Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam (ở quận Nam Từ Liêm, Hà Nội) với thiết kế hiện đại, nhiều công năng, trưng bày hơn 150.000 hiện vật và 4 Bảo vật Quốc gia, dự kiến sau khánh thành sẽ đón khách tham quan vào ngày 1/11.
Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam mới xây dựng nằm trên địa bàn hai phường Tây Mỗ và Đại Mỗ, quận Nam Từ Liêm, Hà Nội. Bảo tàng được khởi công xây dựng từ năm 2019, tới nay đã cơ bản hoàn thành, dự kiến mở cửa đón khách từ ngày 1/11.
Bảo tàng được thiết kế 4 tầng nổi và 1 tầng trệt, diện tích xây dựng 23.198m2. Ở ngoài trời được chia làm hai cánh trưng bày vũ khí, khí tài như pháo 85mm, pháo cao xạ 57mm, xe tăng PT67 số hiệu 555, máy bay MiG 17 số hiệu 2047, máy bay SU22...
Tổng diện tích sàn tòa nhà chính rộng 64.640m2, tổng chiều cao 35,8m.
Khu nhà khá đặc biệt với Tòa tháp Chiến thắng cao 45m có hình ngôi sao ở trên đỉnh.
Trong không gian hai bên cánh tòa nhà là khối biểu tượng khát vọng hòa bình với những cành cây, mầm xanh và cánh chim bồ câu bay lên từ xác máy bay.
Biểu tượng giọt nước với các tấm gương phản chiếu lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc Việt Nam từ thời kỳ Hùng Vương - An Dương Vương đến thế kỷ XX, để khẳng định từ ngàn xưa, nhân dân Việt Nam đã mong muốn được hòa bình, đã chấp nhận những khó khăn gian khổ, hy sinh xương máu để đất nước được độc lập, tự do, nhân dân được ấm no, hạnh phúc.
Ở sảnh chính giữa bảo tàng, ngay khi bước vào cửa, du khách sẽ tận mắt nhìn thấy chiếc "Én bạc" MiG-21. Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, từng có 9 phi công điều khiển dòng máy bay này với 69 lần xuất kích, gặp địch 22 lần, xạ kích 16 lần và bắn rơi 14 máy bay Mỹ. Chiếc máy bay này được Thủ tướng Chính phủ công nhận Bảo vật quốc gia từ ngày 14/1/2015.
Bảo tàng đang lưu giữ hơn 150.000 hiện vật, trong đó có 4 Bảo vật Quốc gia. Các gian trưng bày chia ra làm 6 chủ đề. Chủ đề 1: Buổi đầu dựng nước và giữ nước; Chủ đề 2: Bảo vệ nền độc lập từ năm 939 đến năm 1858; Chủ đề 3: Chống thực dân Pháp, giành độc lập dân tộc năm 1858 đến năm 1945; Chủ đề 4: Kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược, năm 1945 - 1954; Chủ đề 5: Cuộc kháng chiến chống Mỹ năm 1954 đến 1975; Chủ đề 6: Xây dựng và bảo vệ đất nước từ 1976 đến ngày nay.
Với thiết kế hiện đại, nhiều công năng, du khách tới đây có nhiều không gian tham quan tương tác và trải nghiệm về cuộc đấu tranh giành độc lập dân tộc của Quân đội nhân dân Việt Nam từ khi nhà nước Văn Lang ra đời cho đến nay.
Tại đây có các công nghệ sa bàn 3D mapping; thiết bị màn hình tra cứu thông tin, media tư liệu ảnh, thuyết minh tự động audioguide và mã QR tra cứu thông tin hiện vật ở ngay cạnh dòng chú thích, hình ảnh và hơn 60 video giới thiệu về chiến dịch, trận đánh và các nhân vật lịch sử.
Hình ảnh sa bàn lòng chảo Điện Biên Phủ tại gian trưng bày Chủ đề 3: Chống thực dân Pháp, giành độc lập dân tộc năm 1858 đến năm 1945.
Mô hình tỷ lệ 1:1 cuộc chiến đấu 60 ngày đêm bảo vệ Thủ đô sau lời kêu gọi Toàn quốc kháng chiến của Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Tại Chủ đề 5, ngay khi bước vào cửa du khách sẽ gặp mô hình cầu Hiền Lương - “biểu tượng” của sự chia cắt Bắc - Nam, gắn với quá trình đấu tranh giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước của nhân dân Việt Nam trong cuộc kháng chiến chống Mỹ xâm lược.
Xe vận tải Zil-157 do Liên Xô chế tạo viện trợ Việt Nam. Tiểu đoàn 102 ô tô vận tải, Binh trạm 32, Đoàn 559 Bộ đội Trường Sơn sử dụng chở quân trang, quân dụng, vũ khí chi viện cho chiến trường miền Nam trong kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Để trưng bày những thiết bị có kích thước lớn như thế này, đội ngũ thi công đã phải đặt ô tô, máy bay, xe tăng... vào đúng vị trí đã thiết kế trước khi xây các bức tường bảo tàng.
Tại khu vực trưng bày Bảo vật Quốc gia nổi bật là chiếc máy bay MiG-21 số hiệu 5121 cùng hệ thống bệ phóng và vỏ đạn tên lửa SA-75 DVINA (SAM-2). Trung tướng, Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân Phạm Tuân từng điều khiển chiếc MiG-21 bắn hạ máy bay B52 vào đêm 27/12/1972.
Xác chiếc B-52 đầu tiên bị kíp chiến đấu của Tiểu đoàn 59, Trung đoàn Tên lửa 261 (Đoàn Phòng không Hà Nội) hạ gục trong ngày Mỹ mở màn Chiến dịch "Điện Biên Phủ trên không" vào 18/12/1972 tại cánh đồng Chuôm, xã Phù Lỗ, huyện Sóc Sơn, Hà Nội.
Chiếc xe tăng T-54B số hiệu 843 thuộc Đại đội 4, Tiểu đoàn 1, Lữ đoàn Tăng Thiết giáp 203, Quân đoàn 2 huyền thoại với các chiến tích như tham gia giải phóng Huế, Đà Nẵng, húc vào cổng phụ của Dinh Độc Lập ngày 30/4/1975... Vào năm 2012, Nhà nước đã công nhận chiếc xe tăng này là Bảo vật Quốc gia.
Hiện tại, bảo tàng đã hoàn thiện giai đoạn 1, dự kiến mở cửa cho du khách vào tham quan từ ngày 1/11/2024.
