NSND Thanh Ngoan là minh chứng cho thấy tình yêu không so tuổi vợ chồng, vượt qua mọi trở ngại để sống hạnh phúc.
Sinh năm 1966 tại Thái Bình, NSND Thanh Ngoan tên thật là Nguyễn Thị Bích Ngoan. Cái tên "Ngoan Chèo" gắn bó với Thanh Ngoan từ rất sớm, khi 9 tuổi đã đặt chân lên chiếu chèo, 13 tuổi thì trúng tuyển vào Nhà hát Chèo Việt Nam.
Người ta ví Thanh Ngoan như người phụ nữ bước ra từ ca dao khi cô sở hữu gương mặt trái xoan, mắt sắc dao cau, miệng cười như hoa. Cứ nhìn thấy Thanh Ngoan, thương hiệu đặc trưng nhất của cô chính là tiếng cười giòn giã cùng điệu bộ lúng liếng rất riêng.
Nhan sắc nghệ sĩ Thanh Ngoan hồi trẻ.
Có thể nói, chèo đã cho Thanh Ngoan mọi thứ. Thanh Ngoan khiến những người thầy của mình phải quý nể từ vai diễn đầu tiên trong Quan Âm Thị Kính tới vai diễn vàng son trong Vợ chồng Cả Dọc vì lối diễn sắc sảo đa diện biến hóa, nay đào lệch đến cay nghiệt, mai đã thành đào thương đa đoan khéo khơi nước mắt người xem.
Thanh Ngoan cũng là người đầu tiên đưa ca trù vào chèo với vai chủ quán Hồng Châu trong vở Hồ Xuân Hương. Cô còn quyết định pha chút hài hước vào các nhân vật của mình, như vai Phương trong Nỗi đau tình mẹ. Không chỉ trong nước, Thanh Ngoan còn là gương mặt nổi tiếng tại nhiều nước trên thế giới về hát xẩm và nổi tiếng nhất là bài xẩm Sướng khổ vì chồng. Trong sự nghiệp của mình, Thanh Ngoan nhận nhiều HCV tại các hội diễn sân khấu, Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ, Gương mặt Phụ nữ Việt Nam tiêu biểu...
Với nghệ thuật chèo, NSND Thanh Ngoan đã có hơn 40 năm gắn bó.
Nữ nghệ sĩ còn đảm nhiệm vị trí quyền lực, là Giám đốc Nhà hát Chèo Việt Nam. Ngồi ghế lãnh đạo, Thanh Ngoan không ngại từ chối các sô diễn lớn nhỏ để tập trung cho công việc của Nhà hát. Luôn mang trong mình ý nghĩ, làm thế nào để nhà hát có thể sáng đèn, để anh em nghệ sĩ – nhất là lớp diễn viên trẻ - được bận rộn với những hợp đồng biểu diễn, những chương trình nghệ thuật, những chuyến lưu diễn nước ngoài… nên với cô, hào quang cá nhân và thù lao bạc triệu không thể quan trọng bằng.
Là Giám đốc Nhà hát Chèo nên Thanh Ngoan luôn bận rộn với công việc.
Được hưởng cả danh vọng, tiền bạc, địa vị và cả sự yêu thương trân trọng từ khán giả nhưng chính chèo cũng lấy đi của Thanh Ngoan một cuộc sống riêng tư bình an, êm ấm, thứ mà người phụ nữ nào cũng khao khát tôn thờ. Là một người cũng hoạt động trong môi trường nghệ thuật về khâu âm thanh - ánh sáng nhưng chồng đầu của cô lại được cho là ít chia sẻ với Thanh Ngoan về công việc.
Thanh Ngoan từng được coi là người phụ nữ "thừa sắc sảo, lắm đa đoan".
"Cho đến giờ tôi vẫn phải khẳng định anh ấy là một người rất tốt và tài năng. Anh ấy hiền lành, ít nói. Thế nhưng lại là một người khép kín, có phần hơi gia trưởng, bảo thủ", Thanh Ngoan tâm sự. Để làm người phụ nữ của gia đình, sau khi lấy nhau một thời gian, chồng muốn cô nghỉ hẳn hoặc chỉ nhận công việc nhỏ trong đoàn chèo.
Vì quá đắm đuối với chèo mà Thanh Ngoan phải từng chất vấn bản thân rằng mình có nên từ bỏ sự nghiệp này không khi mà cuộc hôn nhân đầu tiên đến bờ vực đổ vỡ. Nhưng rồi cuối cùng cô vẫn chọn đi tiếp. Cuộc sống của họ không xảy ra cãi vã nhưng việc ai nấy làm, dần mất đi gắn kết: "Cứ lẳng lặng trong trái tim 2 người xa dần. Sau đó tôi thống nhất với anh ấy là sẽ ly hôn".
Luôn cháy hết mình với nghệ thuật truyền thống nên NSND Thanh Ngoan đã phải đánh đổi cả hạnh phúc gia đình.
Thanh Ngoan bảo, cô chấp nhận sự thiếu sót của cuộc đời chứ không phải vì coi trọng chèo hơn người đàn ông đầu gối má kề. Đối với người phụ nữ ấy, được cái này thì mất cái kia, không bao giờ có sự tròn đầy hoàn mỹ, cô giữ lại cái nghiệp và đánh đổi sự đa đoan mà ông trời sắp đặt: "Ông trời không cho chọn cả hai. Tôi phải chọn một và tôi đã chọn đúng".
