Vào đầu tháng 5, đồng bào dân tộc Thái trắng ở bản Cao Đa I (xã Phiêng Ban, huyện Bắc Yên, tỉnh Sơn La) cầm trên tay những chiếc xô, cái chậu cùng nhau lên vườn nhãn bắt những con bọ xít non về chế biến thành các món ăn khoái khẩu khiến bất cứ du khách nào khi được thưởng thức đều tấm tắc khen ngon.
Món bọ xít rang ở Sơn La khi nghe qua, chắc nhiều người tự hỏi: Làm sao ăn được món đó? Tuy nhiên bọ xít rang lại trở thành món ăn đặc sản Sơn La khá độc và lạ. Nghe có vẻ không hấp dẫn lắm vì nếu chưa một lần thử thì chắc món bọ xít rang nước măng chua không phải ai cũng dám ăn. Nhưng nếu có điều kiện, bạn hãy một lần thử món ăn này để biết lý do tại sao người ta lại gọi món ăn này là đặc sản Sơn La.
Đầu tháng 5 dương lịch, bọ xít non thường xuất hiện nhiều ở các vườn nhãn huyện Bắc Yên.
Anh Hoàng Văn Đại, bản Cao Đa I, xã Phiêng Ban cho biết: Hàng năm cứ đến mùa nhãn ra hoa kết trái, bà con dân tộc chúng tôi đều lên vườn nhãn bắt những con bọ xít về chế biến thành các món ăn truyền thống. Cách chế biến bọ xít rang này tương đối cầu kỳ và phức tạp.
Để khử hết mùi của của bọ xít, tôi phải thả vào chậu nước muối loãng một lát cho chúng phun bớt tuyến hôi. Sau đó, tôi lại ngâm và rửa sạch trong nước măng chua một lượt nữa (nước măng chua là một loại nước khử mùi tanh, hôi cực kỳ hiệu quả, được sử dụng rất nhiều ở Sơn La trong chế biến thực phẩm).
Tiếp theo, tôi ướp bọ xít trộn đều với gia vị ớt, tỏi, muối, mì chính, nước măng chua ngâm khoảng 5 phút, rồi cho lên chảo rang vàng rộm, bày ra đĩa cùng với lá chanh thái nhỏ. Sau khi chín mùi hôi của bọ xít hoàn toàn biến mất, thay vào đó là mùi thơm của bọ xít rang và thơm nồng nhẹ của lá chanh mà thôi.
Món bọ xít rang với nước măng chua luôn thách thức các tín đồ đam mê ẩm thực.
Du khách đến với Sơn La, khi được mời món bọ xít rang măng chua đều rất cảm kích, không chỉ vì đây là món nhậu ngon lạ, mà còn thể hiện lòng mến khách của gia chủ.
Món từ bọ xít luôn được nhiều du khách lựa chọn làm món nhậu trong những chuyến du lịch.
Với những ai đã từng được một lần ăn thử món bọ xít rang ở Sơn La chắc chắn sẽ nhớ mãi cảm giác giòn tan, hương vị rất độc đáo của loại côn trùng này. Cứ đến mùa hoa vải, hoa nhãn, người ta lại mong muốn được thưởng thức món bọ xít rang giòn tan trong miệng, vị ngọt bùi, beo béo hòa cùng cảm giác tê tê gây kích thích, khiến thực khách bỏ qua sợ hãi ban đầu mà không thể ngừng đũa.
Vị thơm nồng của nước măng chua hòa quyện cùng bọ xít, đã tạo nên 1 món ăn đặc sản Sơn La
Bọ xít rang thường xuất hiện từ đầu tháng 4 - cuối tháng 7, được bà con dân tộc Thái bày bán ở nhiều chợ thực phẩm trong tỉnh như: Chợ Nong Đúc, chợ Nà Si, chợ Cóc... bán với giá từ 30.000 – 40.000 đồng/lạng. Du khách có thể mua về làm quà biếu bạn bè và người thân, để cùng nhau thưởng thức món ăn đặc sản độc lạ này.
Hiện nay bọ xít được bà con dân tộc Thái bán với giá từ 30.000 đồng - 40.000/lạng
