Cây Bồ Công Anh là loài thực vật vô cùng quen thuộc trên toàn thế giới. Chúng không chỉ có vẻ đẹp độc đáo, được ưa thích mà còn có nhiều công dụng trong đời sống. Liệu bạn có biết được một số sự thật thú vị về loài cây này?
Cây Bồ Công Anh là loài thực vật phổ biến trên thế giới, có tên khoa học là Lactuca indica L. Tại Việt Nam, chúng được người dân địa phương gọi với những cái tên quen thuộc như rau mũi cày, cây hoa mũi mác, rau diếp dại,... Chúng ưa thích khí hậu nóng ẩm cho nên các nước khu vực Đông Nam Á và một số nước châu Á rất phổ biến loài cây này.
Cây Bồ Công Anh có mấy loại?
Ở nước ta hiện nay tồn tại 3 loại cây Bồ Công Anh chính, mỗi loại sẽ có hình dáng hơi khác nhau, cùng với đó là công dụng cũng có sự khác biệt nhỏ.
1. Cây Bồ Công Anh Việt Nam
Là loài cây hoa xuất hiện phổ biến ở trong nước ta, chủ yếu ở khu vực đồng bằng Bắc Bộ và một số ít ở Nam Trung Bộ. Giống cây của Việt Nam có chiều cao thân trung bình từ 70-100cm, thường được thu hái để phục vụ mục đích bào chế thuốc chữa bệnh.
Giống cây của Việt Nam
2. Cây Bồ Công Anh Trung Quốc
Là giống cây hoa có nguồn gốc từ Trung Quốc, xuất hiện chủ yếu ở các tỉnh thành miền núi phía Bắc. Chúng còn được người dân gọi là cây Bồ Công Anh lùn, do loài cây này chỉ mọc bò trên mặt đất, không giống như giống cây của chúng ta. Tuy vậy thì chúng vẫn có thể được thu hái để làm thuốc chữa bệnh.
3. Cây Bồ Công Anh chỉ thiên
Là giống cây Bồ Công Anh có phần lá mũi mác, mọc thẳng đứng chứ không như giống cây của Việt Nam hoặc Trung Quốc. Tuy nhiên giống cây này chỉ có thể mọc hoang dã mà không được thu hoạch do không có khả năng dược tính để bào chế thành thuốc.
12 Lợi ích đối với sức khỏe của cây Bồ Công Anh
Cây Bồ Công Anh có tác dụng gì? Đây chính là câu hỏi mà nhiều người đặt ra đối với loài cây hoa có vẻ đẹp mong manh này. Dù chúng trông có vẻ nhỏ bé, thế nhưng ẩn sâu bên trong là những công dụng vô cùng tuyệt vời đối với sức khỏe mà ít người có thể ngờ tới.
1. Rất bổ dưỡng
Cây Bồ Công Anh có giá trị dinh dưỡng rất cao, chúng chứa nhiều loại vitamin A, C, E và K cùng với các khoáng chất thiết yếu quan trọng. Do đó mà nhiều người dân thường sử dụng loài cây này để làm rau ăn hàng ngày.
2. Chứa chất chống oxy mạnh
Trong cây Bồ Công Anh có chứa lượng lớn hoạt chất beta carotene, là một chất chống oxy hóa mạnh, giúp ngăn ngừa các gốc tự do phát triển trong cơ thể. Đồng thời beta carotene còn rất có lợi trong việc phòng chống các bệnh ở mắt có thể xảy ra.
3. Chống viêm nhiễm
Nhiều nghiên cứu cho thấy, cây Bồ Công Anh chứa các hoạt chất có khả năng giảm đau và chống viêm có hoạt tính sinh học thuộc gốc polyphenol, tương tự như các loại thuốc trên thị trường hiện nay.
4. Kiểm soát lượng đường huyết
Trong cây Bồ Công Anh có chứa hai hoạt chất sinh học là acid chicoric và chlorogenic có khả năng giúp làm giảm lượng đường huyết tăng cao trong máu. Từ đó ngăn ngừa nguy cơ bệnh tiểu đường xuất hiện và ảnh hưởng đến sức khỏe.
5. Giúp giảm Cholesterol có hại
Hàm lượng chất xơ cao cùng với một số hoạt tính sinh học đã giúp cây Bồ Công Anh có thể giảm thiểu lượng Cholesterol có hại trong cơ thể con người. Nhờ đó góp phần làm giảm triệu chứng, tình trạng các bệnh huyết áp, tim mạch.