Sau này, những việc liên quan đến con họ vẫn trao đổi với nhau, Thanh Ngoan cũng thường khuyên con gắn bó với bố và nhà nội. "Ngày anh ấy đi lấy vợ, con nói không thích, tôi phải khuyên con. Tôi nói bố là người sống khép kín, không như mẹ có nhiều mối quan hệ bạn bè, xã hội. Giờ có một người yêu thương, chăm lo cho bố thì con phải thấy người đó quá tốt.
Anh ấy và vợ mới có 2 con. Tôi lại khuyên con mình phải quý và chia sẻ với các em. Tôi dặn con có thiếu thốn, khó khăn gì thì hỏi mẹ chứ không được xin tiền bố. Bố tự nguyện điều gì thì tốt còn không thì thôi vì bố khó khăn hơn mẹ. Mẹ chỉ phải nuôi có mình con chứ bố và cô phải nuôi tới 2 em".
Thanh Ngoan và chồng cũ vẫn trao đổi với nhau những vấn đề về con cái.
Và rồi đào lệch đi bước nữa sau một thời gian đối mặt với nỗi cô đơn. Mặc dù chồng kém 6 tuổi nhưng Thanh Ngoan nói, cô thực sự đã rất may mắn với "tập 2" của mình. Bởi lẽ, dù là dân xây dựng, không phải trong nghề nhưng anh rất hiểu và yêu chèo. Anh còn dành thời gian chăm chút gia đình, chăm con thay chị.
Có lúc, ông xã cũng muốn 2 người sinh một đứa con sau vài năm cưới nhưng Thanh Ngoan bận quá, đi suốt nên ngại chuyện con nhỏ. Và sau ngần ấy năm chung sống, dù người đàn ông của cô chịu thiệt thòi chuyện con cái nhưng anh vẫn chấp nhận và tình yêu của họ vẫn không hề nguội tắt.
Vì những hi sinh từ người chồng hiện tại cho gia đình và sự nghiệp của mình nên Thanh Ngoan rất biết ơn anh.
Cô từng tâm sự rằng: "Đôi khi tôi cũng cảm thấy mình có lỗi, nếu có được một đứa con gái thì tốt. Nhưng vì mải mê công việc cộng với hoàn cảnh không có con chung được, giờ thì đã nhỡ rồi. Được cái anh ấy sống rất rộng rãi. Anh ấy bảo có thì vui, không cũng không sao. Đấy là người ta nói thế nhưng trong thâm tâm mình vẫn thấy đó là điều thiếu sót của mình. Giá như mình làm được điều đó thì sẽ trọn vẹn hơn".
Thanh Ngoan đùa với chồng nên đi kiếm người phụ nữ khác và bản thân cô chuẩn bị cho tất cả tình huống chứ không phải vẽ một tương lai tốt đẹp rồi sau đó lại sốc.
Nữ nghệ sĩ chèo cũng thổ lộ sự yêu thương mà ông xã dành cho mình: "Anh xã tôi rất chia sẻ với vợ. Đến tuổi đã quá hiểu nhau rồi sẽ không phải nói nặng lời với nhau nữa và anh luôn luôn biết được công việc của vợ như thế nào. Công việc của tôi không giống như người khác bởi giờ giấc không nhất quán. Anh thương tôi và thường xuyên nhắc nhở tôi phải chăm sóc sức khoẻ. Có nhiều lần anh thấy vợ bận không có thời gian chăm sóc bản thân anh lại chạy vào nấu những món tôi thích".
NSND Thanh Ngoan vẫn thu xếp công việc làm vợ, làm mẹ, làm bà ổn thoả dù là người cá tính, bận bịu nhiều với sân khấu.
Hiện, con trai duy nhất của nữ nghệ sĩ cũng đã lập gia đình. Được lên chức bà, Thanh Ngoan cho biết cô vẫn dành thời gian cho gia đình dù công việc bận rộn: "Tôi đã lên chức bà nên tôi dành thời gian cho gia đình, chơi với cháu. Những lúc mệt mỏi với công việc tôi về nhà nghỉ ngơi và tâm sự cùng chồng con. Bữa cơm ấm cúng cho tôi thêm động lực để quay lại với công việc. Gia đình luôn luôn là một chỗ dựa, bây giờ có thêm cháu tôi dành thời gian nhiều hơn cho gia đình, mỗi ngày tôi vẫn dành nửa tiếng để chơi cùng cháu, khi ấy tôi thấy hạnh phúc tràn đầy và tôi rất mừng vì mình có một gia đình nhỏ hạnh phúc".
Có thể nói NSND Thanh Ngoan đã đi một hành trình dài đằng đẵng với chèo khi giờ đây cô ở tuổi ngoài 50. Đặc biệt, ông trời đã ban cho Thanh Ngoan một tâm hồn đủ thấu hiểu, đồng điệu và sẻ chia ở nơi mà cô gọi là tổ ấm, bù đắp lại nỗi đa đoan năm xưa cô phải trải qua. Ở một thời điểm nào đó, không ai có thể trọn vẹn đôi đường, nhưng hạnh phúc là thứ không thể bị tước đoạt, chỉ là đến trễ hơn mà thôi.
