Phiên chợ Lùi Lũng Phìn Hà Giang là một trong những chợ phiên nổi tiếng và thu hút rất đông khách du lịch. Được ví von là đặc sản "độc nhất vô nhị" của vùng cao nguyên đá. Phiên chợ này không chỉ là dịp để người dân trao đổi hàng hóa mà còn là nét sinh hoạt văn hóa chứa đựng trọn vẹn cái hồn của người dân nơi vùng cao biên viễn.
Chợ Lũng Phìn ở đâu?
Lũng Phìn là một xã của huyện Đồng Văn. Nằm cách trung tâm huyện khoảng 32km, từ thị trấn Đồng Văn, bạn di chuyển theo hướng Nam là đến nơi. Xã có 11 thôn chủ yếu là người Mông sinh sống. Chợ phiên Lũng Phìn là một trong những chợ lùi ở Hà Giang rất nổi tiếng. Chợ nằm trên trục đường quốc lộ 4C nối liền giữa các huyện Đồng Văn - Mèo Vạc và Yên Minh và nên rất thuận tiện và dễ dàng cho mọi người khi di chuyển đến chợ.
Lũng Phìn là một trong bốn phiên chợ lùi độc đáo, nổi tiếng và thu hút nhất của Hà Giang.
4 phiên chợ độc đáo nơi vùng núi Tây Bắc bao gồm: Chợ Phó Bảng, chợ Phố Cáo, chợ Lũng Phìn, chợ Sà Phìn. Chợ phiên không chỉ là nơi trao đổi mua bán hàng hóa mà còn là nơi gặp gỡ, vui chơi, sinh hoạt văn hóa của người dân trên địa bàn. Chợ họp có ngày giờ nhất định, chợ tổ chức riêng ở một chỗ, không phải chợ thường ngày để lấy thu nhập đóng góp vào công tác xã hội.
Thời gian và lịch họp chợ Lũng Phìn Hà Giang
Là một chợ lùi - tên được người miền xuôi đặt cho những phiên chợ được họp theo lịch tuần sau lùi một ngày so với tuần trước, chợ ở Lũng Phìn cũng tuân theo lịch họp đó. Mỗi tuần chợ được tổ chức họp một lần, phiên chợ tiếp theo sẽ lùi một ngày so với phiên chợ trước đó. Ví dụ, chợ tuần này họp vào thứ 2, thì chợ tuần sau sẽ họp vào thứ 3.
Người dân ở đây tuân theo lịch họp chợ đó từ bao đời nay. Cứ đến phiên chợ là mọi người lại nô nức kéo về chợ để mua bán rất nhiều các loại hàng hóa khác nhau. Chợ họp rất sớm tinh mơ, khoảng 4 - 5 giờ sáng cho đến 3 - 4 giờ chiều. Bạn sẽ có một khoảng thời gian khá dài để trải nghiệm và khám phá những nét riêng của chợ.
Nét nổi bật của chợ phiên Lũng Phìn
Không chỉ đơn thuần là một chợ phiên vùng cao, chợ phiên tại Lũng Phìn có rất nhiều những điều độc đáo và mới mẻ để bạn khám phá. Chắc chắn, với trải nghiệm đó sẽ cho bạn thật nhiều kỷ niệm đẹp với mảnh đất cao nguyên núi đá.
Thưởng ngoạn khung cảnh thiên nhiên mênh mông, hùng vĩ
Dọc theo cung đường di chuyển đến Lũng Phìn, bạn sẽ được tận mắt ngắm nhìn những thung lũng xanh mướt mắt, cây cỏ tốt tươi. Bên cạnh đó là những đoạn đường đèo uốn lượn, quanh co chạy dọc theo các sườn đồi mang lại cảm giác thanh bình trong một bầu không khí trong lành và mát mẻ, tràn ngập sắc xanh. Đến với Lũng Phìn ngoài tham quan chợ phiên, bạn còn được nhìn ngắm những ngôi nhà trình tường của người Mông. Những ngôi nhà nhuốm đậm màu thời gian nhưng vẫn rất kiên cố và chắc chắn.
Thưởng thức và mua các loại đặc sản về làm quà
Đến hẹn lại lên, ngay từ sáng sớm tinh sương, bà con từ khắp các thôn bản đã gùi hàng hoá đổ về cho kịp phiên chợ.Đi dạo khắp phiên chợ, bạn sẽ nhìn thấy trên gương mặt của bà con là sự háo hức và hồ hởi trong mỗi lần xuống chợ. Ngoài ra, khi đến Chợ Lùi Hà Giang, bạn sẽ được nhìn thấy rõ hơn sự thật thà, chất phác của những người mua kẻ bán nơi này và cả tình người hào sảng, thân thiện và hiếu khách của họ.
Hàng hóa đa dạng, mang đậm nét đặc trưng của từng dân tộc.