Cây Bồ Công Anh vô cùng có lợi đối với sức khỏe
6. Giúp điều hòa huyết áp
Một số nghiên cứu khoa học khác cho thấy cây Bồ Công Anh có khả năng lợi tiểu đáng kinh ngạc. Điều này sẽ giúp loại bỏ bớt các chất lỏng dư thừa tích tụ trong mạch máu, trong các cơ quan nội tạng, nhờ đó mà huyết áp cơ thể được duy trì ổn định.
7. Giúp gan khỏe mạnh hơn
Những nghiên cứu trên các loài động vật hay ăn cây Bồ Công Anh đã chỉ ra rằng, gan của các loài động vật này đã giúp bảo vệ chúng khỏi độc tố và vi khuẩn cao hơn so với những động vật khác. Đồng thời mức độ chất béo trong gan của chúng cũng thấp hơn hẳn so với trước đây.
8. Hỗ trợ quá trình giảm cân
Cây Bồ Công Anh chứa đựng nhiều hoạt chất quan trọng có khả năng làm tiêu tan hết chất béo có hại và dư thừa trong cơ thể. Nhờ vậy mà cân nặng của bạn sẽ giảm từ từ một cách tự nhiên khi sử dụng loài cây này để ăn hàng ngày.
9. Phòng ngừa ung thư
Nhờ khả năng chống oxy hóa cao của cây Bồ Công Anh đã nói ở trên, các gốc tự do có hại trong cơ thể sẽ bị tiêu diệt. Nhờ đó sẽ giúp phòng ngừa ung thư có thể xảy ra.
10. Hỗ trợ hệ tiêu hóa khỏe mạnh
Hàm lượng chất xơ cao trong lá và rễ của cây Bồ Công Anh sẽ giúp hệ tiêu hóa của chúng ta hấp thụ dinh dưỡng dễ dàng hơn, ngăn nguy cơ táo bón, tiêu chảy và các chứng bệnh đường ruột khác.
11. Giúp làm đẹp da
Một số chiết xuất từ cây Bồ Công Anh đã được ứng dụng vào công nghệ hóa mỹ phẩm, giúp tạo ra các sản phẩm làm đẹp cho chị em phụ nữ, có khả năng ngăn ngừa tia cực tím từ Mặt Trời cũng như ngăn sự xuất hiện của mụn, trứng cá,...
12. Giúp hệ xương khớp khỏe mạnh
Thành phần vitamin K dồi dào trong cây Bồ Công Anh sẽ giúp gia tăng sức khỏe của xương khớp, tăng cường khả năng hấp thụ canxi trong cơ thể tốt hơn. Từ đó mang lại một hệ xương khớp thật khỏe mạnh cho bạn.
Tác dụng phụ của cây Bồ Công Anh
Mặc dù đem lại nhiều công dụng hữu ích đối với sức khỏe, tuy nhiên nếu sử dụng sai cách có thể dẫn đến một số tác dụng phụ đáng ngại, bao gồm như sau:
- Cây Bồ Công Anh có thể gây ra tình trạng dị ứng nếu như bạn bị mẫn cảm với các hoạt chất có trong loài thực vật này.
- Loài cây này có khả năng gây ra sự bất lợi nếu như người bệnh đang sử dụng thuốc kháng sinh hoặc thuốc lợi tiểu. Thuốc sẽ bị mất đi tác dụng chữa trị vốn có của chúng.
- Cây Bồ Công Anh có độc tính thấp cho nên khá an toàn nếu sử dụng có điều độ. Tuy nhiên nếu sử dụng quá thường xuyên, độc tính sẽ tích tụ ở gan lớn dần và khiến bạn bị ngộ độc.
Bồ Công Anh có thể ảnh hưởng xấu đến sức khỏe nếu dùng sai cách
Cách trồng và chăm sóc cây Bồ Công Anh tại nhà
1. Chuẩn bị giống
Cây Bồ Công Anh chủ yếu được gieo trồng bằng hạt, vậy nên bạn có thể tìm mua hạt giống của cây tại các tiệm nông sản để gieo trồng nhé. Lưu ý khi lựa chọn cần chọn những hạt giống đảm bảo chất lượng, khỏe mạnh và không bị hỏng.
