóa quy trình, vốn đã rất nghiêm ngặt, chặt chẽ, nhất là khâu chấm thi.
Nói về nhiệm vụ của tổ công tác, ông Trinh cho hay: “Chúng tôi chỉ đạo rà soát và hướng dẫn ban chỉ đạo thi cấp tỉnh rà soát. Nhưng với kinh nghiệm của mình, trên đường đi từ Hà Nội lên Hà Giang tôi đã hình thành được các nhóm vấn đề. Sau khi lên, tôi họp ngay với ban chỉ đạo thi Hà Giang và nêu ra 6 vấn đề liên quan đến 6 khâu dễ xảy ra sai phạm nhất. Tôi trực tiếp phụ trách 1 khâu trọng yếu nhất, ở Hà Giang dù rất khó nhưng chúng tôi tìm ra manh mối rất nhanh. Đến 2h45 sáng hôm sau thì đối tượng đã bắt đầu khai nhận”.
“Khi phát hiện những sai phạm như vậy, thực sự tôi phải dùng lại từ rất phẫn nộ. Cảm xúc thứ hai là lo lắng, rằng sau khi tìm ra được thì có thực sự tìm ra thủ phạm là ai, cách làm như thế nào và điều lo lắng nhất là có trả được lại điểm chuẩn cho các em học sinh để trả lại sự công bằng cho kỳ thi này?”.
“Chúng tôi đã có những cuộc họp, thảo luận, họp hội đồng giữa đêm sang ngày mới. Trong quá trình đó, chúng tôi luôn nhận được sự chia sẻ động viên kịp thời từ Bộ trưởng”, ông Trinh kể.
“Sai phạm này để lại hậu quả rất nghiêm trọng. Nó đã làm mất đi sự công bằng của kỳ thi, làm tổn thương rất lớn đến đội ngũ hơn một triệu nhà giáo chân chính, đến gần một triệu thí sinh đến phòng thi bằng nỗ lực, cố gắng của mình, ảnh hưởng đến tâm hồn rất trong sáng của các em. Đặc biệt việc này đã làm tổn thương đến niềm tin của xã hội”, vị Cục trưởng nói.
“Một điểm chung nữa là những sai phạm này, xuất phát từ tinh thần trách nhiệm, ý thức của những người đã gây ra sai phạm”, ông Trinh nhấn mạnh.
Khi được hỏi về sự khác nhau của sai phạm ở ba địa phương trong việc tổ chức kỳ thi THPT Quốc gia là về tình tiết, thời gian và các khâu diễn ra sai phạm, ông Trinh nói: “Tôi cho rằng những sai phạm này là cá biệt và thực sự rất xấu. Nó ảnh hưởng đến nỗ lực của 63 tỉnh thành và thậm chí là cả hệ thống chính trị xã hội, sự nỗ lực của địa phương”.
“Thậm chí tôi biết rằng, ở ngay cả những địa phương để xảy ra sai phạm, trước đó cũng đã nỗ lực rất nhiều. Chẳng hạn như Hà Giang trong những ngày thi đã xảy ra lũ quét, địa phương cũng có biện pháp, huy động đến cả phương tiện chuyên dụng để hỗ trợ thí sinh. Đó là sự nỗ lực rất lớn. Cả ở Sơn La cũng bị ảnh hưởng mưa lớn, nhưng rõ ràng, sai phạm này trước hết là trách nhiệm cá nhân, nhưng nguồn gốc sâu xa là công tác cán bộ, lựa chọn con người. Công việc bước đầu đã rõ nhưng hiện nay ở Sơn La hay Hòa Bình, bộ GD&ĐT cùng với bộ Công an rất quyết tâm với những giải pháp cao nhất có thể để trả lại điểm thật cho các em ở Sơn La, Hòa Bình”, ông Trinh khẳng định.