Nét độc đáo riêng có ở chợ phiên Lũng Phìn là hàng hóa đem đến chợ đôi khi chỉ là một con gà, chục quả trứng, hay đơn giản chỉ vài bó mía, mấy mớ rau quả trong vườn nhà. Chính điều ấy làm nên nét đơn sơ, dân dã cho phiên chợ vùng cao, gợi sự thích thú cho khách khi đến tham quan, du lịch. Chợ phiên Lũng Phìn hội tụ rất nhiều món ăn, đặc sản Hà Giang nổi tiếng như thắng cố, thịt trâu gác bếp, bánh tam giác mạch, thằng dền, mèn mén, phở chua,... Các mặt hàng đặc sản như mật ong bạc hà, chè tuyết Lũng Phìn, gà đồi, thổ cẩm... được khách du lịch mua nhiều nhất. Đến đây, bạn sẽ cơ hội được thưởng thức đa dạng món ăn khác nhau mang đậm hương vị của núi rừng. Và bạn hoàn toàn có thể mua các loại đặc sản ở đây về làm quà cho người thân, bạn bè.
Tìm hiểu về văn hóa của người dân địa phương
Chợ phiên Lũng Phìn Hà Giang ở đây thể hiện rất rõ nét văn hóa đặc trưng của người dân địa phương. Tham quan chợ Lũng Phìn, bạn sẽ được tìm hiểu về văn hóa của người Mông cũng như các dân tộc khác gần đó như người Nùng, người Tày,... Mỗi dân tộc một bản sắc, một văn hóa, một ngôn ngữ đã tạo nên sự đặc sắc cho chợ phiên. trong suốt phiên chợ, mọi người sẽ cùng nhau tổ chức những tiết mục múa khèn ngẫu hứng nhưng đặc biệt đến lạ cùng một loạt những chương trình giao lưu văn hóa và các trò chơi dân gian khác.
Những cô gái, chàng trai ở bản xa đi chợ đâu chỉ để mua bán mà còn để vui chơi, tìm bạn tình, vì thế ai cũng mang trên mình bộ cánh đẹp chẳng khác gì đi trẩy hội. Các thiếu nữ váy áo xúng xính xuống chơi chợ. Cô thôn nữ H’ Mông xinh tươi trong dáng váy xòe hoa, cô gái Dao đỏ lấp lánh trang sức ánh bạc... cả một rừng hoa đủ màu lung linh khoe sắc. Trẻ em cũng mặc váy mới, theo bà theo mẹ đi chợ ăn quà.
Chợ Lùi là nơi giao lưu văn hóa giữa các dân tộc.
Đối với đàn ông vùng cao thì chợ cũng là nơi để họ có thể gặp gỡ cùng uống rượu bên chảo thắng cố mỗi tuần. Những người bạn già ăn thắng cố cùng nâng chén rượu nồng, hỏi thăm chuyện gia đình, chúc nhau sức khỏe. Con trai, con gái say rượu bên bàn thắng cố để cất tiếng hát tiếng khèn tìm người tình trăm năm. Còn khách du lịch tò mò cũng lấy hết can đảm ăn thử miếng thắng cố để cảm nhận hương vị làm mê say lòng người.
Những lưu ý khi đến phiên chợ Lùi Hà Giang
- Đường sá ở Lũng Phìn thích hợp cho việc di chuyển xe máy: Bạn nên thuê xe máy để tiện đi lại, khám phá. Dĩ nhiên bạn cũng đảm bảo mình chắc tay lái để tự tin chinh phục những đoạn đường khó ở đây.
- Không mặc cả: Khá nhiều người đi chợ thường có thói quen mặc cả. Nhưng khi mua đồ ở chợ phiên Hà Giang, bạn đừng kì kèo trả giá. Bởi bản chất người dân địa phương rất thật thà, giản dị, việc trả giá có thể khiến họ bị tự ái, không còn muốn bán hàng cho bạn nữa.
- Giữ gìn vệ sinh chung: Tuy là vùng cao, vẫn còn hoang sơ, khá thiếu thốn các phương tiện cảnh báo hay đồ đựng rác nhưng không vì thế mà bạn có thể tùy tiện xả rác bừa bãi gây mất vệ sinh, nhất là nơi có nguồn nước.
Chợ Lùi Hà Giang không chỉ là nơi mua sắm mà còn là một trải nghiệm văn hóa độc đáo.
- Nắm bắt dấu hiệu: Trước khi tham gia chợ phiên Hà Giang, bạn hãy gặp gỡ người dân hoặc hỏi chủ homestay để hiểu về những dấu hiệu. Chẳng hạn như, nếu bạn thấy đường đi có cọc dấu, hoặc cắm lá cây xanh thì không nên đi vào. Đó là báo hiệu người dân kiêng kỵ, không muốn tiếp đãi người lạ.
- Giữ phép tắc khi vào nhà dân: Kết thúc phiên chợ lùi, nếu bạn muốn đến nhà riêng của người dân thăm chơi qua quá trình mới làm quen, gặp gỡ thì hãy nhớ không nên đi thẳng ngay từ cầu thang lên nhà, không đi đầu nhà vào bếp trong và không được ngồi đệm khi mà chủ nhà chưa có lời mời.
Chợ Lùi Hà Giang quả thật là một món quà quý mà chỉ duy vùng biên viễn này mới có mà thôi. Khác hẳn với những phiên chợ khác, chợ lùi mang đậm đà dấu ấn văn hóa của người dân tộc H’Mông, Dao, Lô Lô, Hoa sinh sống trong những bản làng nơi non cao này. Bạn ơi, bạn có muốn được một lần tận hưởng bầu không khí rộn ràng nơi các phiên chợ lùi đặc biệt này không?