2. Đất trồng
Cây Bồ Công Anh không kén đất trồng, bạn hãy chuẩn bị đất thịt, nhiều mùn và dinh dưỡng là cây đã có thể sinh trưởng và phát triển tốt được rồi. Đất trồng cần có độ tơi xốp và khả năng thoát nước tốt.
3. Cách trồng
Hạt giống khi mua về, bạn hay ngâm chúng trong nước ấm 40-50 độ trong vòng vài tiếng. Sau đó lấy hạt ra đem bọc trong một chiếc khăn ẩm, để qua đêm để hạt tách vỏ, nảy mầm. Cuối cùng, bạn chỉ việc mang hạt đi gieo trong chậu hoặc luống đất đã chuẩn bị. Sau 1-2 tuần, cây non sẽ lớn dần và phát triển khỏe mạnh.
4. Nước tưới
Bạn hãy tưới nước đều đặn mỗi ngày cho cây để cây có thể phát triển tốt và khỏe mạnh. Gia tăng lượng nước tưới khi thời tiết vào mùa hè và giảm bớt lượng tưới khi thời tiết vào mùa lạnh.
5. Ánh sáng
Cây Bồ Công Anh ưa ánh sáng và cần được trồng ngoài trời để phát triển. Nếu không làm như vậy, cây sẽ khá nhỏ bé, không cao lớn và khó có khả năng ra hoa nở đẹp.
6. Bón phân
Sau khi đã trồng cây được khoảng 2 tuần, cứ cách từ 2-3 tuần thì bạn lại bón lót cho cây một lần, bằng các loại phân hữu cơ hoặc phân NPK phù hợp.
7. Thu hoạch
Nếu bạn thu hoạch cây Bồ Công Anh để làm thuốc, hãy thu hoạch thật sớm trước thời điểm mà cây chuẩn bị nở bung thành chùm các nụ hoa nhỏ bên trong. Như vậy sẽ đảm bảo chất lượng của cây ở mức tốt nhất, phục vụ cho việc bào chế dược liệu.
Một số sự thật thú vị về cây Bồ Công Anh
1. Xuất hiện từ rất lâu đời
Bạn có biết rằng ngay từ thời La Mã, Ai Cập và Hy Lạp cổ đại, người ta đã sử dụng cây Bồ Công Anh để trồng trang trí hoặc làm dược liệu chữa bệnh hay không. Bằng chứng được ghi chép lại và được phát hiện bởi các nhà khảo cổ, nhà khoa học.
2. Lợi ích to lớn cho sức khỏe
Bồ Công Anh có hàm lượng dinh dưỡng cao hơn nhiều so với các loại cây rau hiện nay. Tất cả các bộ phận của chúng, từ lá, hoa cho đến rễ đều có thể được sử dụng để làm thuốc chữa bệnh. Vậy nên loài cây này vô cùng hữu ích đối với con người.
3. Tốt cho việc chăm sóc cỏ trong vườn
Cây Bồ Công Anh nếu như được trồng trong vườn, bên cạnh các loại cỏ khác của bạn, chúng sẽ giúp làm giảm độ cứng của đất, tạo sự thông thoáng và giảm xói mòn đất. Nhờ đó mà các loại cây cỏ khác trong khu vườn của bạn sẽ trở nên xanh tốt hơn khi có mặt Bồ Công Anh.
4. Ý nghĩa tên gọi
Loài cây này được người Pháp đặt tên là “dent de lion” tức là “răng sư tử” để ám chỉ về hình dạng răng cưa của những chiếc lá.
5. Mùa hoa siêu dài
Cây Bồ Công Anh khi nở hoa sẽ kéo dài trong suốt nhiều mùa liên tiếp, dài hơn bất kỳ loài hoa nào hiện nay. Vậy nên bạn có thể trồng chúng quanh năm mà không cần lo ngại vấn đề khí hậu hay thời tiết.
6. Khả năng tạo giống đi muôn nơi
Bạn có biết rằng, khi bông hoa Bồ Công Anh nở rộ, chúng sẽ tạo thành các nụ hoa nhỏ li ti có màu trắng và được gió cuốn đi khắp nơi hay không. Mỗi nụ hoa có thể được gió cuốn bay đi xa tới cả chục cây số. Sau này nếu nụ hoa được tiếp xúc với môi trường mới có lợi thì sẽ tiếp tục nở rộ và lặp lại quá trình trên. Vậy nên chúng ta có thể bắt gặp loài cây này ở khắp mọi nơi.
