Những ngày này, đi qua tuyến đường tránh Quốc lộ 1A thuộc địa phận thị xã An Nhơn, tỉnh Bình Định, đã thấy không khí Tết ngập tràn bởi sắc vàng của những bông hoa mai vàng rung rinh trong gió.
Chịu ảnh hưởng nặng nề bởi dịch COVID-19, nhưng không vì thế mà làng hoa mai cảnh truyền thống thị xã An Nhơn bớt đi hương sắc mùa xuân.
Là một trong những thủ phủ hoa mai của khu vực Nam Trung Bộ, làng hoa mai cảnh của thị xã An Nhơn, tỉnh Bình Định nức tiếng gần xa bởi nghề trồng mai vàng chuyên nghiệp. Khởi đầu từ 5 làng nghề truyền thống trồng hoa mai vàng đều thuộc xã Nhơn An, thị xã An Nhơn, gồm: làng mai Háo Đức, Trung Định, Thuận Thái, Thanh Liêm và Tân Dương, hiện nay, làng nghề trồng mai của cả thị xã An Nhơn đã mở rộng ra các xã lân cận như Nhơn Phong, Nhơn Hạnh,…
Những chậu hoa mai vàng Bình Định được bày bán trên tuyến đường tránh Quốc lộ 1A, đoạn đi qua địa phận thị xã An Nhơn.
Nhờ có nghề truyền thống “chắc tay”, người đi sau học hỏi kinh nghiệm quý báu từ người đi trước, việc trồng cây hoa mai vàng từ lâu đã trở thành phương thức xóa đói giảm nghèo hữu hiệu, mang lại thu nhập ổn định cho bà con nông dân thị xã An Nhơn trong những ngày xuân. Mỗi dịp gần Tết, từng chậu từng chậu hoa mai từ làng nghề mai vàng thị xã An Nhơn theo chân các đoàn xe vào Nam ra Bắc, đáp ứng thị hiếu của người biết chơi hoa.
Hoa mai vàng Bình Định rất được người chơi cây cảnh có hiểu biết về hoa mai yêu thích. Được biết, tuy hoa mai vàng miền Nam cũng nổi tiếng khắp cả nước, mai vàng Bình Định vẫn có giá trị tồn tại và sức hấp dẫn riêng.
Theo tìm hiểu của người viết, hoa mai vàng miền Nam phần lớn đều là cây mai ghép, nếu không được trồng và chăm sóc kỹ càng bằng các phương pháp chăm cây vững kỹ thuật, thì cây mai chỉ sống được trong một thời gian ngắn, hoặc càng ngày cây sẽ bị thoái hóa, suy kiệt, không ra hoa, hoặc cho hoa ít, đèo đuộc. Trong khi đó, giống hoa mai Bình Định là loại mai nguyên thủy được trồng bằng hạt, có sức sống mãnh liệt hơn, dễ chăm sóc hơn.
Tuy hoa mai vàng miền Nam cũng nổi tiếng khắp cả nước, mai vàng Bình Định vẫn có giá trị tồn tại và sức hấp dẫn riêng.
Đến thủ phủ hoa mai vàng của thị xã An Nhơn những ngày gần Tết, đoạn đi qua tuyến đường tránh Quốc lộ 1A, đập vào mắt người đi đường là những chậu hoa mai vàng đủ kích cỡ, hình dáng, chủng loại bày la liệt dọc đường. Những chậu hoa mai ở đây thường được nhà vườn đặt trồng liền kề bờ ruộng hoặc giữa cánh đồng lúa. Sắc vàng của hoa mai xen lẫn với màu xanh của ruộng đồng gợi nên bức tranh quê đầm ấm, thân thương, mặc cho việc kinh doanh đìu hiu do bị ảnh hưởng của dịch bệnh kéo dài - tình hình chung của những làng trồng hoa Tết trong cả nước.
Các chậu hoa mai vàng Bình Định được trồng ven bờ ruộng hoặc giữa cánh đồng.
Dù sức mua của thương lái buôn sỉ và người chơi hoa mua lẻ năm nay sụt giảm nghiêm trọng, những người nông dân làng hoa mai truyền thống thị xã An Nhơn vẫn miệt mài và tận tụy với công việc chăm sóc hoa.
Cây mai vàng Bình Định được cho là gieo giống nguyên thủy từ hạt, nên có sức sống mãnh liệt, dễ chăm sóc.
Các chậu hoa mai với mức độ ra nụ và bung nở hoa khác nhau do sai khác về thời điểm lặt lá mai. Tùy thuộc vào tình hình kinh doanh, nơi tập kết bán mai, thời tiết mỗi mùa Tết mà các nhà vườn trồng hoa sẽ quyết định thời điểm lặt lá.
Tưới mai vào sáng sớm, một công đoạn chăm sóc vườn cây cảnh của người nông dân.
Ở thời điểm bình thường, cận Tết là giai đoạn bận rộn nhất của làng nghề trồng hoa mai thị xã An Nhơn.
Theo chân thương lái và những người chuyên chở, những chậu hoa mai vàng Bình Định đến được khắp các tỉnh thành trong cả nước, thỏa mãn nhu cầu chơi mai dịp Tết.
Mỗi một chậu hoa mai được xuất đi là mỗi một niềm vui nho nhỏ đến với nhiều người: người nông dân, thương lái, người chơi hoa,...
Hoa mai Bình Định được trồng gồm nhiều loại, như mai cúc vạn thọ, mai cúc víp, mai tỉ muội, ngọc mai, trắc mai,...
Nếu tiết trời càng lạnh, mưa nhiều thì nụ mai càng lâu nở.
Ngược lại nếu trời càng nắng, nhiệt độ càng cao thì hoa sẽ bung nở nhanh.
Với người miền Nam nói chung thì nhìn thấy hoa mai vàng là thấy Tết, thấy mùa xuân ngập tràn.
Màu vàng của hoa mai biểu trưng cho sự may mắn. Những cây mai càng có nhiều nụ hoa thì càng được ưa thích bởi niềm tin vào những điều tốt đẹp, tấn tài tấn lộc dịp năm mới.
Các cây mai vàng Bình Định nguyên thủy có dáng nhỏ nhắn, thấp, nên dễ uốn để tạo ra những hình dáng đẹp.
Dù chịu ảnh hưởng nặng nề bởi dịch COVID-19, nhưng không vì thế mà làng hoa mai cảnh truyền thống thị xã An Nhơn bớt đi hương sắc mùa xuân.
Không khí bình yên và thân thương trên làng hoa mai vàng thị xã An Nhơn.