Khi trẻ bướng bỉnh, cha mẹ thường rất cáu giận và đứng cao giơ tay chỉ thẳng mặt trẻ. Tuy nhiên, đó lại chính là sai lầm khiến trẻ ngày một bướng bỉnh hơn.
Trẻ nhỏ luôn học hỏi cảm xúc và điều chỉnh nó mỗi ngày, ở mỗi tình huống khác nhau. Việc trẻ cáu giận hoặc bướng bỉnh là rất thông thường. Một số cử chỉ của cha mẹ khi phản ứng với sự bướng bỉnh của trẻ chưa đúng có thể làm trẻ càng bướng bỉnh hơn và khó có thể chuyển cảm xúc.
Dưới đây, chuyên gia Anh Nguyễn (hiện đang làm việc tại Bệnh viện Hoàng gia Anh Quốc) sẽ chỉ ra cho các bậc cha mẹ thấy 4 sai lầm phổ biến nhất mà nhiều người đang mắc phải.
1. KHI BƯỚNG BỈNH HAY CÁU GIẬN, BẠN THƯỜNG ĐỨNG CAO HƠN HOẶC NGỒI THẤP HƠN VÀ CHỈ TAY VÀO MẶT TRẺ
Sự thật là đứng cao hơn hoặc ngồi thấp hơn trẻ là những tư thế không tốt để giải tỏa cảm xúc của trẻ, đặc biệt nếu bạn kèm theo cử chỉ bằng tay (VD như chỉ ngón tay vào mặt trẻ).
Tư thế được khuyên là bạn và trẻ ngang tầm mắt nhau, khi đó năng lượng của cơn giận sẽ bị triệt tiêu và trẻ dễ lắng nghe bạn hơn. Bạn được khuyên là ngồi xuống hoặc bế trẻ ngồi trên ghế cao để bạn và trẻ có thể giao tiếp mắt với nhau dễ dàng.
2. BẠN TIẾP TỤC LA MẮNG KHI TRẺ CÓ NHỮNG BIỂU HIỆN PHẢN ỨNG LẠI BẠN
Theo những nghiên cứu về tâm lý trẻ nhỏ, khi trẻ có những biểu hiện chống lại bạn là đến lúc cuộc trò chuyện hay tranh luận nên dừng lại bởi vì năng lượng không thể dung hòa, tốt nhất hãy để nó cháy 1 mình. Nguồn lửa chỉ có thể duy trì nếu có oxy. Nếu bạn không "quạt thêm oxy" vào thì nó cháy hết sẽ tự tắt.
Do đó, khi gặp tình huống này, đã đến lúc bạn cần cho trẻ 1 thời gian suy ngẫm, hãy ngừng tranh luận, giữ khuôn mặt nghiêm và đừng quan tâm đến hành vi của trẻ. Bạn có thể yêu cầu/bế trẻ vào khu vực Time-out.
Và hãy tự thưởng cho mình tách trà hay cà phê và tính thời gian Time-out.
Nếu trẻ nhỏ quá bướng và quẩy khóc trên tay bạn. Hãy đặt trẻ nằm xuống giường hoặc để ai khác bế, bạn hãy nghỉ ngơi. Sự kì diệu sẽ đến!
3. BẠN NHẶT NHỮNG ĐỒ BÉ NÉM, KỂ CẢ THỨC ĂN
Trẻ ném đồ vật thường xảy ra do nhận thức trẻ chưa đủ phát triển để hiểu:
1. Liệu có nên đặt đúng chỗ? Và đặt ở đâu?
2. Nặng tay quá! Mình đang giận mà, mình cần tay trống để biểu hiện cảm xúc.
Dù ở nhận thức nào thì việc ném đồ là 1 hành vi có thể sửa rất dễ dàng nếu mẹ không đi nhặt những món đồ lên. Nếu mẹ cứ nhặt lên tại thời điểm trẻ ném, thì trẻ sẽ chuyển 1 cảm xúc gọi là "thỏa mãn", tức là vui thích như 1 trò chơi với mẹ. Trẻ học được điều này, và mỗi lần giận thì lại ném để mẹ nhặt lên.
Các chuyên gia tâm lý nhi khuyên rằng: Bạn cứ bình thường, không làm gì cả, không cần nhặt lên khi trẻ ném. Hãy cứ đơi cho đến khi trẻ bình tĩnh, sau đó bạn mang 1 cái thùng giấy ra và bày trò chơi "Phân loại đồ chơi trên sàn bỏ vào thùng". Vài lần cùng trẻ làm điều này thỉ trẻ dần bỏ được hành vi này.
4. KÉO TRẺ DẬY KHI TRẺ NẰM LĂN RA KHÓC
Việc trẻ nằm lăn ra sàn khóc khi bướng bỉnh là rất thông thường. Hành vi này của trẻ có thể xảy ra ở bất kì đâu. Chúng ta cũng không quên được hình ảnh hồn nhiên của cô bé Claudia nằm lăn ra sàn nhà Trắng khóc trước mặt tổng thống Obama cách đây 3 năm về trước. Nhiều tranh cải về bức tranh này và cũng tốn nhiều giấy mực của các tờ báo lớn lúc đó như Salon, the Daily Mail, the Huffington Post, CNN, the Washington Post, the Telegraph, the New York Daily News, Time về hành vi tantrum của cô bé. Tuy nhiên, nếu bạn từng là cha mẹ cũng dễ hiểu hành vi này là hết sức bình thường của cô bé 2 tuổi.
Cũng một hành vi nằm ăn vạ khác, lần này là đứa con gái của diễn viên, đạo diễn nổi tiếng người Mỹ Justin Baldoin, nằm lăn khóc ngay trước quầy tính tiền trong siêu thị. Đáng lẽ chúng ta nên viết nhiều hơn không phải hành vi của trẻ mà là cách mà những người cha tuyệt vời này xử sự, rất hiểu tâm lý trẻ con khi hành vi bất ngờ của cô bé xảy ra.
Các chuyên gia khuyên cha mẹ: Đừng cố kéo đứa trẻ lên khi trẻ muốn ném cơn giận của bản thân xuống sàn nhà vì khi bạn làm vậy trẻ thực sự phản ứng rất mạnh mẽ và cơn giận sẽ vẫn cháy âm ỉ. Hãy đợi tầm 1-2 phút tùy vào tình huống và mức độ giận dữ của trẻ. Trước việc học cách điều chỉnh cảm xúc, trẻ đôi lúc bối rối và ném cảm xúc đó xuống sàn nhà, trẻ cần những phút giây để cảm xúc được bộc lộ. Sau thời gian bộc lộ cảm xúc, bạn nhẹ nhàng ngồi xuống thấp/tựa gối xuống sàn nhà và hỏi: Con có muốn đứng dậy, chúng ta sẽ nói chuyện.
