Không chỉ được coi là “mỳ chính tự nhiên”, loại hải sản này xưa còn là vật phẩm tiến vua và ngày nay nhà giàu có tiền cũng chưa chắc đã mua được.
Sá sùng được biết đến là loài hải sản có giá trị kinh tế cao, thời điểm thu hoạch rộ cũng có giá lên đến vài triệu đồng/1kg. Tại Việt Nam, sá sùng có nhiều ở các bãi cát pha bùn ở Quảng Ninh, hay ở các vùng biển Bến Tre, Cà Mau… Chúng có nhiều tên gọi khác nhau như sâm đất, sâu biển, giun biển, giun cát…
Nhà khoa học, lương y đa khoa Bùi Đắc Sáng - Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam, Hội Đông y Hà Nội cho biết, trong đông y sá sùng vị mặn, tính lạnh, có công dụng bổ dưỡng phần âm và giải nhiệt, làm mát phổi và cải thiện công năng tỳ vị. Về ngoại hình, sá sùng chỉ dài khoảng 10cm, thân tròn, có màu hồng nhật, có sợi cơ chạy dọc theo thân. Sá sùng có thể dùng tươi để chế biến thành các món ăn bổ dưỡng, tuy nhiên do giá trị dinh dưỡng cao nên mọi người thường chế biến, sau đó phơi khô để làm thuốc hoặc dùng dần.
Sá sùng có thể dùng tươi để tận dụng những giá trị dinh dưỡng mà chúng mang lại. (Ảnh minh họa)
Theo ông Sáng, sở dĩ mọi người ví sá sùng là mỳ chính tự nhiên là vì chúng có nhiều dinh dưỡng, nhất là hàm lượng các axít amin - chất tạo nên vị thơm ngọt của loại hải sản này. Trước đây sá sùng thường được cho vào cùng xương để nấu nước phở, tạo độ ngọt cho nước. Tuy nhiên, do giá thành đắt, hiện ít người cho vào để nấu phở, sá sùng sẽ được thu mua với giá rất cao để làm thực phẩm chức năng.
Còn dưới góc độ y dược học cổ truyền, từ lâu sá sùng đã là vị thuốc chữa được nhiều chứng bệnh như đổ mồ hôi trộm, vã mồ hôi trộm do âm hư, trong ngực bứt rứt buồn bực không yên, răng lợi sưng đau, ho khạc đờm nhiều do phế hư, tiểu đêm nhiều...
Ông Sáng dẫn chứng sách đông y cổ có bài thuốc từ sá sùng như sau: “Sá sùng tán nhỏ thành bột mịn rồi uống với liều lượng từ 6 đến10g mỗi lần với nước ấm hoặc ngâm rượu, uống hàng ngày rất bổ thận, tráng dương, ích tinh chữa yếu sinh lý, liệt dương".
Sá sùng có giá rất đắt đỏ lên đến vài triệu đồng/1kg nên không phải ai cũng có thể mua được. (Ảnh minh họa)
Hoặc có thể dùng lá dâm dương hoắc 50g, rửa sạch cho vào nồi trước rồi đổ ngập nước, sau đó cho 200g sá sùng tươi, cùng 20g lá hẹ, 20g dầu vừng, tất cả trộn đều rồi hấp trên lá dâm dương hoắc khoảng 15 phút là ăn được. Bài thuốc này có tác dụng bổ ngũ tạng, tráng dương, tăng cường sinh lý cho nam giới.
“Có lẽ vì lời đồn về sá sùng giúp tăng cường sinh lực, bổ thận, tráng dương rất tốt cho nam giới nên loài hải sản này mới được gắn mác “thần dược” và có giá rất cao. Tuy nhiên, việc áp dụng để điều trị yếu sinh lý, liệt dương cần có sự tư vấn của người có chuyên môn để tránh những tác dụng phụ”, ông Sáng cảnh báo.
Sá sùng là một loại hải sản thân mềm, do vậy khi thu hoạch và sơ chế cần phải lưu ý, tránh tình trạng sá sùng bị ươn thối, dễ khiến vi khuẩn xâm nhập. Ngoài ra, những người có cơ địa dị ứng, nhất là với hải sản cần phải lưu ý khi sử dụng sá sùng.
